ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αμφίπολη: Ποιος λείπει από το ψηφιδωτό;

«Θύμα» ενός τυμβωρύχου που στην προσπάθειά του να συλήσει το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά, το κατέστρεψε; Μήπως ενός αρχαιοκάπηλου που απέσπασε βίαια μια μορφή του για να την πουλήσει; Ή απλώς μιας πέτρας που έπεσε από την οροφή και του προκάλεσε ζημιά;

«Θύμα» ενός τυμβωρύχου που στην προσπάθειά του να συλήσει το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά, το κατέστρεψε; Μήπως ενός αρχαιοκάπηλου που απέσπασε βίαια μια μορφή του για να την πουλήσει; Ή απλώς μιας πέτρας που έπεσε από την οροφή και του προκάλεσε ζημιά;

«Θύμα» ενός τυμβωρύχου που στην προσπάθειά του να συλήσει το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά, το κατέστρεψε; Μήπως ενός αρχαιοκάπηλου που απέσπασε βίαια μια μορφή του για να την πουλήσει; Ή απλώς μιας πέτρας που έπεσε από την οροφή και του προκάλεσε ζημιά;
 Στο μεταξύ, το νέο εύρημα εξακολουθεί να κρατά μυστική την τρίτη μορφή, που εκτιμάται ότι βρίσκεται δίπλα στον γενειοφόρο άνδρα, καθώς η ανασκαφή χθες δεν προχώρησε αφού ήταν απαραίτητο να γίνει προεργασία για να αφαιρεθούν οι υποστυλώσεις που έχουν τοποθετηθεί στο υπό ανασκαφή σημείο για τη στήριξη της οροφής.

«Ο τάφος είναι συλημένος και δεν αποκλείεται κάποιος τυμβωρύχος να προκάλεσε ζημιά στο ψηφιδωτό» έλεγε στα «ΝΕΑ» η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γεωργία Κοκκορού - Αλευρά, η οποία θεωρεί ότι το σύνολο της παράστασης αποδίδει την αρπαγή της Περσεφόνης - σύνθεση με ταφικό συμβολισμό - και δεν περιμένει ότι το ψηφιδωτό θα δώσει απαντήσεις σχετικά με την ταυτότητα του νεκρού».


Το σχήμα του τμήματος που λείπει βάζει σε πιο «πονηρές» σκέψεις έγκριτη αρχαιολόγο που εξετάζει το ενδεχόμενο στο κομμάτι αυτό του ψηφιδωτού να υπήρχε κάποια μορφή, η οποία και να αποκόπηκε και να πωλήθηκε ξεχωριστά, τακτική που έχει εφαρμοστεί πολλές φορές, με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα των ψηφιδωτών της Αντιόχειας. Και αποκλείει την άποψη που διατυπώθηκε ήδη ότι μπορεί στη συγκεκριμένη θέση να τοποθετήθηκε ένας στρογγυλός βωμός, η μεταγενέστερη απομάκρυνση του οποίου να προκάλεσε και την καταστροφή.

Ανοιχτό το ενδεχόμενο
Μια τέτοια εκδοχή αποκλείεται ωστόσο από υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Πολιτισμού, που αποδίδει τη ζημιά στην πτώση κάποιου λίθου από την οροφή και διαβεβαιώνει ότι μεγάλο μέρος των βοτσάλων που λείπουν έχει εντοπιστεί ώστε να αποκατασταθεί σχεδόν πλήρως η παράσταση τις επόμενες ημέρες.Κι αν το εντυπωσιακό ψηφιδωτό δεν αποκαλύψει την ταυτότητα του νεκρού, μπορεί να «πει» έστω κάτι άλλο για το ιδιαίτερο αυτό μνημείο; «Πρόκειται για κάτι ξεχωριστό, δεν είναι ο συνηθισμένος μακεδονικός τάφος» λέει η κυρία Αλευρά που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για μνημείο περισσότερων του ενός πεσόντων, δημιουργία κάποιου σημαντικού ηγεμόνα ή στρατηγού, ενώ δεν αποκλείει τη χρήση του μνημείου σε περισσότερες από μία φάσεις.
  Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά είναι το πρώτο στο οποίο αποκαλύπτεται ψηφιδωτό που απεικονίζει μορφές, ενώ οι έως τώρα γνωστοί τάφοι μακεδονικού τύπου κοσμούνταν με ζωγραφικές παραστάσεις ή ψηφιδωτά με ανεικονικές παραστάσεις.
«Το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τη συνέχεια της ανασκαφής και ειδικά τι συμβαίνει στην επόμενη είσοδο που βρίσκεται δύο μέτρα χαμηλότερα από το υπόλοιπο μνημείο».