ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Δεκατρία χρόνια μετά: Βρέθηκε λύση και θα ξαναγεννηθούν «Απόλλων» και «Αττικόν»
Αντιμετωπίστηκε το ιδιοκτησιακό μετά από πολυετείς δικαστικές διαμάχες και ενοικιάστηκε για 50 χρόνια το ακίνητο στη Σταδίου
Αντιμετωπίστηκε το ιδιοκτησιακό μετά από πολυετείς δικαστικές διαμάχες και ενοικιάστηκε για 50 χρόνια το ακίνητο στη Σταδίου
Η δωδεκάτη Φεβρουαρίου 2012 είναι μία ημερομηνία που δεν ξεχνιέται εύκολα, όχι μόνο για τα τόσα μοιραία μαζεμένα δυάρια που προμήνυαν κάτι ανεπανόρθωτο, αλλά και επειδή μόλις δύο ημέρες πριν από τη ρομαντική γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, η Αθήνα θα ζούσε μια κόλαση.
Σε ένα επεισοδιακό βράδυ, όπου μετά το πέρας της πορείας κατά των μέτρων λιτότητας, την εποχή των μνημονίων, μια σειρά από πυρκαγιές θα κατέστρεφε διάφορα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, συνέβη το χειρότερο: μια φωτιά, που ξεκίνησε από το πατάρι του καταστήματος Kosta Boda, στη γωνία Σταδίου και Χρήστου Λαδά, θα εξαπλωνόταν πολύ γρήγορα στους παρακείμενους κινηματογράφους «Αττικόν» και «Απόλλων» καίγοντας την πρόσοψη, αλλά ευτυχώς όχι το εσωτερικό τους.
Δύο σινεμά, συνώνυμα με τον αστικό πολιτισμό και την ομορφιά της αθηναϊκής πρωτεύουσας, δύο πραγματικά στολίδια-τοπόσημα στο κέντρο της πόλης, που φιλοξενούσαν όχι μόνο ιστορικές κινηματογραφικές πρεμιέρες, αλλά και έδιναν πραγματικά ζωή στο κέντρο απηχώντας κυριολεκτικά τον σφυγμό της, τυλίχτηκαν στις φλόγες. Και κανείς δεν ήξερε αν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ξανά.
H λύση
Εκτοτε, το εσωτερικό των δύο κινηματογράφων έμεινε κρυμμένο πίσω από την καμένη είσοδο για να θυμίζει μία από τις πιο δραματικές σελίδες στη σύγχρονη ιστορία της Αθήνας, καθώς η πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να ερημώσει κυριολεκτικά η περιοχή. Ολο το τετράγωνο μοιάζει σχεδόν εγκαταλελειμμένο, τα περισσότερα μαγαζιά στα πέριξ, όπως ένα γειτονικό ταχυφαγείο, κατέβασαν ρολά, οι καρδιές πάγωσαν και τίποτα δεν έμοιαζε ικανό να λύσει τον γρίφο.
Οσοι περνάνε, όλα αυτά χρόνια, μπροστά από το μέρος που κάποτε χάριζε στην Αθήνα την παλιά της αίγλη, δεν μπορούν να πιστέψουν ότι μέσα σε ένα βράδυ η πόλη έχασε τη λάμψη της - και μαζί και την αθωότητά της. Μέχρι που βρέθηκε ένας άνθρωπος με το όνομα Γιάννης Περρωτής, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Atria-συνεργάτης της CBRE, για βρει τη χρυσή τομή που μπορεί να εξασφαλίσει την επαναλειτουργία των σινεμά δίνοντας λύση στα διάφορα γραφειοκρατικά προβλήματα και αισιοδοξώντας ότι, παρά τα προβλήματα, το «Αττικόν» και το «Απόλλων» μαζί με όλο το οικοδομικό τετράγωνο μπορούν όχι μόνο να επαναλειτουργήσουν, αλλά και να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο για την πόλη.
Η αρχική κίνηση του Περρωτή ήταν να προχωρήσει στη μίσθωση του χώρου για 50 χρόνια αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα μια πρωτοβουλία ώστε να ξεμπλοκάρει το ζήτημα και να καταφέρει να λύσει το τεράστιο πρόβλημα της λειτουργίας που είχε άμεσα να κάνει με το ιδιοκτησιακό: στο παρελθόν είχαν προσπαθήσει τόσο οι προηγούμενοι δήμαρχοι Αθηναίων Γιώργος Καμίνης και Κώστας Μπακογιάννης να βρουν λύση καταφεύγοντας σε σχετικά νομικά διατάγματα ώστε να προχωρήσει η διαδικασία ενώ είχαν βρεθεί και οι σχετικοί χρηματοδότες.
