Το κλίμα και η ατμόσφαιρα των εορτών έχει ξεκινήσει να αιωρείται. Η αγορά της πόλης ξεκινά δειλά δειλά  να «βάζει τα καλά» της, τα τουριστικά γραφεία είναι έτοιμα να μας  «ταξιδέψουν» σε πανέμορφους προορισμούς για να ζήσουμε την απόλυτη μαγεία των Χριστουγέννων και ο καθένας μας ψάχνει να βρει τα κατάλληλα στολίδια για να  «φέρει» τα Χριστούγεννα σπίτι του.  

Αυτές τις ημέρες όμως δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τις παραδόσεις,  τα ήθη και τα έθιμα για τον εορτασμό των Χριστουγέννων και της νέας χρονιάς. Αρκετοί Σερραίοι προσπαθούν να «παντρέψουν» τις παραδόσεις με το σήμερα, κρατώντας αναλλοίωτα στον χρόνο τα ήθη και τα έθιμα. Ο Νομός φημίζεται για τον λαογραφικό πλούτο που έχει και όπως είναι φυσικό  σε αυτό συμβάλει η ιδιαίτερη σύνθεση του πληθυσμού, αφού αποτελείται από  Βλάχους, Θρακιώτες, Μικρασιάτες, Ντόπιους, Πόντιους κ.α.

Αξίζει, λοιπόν, να αναφέρουμε ορισμένα έθιμα από τα χωριά του Νομού μας.

Ζευγολατείο Σερρών

Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων εδώ και πολλά χρόνια τα νεαρά και ελεύθερα παλικάρια του χωριού έβγαιναν να πουν τα κάλαντα από την Θράκη.

Κάλαντα Χριστουγέννων Θράκης

Χριστός γεννάται, χαρά στον κόσμο,
χαρά στον κόσμο, στα παλληκάρια

Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες
κι ή Παναγιά μας κοιλοπονούσε

Κι η Παναγιά μας κοιλοπονούσε
κοιλοπονούσε παρακαλούσε

Κοιλοπονούσε παρακαλούσε
όλους τους άγιους τους άι Αποστόλους

Όλους τους άγιους τους άι Αποστόλους
τρεις αποστόλοι μαμμή γυρεύουν

Τρεις αποστόλοι μαμμή γυρεύουν
μαμμή γυρεύουν για μήλο τρέχουν

Οι άι Αποστόλοι για μήλο τρέχουν
ώσπου να πάνε κι ώσπου να έρθουν

Η Παναγιά μας ξελευτερώθει
μέσα στις δάφνες μεσ’ στα λουλούδια

Μέσα στις δάφνες μέσ’ στα λουλούδια
κάνει τον ήλιο και το φεγγάρι

Κάνει τον ήλιο και το φεγγάρι
σαν ήλιος λάμπει σαν νιό φεγγάρι

Σαν ήλιος λάμπει σαν νιό φεγγάρι
σ’ αυτό το σπίτι του νοικοκύρη

Σ’ αυτό το σπίτι του νοικοκύρη
στη φαμελιά του και στα παιδιά του

Το έθιμο αυτό διατηρείται μέχρι και σήμερα, με τους λιγοστούς κατοίκους του χωριού να αδημονούν πως και πως αυτή την στιγμή για να τα καμαρώσουν και να μνημονεύσουν τα παλιά.

Δαρνακοχώρια

Στα Δαρνακοχώρια, στα χωριά αυτά συναντάμε ως έθιμο το Χριστόψωμο «το ψωμί του Χριστού». Οι νοικοκυρές των συγκεκριμένων χωριών ξεκινούν νωρίς το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων να φτιάχνουν με ιδιαίτερη ευλάβεια και με ειδική μαγιά (από ξερό βασιλικό κ.ά) το Χριστόψωμο. Απαραίτητος επάνω, είναι χαραγμένος ο σταυρός.

Στην συνέχεια ο νοικοκύρης παίρνει το χριστόψωμο, το σταυρώνει και το κόβει, με την παρουσία πάντα όλων των μελών της οικογένειας.

Χωριά της Νιγρίτας

Το  «Χριστόξυλο» και το «Πάντρεμα της φωτιάς» είναι έθιμα άγνωστα προς τους περισσότερους από εμάς, σήμερα υλοποιούνται στα χωριά της Νιγρίτας.

 Το «Χριστόξυλο» συμβόλιζε τη ζεστασιά στο Θείο Βρέφος, αλλά και το διώξιμο των κακών πνευμάτων, ως «Χριστόξυλο»  χρησιμοποιείται οποιοδήποτε μεγάλο ξύλο ή κούτσουρο, και  είναι το πρώτο  που θα καεί στο τζάκι το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, αφού το πρωί της ίδιας μέρας καθαριστεί το τζάκι επιμελώς. Αυτό που κάνει την συγκεκριμένη διαδικασία να διαφέρει είναι ότι η φωτιά αυτή πρέπει να διατηρηθεί ως την ημέρα των Θεοφανίων. Η στάχτη που δημιουργείτε στο τζάκι εκείνες τις ημέρες (από τα Χριστούγεννα έως τα Φώτα) θεωρείται πως διώχνει το κακό και γι’ αυτό σκορπίζεται γύρω από το σπίτι, τους στάβλους αλλά και στα χωράφια.

Όσο αφορά το έθιμο του παντρέματος της φωτιάς, σε αυτό το έθιμο αντί για ένα ξύλο, διάλεγαν δύο. Ένα ξύλο από δέντρο με αρσενικό όνομα και ένα με θηλυκό, προκειμένου να συμβολίζουν το ζευγάρι του σπιτιού και τα άναβαν μαζί.

Επιμέλεια: Μουταφίδου Δήμητρα