ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Το Παρασκήνιο του Λάκη Παπαστάθη και του Σερραίου Τάκη Χατζόπουλου
Η ιστορία της τηλεόρασης με αφορμή την έκδοση ενός βιβλίου
Η ιστορία της τηλεόρασης με αφορμή την έκδοση ενός βιβλίου
Λάκης Παπαστάθης. Γενικό πλάνο: Το κείμενο του δημοσιογράφου Παύλου Τσίμα από την έκδοση του Μουσείου Μπενάκη
για την πολυσχιδή καλλιτεχνική προσωπικότητα του σκηνοθέτη.
Τι εμεινε λοιπόν από εκείνη τη σύντομη άνοιξη; Ελάχιστα πράγματα. Ίσως μόνον ένα. Η εκπομπή Παρασκήνιο, η οποία
έμεινε στον αέρα της δημόσιας τηλεόρασης για σχεδόν 40 χρόνια. Αληθινό θαύμα. Ή κατόρθωμα.
Συνέβη κάπως έτσι. Ο Μανθούλης κάλεσε δύο νέους κινηματογραφιστές, τον Λάκη Παπαστάθη και τον Τάκη Χατζόπουλο,
που είχαν συστήσει μια εταιρεία και γύριζαν διαφημιστικά φιλμ, για να χρηματοδοτούν τις ταινίες που ήθελαν να
δημιουργήσουν.
Θα πέσει η κυβέρνηση
Επικίνδυνη, χωρίς αμφιβολία. Στο πρώτο επεισόδιο κόπηκε μια σκηνή από παράσταση της Μάνας Κουράγιο του Μπρεχτ σε
αυλή εργοστασίου. Σε ένα από τα επόμενα κόπηκε το τραγούδι του Καλδάρα «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι», διότι εξάπτει τα
πολιτικά πάθη. Και μια φράση του Κώστα Γεωργουσόπουλου στο αφιέρωμα στην Αλίκη Βουγιουκλάκη ‒πως η καλλιτεχνική της
άνοδος συνδέεται με την ανάπτυξη μιας μικροαστικής τάξης, στα χρόνια της οικονομικής ανάπτυξης της πρώτης καραμανλικής
οκταετίας, που «αφού χόρτασε άρτον, άρχισε να ζητάει και θεάματα»‒ κόπηκε, για να μην πέσει, λέει, η κυβέρνηση. Ο Μάνος
Χατζιδάκις είχε πει πως «η βλακεία και η ανικανότητα αποτελεί πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης».
Τι ήταν λοιπόν το Παρασκήνιο;
Ήταν πρώτα το σήμα. Η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου και η μορφή του κάμεραμαν με την παλιά, βαριά κάμερα στον ώμο.
Ήταν το ύφος, το στιλ. Ο δημοσιογράφος ή ο σκηνοθέτης που ρωτά δεν εμφανίζεται ποτέ, δεν ακούγεται καν, παρά μόνο όταν
η ερώτηση είναι αναγκαία για να γίνει κατανοητή η απάντηση.
Και ήταν, προπάντων, η συνέπεια, επί 40 χρόνια, χωρίς ούτε μία παραχώρηση στη φλυαρία, στην επίδειξη, στην αυτοπροβολή
ή στη συμβατικότητα. Κάπως έτσι χτίστηκε ο μύθος του Παρασκηνίου. Της πιο μακρόβιας εκπομπής στην ιστορία της ελληνικής
τηλεόρασης. Που έγινε μια πινακοθήκη των ηρώων του ελληνικού πολιτισμού. Ανατρέχεις στο αρχείο της και είναι σαν να κάνεις
βόλτα κάτω από τις προτομές των ηρώων της Επανάστασης στο Πεδίον του Άρεως:
Ο Ταχτσής, ο Ιωάννου, ο Αναγνωστάκης, ο Αλεξάνδρου ή ο Καββαδίας, ο Αξελός, ο Καστοριάδης, ο Τσαρούχης και ο Άρης Κωνσταντινίδης,
ο Κουν, η Λαμπέτη, ο Βέγγος και η Βουγιουκλάκη. Μια πινακοθήκη ηρώων, αλλά προπάντων ένα σχολείο δημιουργών. Μια γενιά σκηνοθετών,
κοντά 120, πέρασαν και υπέγραψαν κάποια από τα εννιακόσια τόσα θέματά της.