Ωστόσο, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που ήταν από τους πρώτους που έσπευσαν να συμβάλουν χρηματοδοτώντας την ανακαίνιση των εισόδων των δύο κινηματογράφων, όταν είδε ότι δεν υπάρχει λύση, απέσυρε την αρχική προσφορά, όπως το ίδιο έκαναν και αρκετοί υποψήφιοι χορηγοί. Τα χέρια ψηλά σήκωσαν και διαφορετικές κυβερνήσεις και επίσημοι φορείς, οι οποίοι πολύ θα ήθελαν να αφήσουν τη δική τους σφραγίδα στον γόρδιο δεσμό που ξεκινούσε από την αντιπαράθεση ανάμεσα στους δύο φορείς: το ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, στο οποίο ανήκε το κτίριο, είχε νομική υποχρέωση να αποδίδει το 40% των εσόδων του στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, κάτι που δεν φάνηκε να τηρείται, με αποτέλεσμα το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών να οδηγήσει το ίδρυμα στα δικαστήρια για ένα χρέος ύψους 27 εκατ. ευρώ.
Οι ατέρμονες αντιπαραθέσεις συνοδεύτηκαν από μια πολυετή δικαστική διαμάχη και όλοι θυμόμαστε τους δύο υπέργηρους προέδρους των δύο φορέων να ξιφουλκούν δημόσια στα κανάλια. Τελικά, ύστερα από τελεσίδικη απόφαση, το κτίριο βγήκε σε πλειστηριασμό, κάτι που θα σήμαινε ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση στο να προχωρήσουν τα έργα και αμφίβολη εξέλιξη για την τύχη των κινηματογράφων - ακόμα και αν έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα.
Τη λύση έδωσε μια νομοθετική ρύθμιση-πρωτοβουλία του πρώην δημάρχου Κώστα Μπακογιάννη, που όριζε τη συγχώνευση των δύο ιδρυμάτων χωρίς τη δημιουργία νέου οργανισμού με το καθεστώς «κεφαλαίου αυτοτελούς διαχείρισης». Εκεί ήταν που παρενέβη αποτελεσματικά ο κύριος Περρωτής με μια έξυπνη κίνηση, αφού μπήκε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία-Μουσείο Πόλεως των Αθηνών προκειμένου να βοηθήσει ώστε να επισπευσθεί ακόμα περισσότερο το μεταβατικό στάδιο χωρίς να φοβηθεί όλα τα βάρη που συνόδευαν αυτή την ιστορία.
Ετσι, η περιουσία του Ιδρύματος Βούρου ενσωματώθηκε σε ένα ευρύτερο σχήμα, χωρίς να χρειαστεί να δημιουργηθεί νέος φορέας. Το επόμενο βήμα ήταν να εκτιμηθούν τα προβλήματα και να αντιμετωπιστούν ένα-ένα ξεχωριστά. Αλλά ήταν πολύ βασικό ότι τόσο το κτίριο όσο και οι δύο ιστορικοί κινηματογράφοι βρίσκονταν στα χέρια κάποιου που γνώριζε καλά τι σημαίνει ανοικοδόμηση, καθώς ήταν εκείνος που ανέλαβε με σεβασμό στην ιστορία του την προσεκτική ανακαίνιση του «Ποσειδώνιον».
Τα επόμενα στάδια
Παρότι ο κ. Περρωτής και οι υπεύθυνοι της εταιρείας παραμένουν αισιόδοξοι σε σχέση με την όλη διαδικασία, ομολογούν ότι τα προβλήματα που προέκυψαν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που περίμεναν ώστε να προχωρήσει γρήγορα το project της συνολικότερης ανάπλασης του κτιρίου. Καταρχάς, η βασική προτεραιότητα είναι η άρση της επικινδυνότητας του κτιρίου ώστε να προχωρήσουν με ασφάλεια οι εργασίες και να πραγματοποιηθούν οι ανάλογες καθαιρέσεις.
