Η εκδήλωση, ωστόσο, ξεπέρασε κατά πολύ τα όρια μιας ψύχραιμης αξιολόγησης. Αντί να αποτελέσει αφετηρία ουσιαστικής συζήτησης για το τι πέτυχε το πρόγραμμα και κυρίως τι δεν κατάφερε να αλλάξει, εξελίχθηκε σε μια ακόμη επικοινωνιακή παρουσίαση με έντονα στοιχεία αυτοεπιβεβαίωσης: βραβεύσεις, μουσικά σχήματα και τελετουργικό ύφος, περισσότερο προσαρμοσμένο στη λογική του θεάματος παρά στον προβληματισμό που απαιτεί η συγκυρία.

Κεντρικό πρόσωπο της εκδήλωσης υπήρξε ο Αντιπεριφερειάρχης Σερρών και πρόεδρος της ΑΝΕΣΕΡ, κ. Παναγιώτης Σπυρόπουλος, ο οποίος ανέδειξε τα αποτελέσματα του Προγράμματος, παρουσιάζοντάς το ως σημαντικό αναπτυξιακό αποτύπωμα για τον νομό. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι το LEADER λειτούργησε ως εργαλείο στήριξης μικρών επενδύσεων και τοπικών παρεμβάσεων. Το ερώτημα, όμως, παραμένει: αρκεί;

Η απάντηση βρίσκεται έξω από τις αίθουσες των εκδηλώσεων. Ο Νομός Σερρών αντιμετωπίζει βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα: δημογραφική συρρίκνωση, εγκατάλειψη της υπαίθρου, αποδυνάμωση του πρωτογενούς τομέα, έλλειψη μεγάλων παραγωγικών επενδύσεων και διαχρονικό έλλειμμα στρατηγικού σχεδιασμού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ένα πρόγραμμα 18 εκατομμυρίων ευρώ, ακόμη και αν υλοποιηθεί υποδειγματικά, δεν μπορεί παρά να αποτελεί ένα μικρό λιθαράκι στο οικοδόμημα που έχει ανάγκη ο τόπος.

Η ουσιαστική πολιτική ενσυναίσθηση δεν εξαντλείται στους αριθμούς απορρόφησης ούτε στις φωτογραφίες από τις βραβεύσεις. Προϋποθέτει την αναγνώριση της απόστασης ανάμεσα στα προγράμματα μικρής κλίμακας και στις πραγματικές ανάγκες μιας κοινωνίας που δοκιμάζεται. Προϋποθέτει επίσης τη γενναιότητα να ειπωθεί ότι το LEADER, από τη φύση του, δεν μπορεί να υποκαταστήσει μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική για τον νομό.

Η συζήτηση για τον κύκλο 2023–2027 δεν μπορεί να γίνεται με όρους επικοινωνιακής αυτάρκειας. Χρειάζεται να ξεκινήσει με αυστηρή αξιολόγηση, ιεράρχηση αναγκών και πολιτικές αποφάσεις που να υπερβαίνουν τη λογική της διαχείρισης και να αγγίζουν τον πυρήνα του προβλήματος: πώς ο Νομός Σερρών θα αποκτήσει ξανά παραγωγική ταυτότητα και προοπτική.

Γιατί όταν ο απολογισμός μετατρέπεται σε πανηγυρική τελετή, το πραγματικό ζητούμενο η ανάπτυξη,κινδυνεύει να μείνει στο περιθώριο.

Γράφει ο Πασχάλης Θ. Τόσιος