Και έκαναν το Παρασκήνιο τη Μεγάλη των Εικόνων Σχολή της ελληνικής τηλεόρασης.
για την πολυσχιδή καλλιτεχνική προσωπικότητα του σκηνοθέτη.
Τι εμεινε λοιπόν από εκείνη τη σύντομη άνοιξη; Ελάχιστα πράγματα. Ίσως μόνον ένα. Η εκπομπή Παρασκήνιο, η οποία
έμεινε στον αέρα της δημόσιας τηλεόρασης για σχεδόν 40 χρόνια. Αληθινό θαύμα. Ή κατόρθωμα.
Συνέβη κάπως έτσι. Ο Μανθούλης κάλεσε δύο νέους κινηματογραφιστές, τον Λάκη Παπαστάθη και τον Τάκη Χατζόπουλο,
που είχαν συστήσει μια εταιρεία και γύριζαν διαφημιστικά φιλμ, για να χρηματοδοτούν τις ταινίες που ήθελαν να
δημιουργήσουν.
Θα πέσει η κυβέρνηση
Επικίνδυνη, χωρίς αμφιβολία. Στο πρώτο επεισόδιο κόπηκε μια σκηνή από παράσταση της Μάνας Κουράγιο του Μπρεχτ σε
αυλή εργοστασίου. Σε ένα από τα επόμενα κόπηκε το τραγούδι του Καλδάρα «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι», διότι εξάπτει τα
πολιτικά πάθη. Και μια φράση του Κώστα Γεωργουσόπουλου στο αφιέρωμα στην Αλίκη Βουγιουκλάκη ‒πως η καλλιτεχνική της
άνοδος συνδέεται με την ανάπτυξη μιας μικροαστικής τάξης, στα χρόνια της οικονομικής ανάπτυξης της πρώτης καραμανλικής
οκταετίας, που «αφού χόρτασε άρτον, άρχισε να ζητάει και θεάματα»‒ κόπηκε, για να μην πέσει, λέει, η κυβέρνηση. Ο Μάνος
Χατζιδάκις είχε πει πως «η βλακεία και η ανικανότητα αποτελεί πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης».
Τι ήταν λοιπόν το Παρασκήνιο;
Ήταν πρώτα το σήμα. Η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου και η μορφή του κάμεραμαν με την παλιά, βαριά κάμερα στον ώμο.
Ήταν το ύφος, το στιλ. Ο δημοσιογράφος ή ο σκηνοθέτης που ρωτά δεν εμφανίζεται ποτέ, δεν ακούγεται καν, παρά μόνο όταν
η ερώτηση είναι αναγκαία για να γίνει κατανοητή η απάντηση.
Και ήταν, προπάντων, η συνέπεια, επί 40 χρόνια, χωρίς ούτε μία παραχώρηση στη φλυαρία, στην επίδειξη, στην αυτοπροβολή
ή στη συμβατικότητα. Κάπως έτσι χτίστηκε ο μύθος του Παρασκηνίου. Της πιο μακρόβιας εκπομπής στην ιστορία της ελληνικής
τηλεόρασης. Που έγινε μια πινακοθήκη των ηρώων του ελληνικού πολιτισμού. Ανατρέχεις στο αρχείο της και είναι σαν να κάνεις
βόλτα κάτω από τις προτομές των ηρώων της Επανάστασης στο Πεδίον του Άρεως:
Ο Ταχτσής, ο Ιωάννου, ο Αναγνωστάκης, ο Αλεξάνδρου ή ο Καββαδίας, ο Αξελός, ο Καστοριάδης, ο Τσαρούχης και ο Άρης Κωνσταντινίδης,
ο Κουν, η Λαμπέτη, ο Βέγγος και η Βουγιουκλάκη. Μια πινακοθήκη ηρώων, αλλά προπάντων ένα σχολείο δημιουργών. Μια γενιά σκηνοθετών,
κοντά 120, πέρασαν και υπέγραψαν κάποια από τα εννιακόσια τόσα θέματά της.
Και έκαναν το Παρασκήνιο τη Μεγάλη των Εικόνων Σχολή της ελληνικής τηλεόρασης.
#SerresParatiritis