Το εσωτερικό των δύο κινηματογράφων έχει διασωθεί, ωστόσο, όλο αυτό το διάστημα που το κτίριο έμεινε εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες και σε διάφορα παραβατικά πρόσωπα που φρόντιζαν εισβάλλοντας να αφαιρούν διάφορο εξοπλισμό, απαραίτητο ακόμα και για την ασφάλεια του κτιρίου, προκλήθηκαν επιπλέον προβλήματα. Οι συνθήκες χειροτέρεψαν από το γεγονός ότι παρέμεινε όλο αυτό το διάστημα χωρίς καμία συντήρηση και πλέον θεωρείται κηρυγμένο επίσημα ως επικίνδυνο με σχετικά πρωτόκολλα.
Αφού λυθούν τα θέματα επικινδυνότητας, που είναι βασικά για να προχωρήσουν οι εργασίες, θα ακολουθήσει η αποτύπωση του παλιού κτιρίου και θα κατατεθούν οι σχετικές μελέτες ώστε να μπορέσουν να εκδοθούν οι απαραίτητες άδειες. Η πολυπλοκότητα του συγκεκριμένου project προκύπτει και από τις διαφορετικές χρήσεις που προβλέπονται για το συγκεκριμένο κτίριο, καθώς στους χώρους του θα φιλοξενούνται διαφορετικής χρήσης επιχειρήσεις, που θα μεταβληθούν από τις προηγούμενες χρήσεις. Σύμφωνα με την επικρατέστερη σκέψη, θα φιλοξενηθούν όχι γραφεία αλλά καταστήματα και πιθανόν θα λειτουργήσει και κάποιο ξενοδοχείο. Το γενικότερο σχέδιο και η φιλοδοξία είναι να συγχωνευθούν διάφορες χρήσεις και με παρακείμενα κτίρια. Εννοείται, βέβαια, ότι προτεραιότητα είναι πάντα η επαναλειτουργία των κινηματογράφων, με το πρόβλημα του χαρακτηρισμού της πρόσοψης αλλά και της χρήσης τους ως διατηρητέα να προϋποθέτει περαιτέρω συζητήσεις με το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.
Ωστόσο, κανείς από την εταιρεία του κ. Περρωτή δεν μπορούσε να φανταστεί ότι υπήρχαν θέματα με την αδειοδότηση του κτιρίου και ότι διάφορα διαχειριστικά λάθη απαιτούν ακόμα και δικαστική επίλυση, γεγονός που δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη χρονοκαθυστέρηση. Ταυτόχρονα προκύπτει το ζήτημα της ασφαλούς πρόσβασης στο κτίριο, με τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να μπορέσει να προχωρήσει το θέμα της αποκατάστασης των κινηματογράφων. Η εταιρεία θεωρεί ότι η πρόσβαση πρέπει να είναι εφικτή από όλες τις πλευρές του κτιρίου, δηλαδή από τις οδούς Παπαρρηγοπούλου, Παρνασσού και Χρήστου Λαδά. Η καλύτερη μάλιστα πρόσβαση εξασφαλίζεται από τη γωνία Παρνασσού και Παπαρρηγοπούλου, με το σχετικό κτίριο να ανήκει, όμως, στο Δημόσιο, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση ώστε να μπορέσει να εξασφαλιστεί η πρόσβαση.
Αλλο ζήτημα που προκύπτει είναι ότι η λειτουργία των σινεμά έχει αλλάξει από τις εποχές που ελήφθησαν οι αρχικές άδειες. Σύμφωνα με τους υφιστάμενους κανόνες πυρασφάλειας, πρέπει να υπάρχουν τρεις είσοδοι/έξοδοι για να λειτουργήσει ένας κινηματογράφος, πρέπει να δημιουργηθούν νέοι τρόποι πρόσβασης στον χώρο και αυτή τη στιγμή η κεντρική είσοδος της Σταδίου, λόγω της καταστροφής που έχει επισυμβεί στο κτίριο, δεν είναι ούτε εφικτή, ούτε ασφαλής. Ωστόσο, υπάρχει η ελπίδα και η αισιοδοξία ότι εφόσον υπάρξει καλή θέληση και συνεννόηση με τους αρμόδιους φορείς και το Δημόσιο θα ξεπεραστούν τα ζητήματα.
Δεδομένου, μάλιστα, ότι η εταιρεία Atria προσβλέπει όχι μόνο στην αναμόρφωση των κτιρίων και στην επαναλειτουργία των δύο κινηματογράφων αλλά και στη μεταμόρφωση όλης της περιοχής, είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτούς να μπορέσει να υπάρξει σύνδεση με τα γύρω κτίρια, τα οποία θα μπορούν να αξιοποιηθούν καταλλήλως και προς αυτή την κατεύθυνση. Σημαντική επομένως προκρίνεται η συνεργασία με την ιστορική αίθουσα-κτίριο του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», με το παλιό κτίριο του ΔΟΛ, που πλέον βρίσκεται στα χέρια Γερμανών επενδυτών και τελεί υπό ανακατασκευή, φυσικά με το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και κυρίως με το κτίριο που θεωρείται βασικό για να υπάρξει η πρόσβαση στον χώρο και που όπως αναφέρθηκε ανήκει στο Δημόσιο και συγκεκριμένα στον ΕΦΚΑ. Εφόσον όλοι αυτοί δείξουν καλή θέληση, θα μπορέσει να αναβαθμιστεί συνολικότερα η περιοχή και να μιλάμε για ένα νέο κεφάλαιο για το κέντρο της Αθήνας.
Η ιστορία
Το πανέμορφο, εκλεκτικιστικού ρυθμού νεοκλασικό που θεμελιώθηκε το 1881 από τον Αλέξανδρο Νικολούδη σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ για λογαριασμό του τραπεζίτη Σταμάτη Δεκόζη-Βούρου, ενός από τους πιο πλούσιους Αθηναίους με καταγωγή από τη Χίο, είχε αρχικά ως στόχο να στεγάσει την πολυτελή του κατοικία. Για τον λόγο αυτόν στο εσωτερικό του στεγάστηκε για μια περίοδο το νεοσυσταθέν τότε υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, ενώ το «Αττικόν» ως κινηματογράφος στεγαζόταν αρχικώς στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Αργότερα μεταφέρθηκε στους ίδιους χώρους και προστέθηκε στις διαφορετικές χρήσεις.
Το 1928 μισθώθηκε σε μία από τις πιο πλούσιες οικογένειες της Αθήνας, με ελληνοεβραϊκή ταυτότητα, την οικογένεια Σκούρα. Εδώ ανέβαιναν με επιτυχία οι μεγάλες επιτυχίες της εποχής και το «Αττικόν» με την επιβλητική του αίθουσα γράφει έκτοτε ιστορία, συνώνυμη με αυτή της πόλης. Το 1930 ξεκινάει στο υπόγειο του η λειτουργία του «Απόλλων», που είναι το μικρό «αδελφάκι» του «Αττικόν», ενώ μαζί με αυτό βάζουν θεμέλια στους παρακείμενους χώρους και τα γραφεία των αδελφών Σκούρα, οι Skura Films. Από τότε, μαζί με τους κινηματογράφους ξεχώριζαν στους ίδιους χώρους τα πρώτα, μεγάλα εμπορικά καταστήματα, όπως παντοπωλείο, φαρμακείο και καταστήματα γυαλικών και κρυστάλλων.
Οι ανακαινίσεις
Οι δύο κινηματογράφοι επιτάχθηκαν την περίοδο της Κατοχής από τους Γερμανούς· οι ταινίες που παίζονταν αποτελούσαν το ψυχαγωγικό πρόγραμμα των κατακτητών. Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλα κτίρια, οι Γερμανοί δεν παρενέβησαν στη χρήση του, ούτε προκάλεσαν φθορές στο εσωτερικό του. Εντούτοις, το πέρας του χρόνου είχε αφήσει τα σημάδια του στους δύο κινηματογράφους της εποχής του Μεσοπολέμου, με την πρώτη ανακαίνιση να γίνεται από τα αδέλφια Γρηγοριάδου το 1960, ευτυχώς χωρίς να αλλοιωθεί ο αρχικός χαρακτήρας των σινεμά που κέρδιζαν τους επισκέπτες με την επιβλητική τους αίγλη.
Η επόμενη ανακαίνιση έγινε, επίσης με επιτυχία, το 1982 από τον αρχιτέκτονα Χριστιακόπουλο, ενώ η πιο ριζική έλαβε χώρα το 2007. Ηταν τότε που διευρύνθηκε ο στενός μέχρι τότε χώρος υποδοχής με περισσότερα ταμεία ώστε να μπορεί να εξυπηρετείται περισσότερος κόσμος, προστέθηκαν τραπέζια και τα καθίσματα αντικαταστάθηκαν από ωραίες πολυθρόνες. Ολοι θυμούνται τις τεράστιες ουρές έξω από τους δύο κινηματογράφους με κινηματογραφικές ταινίες όπως ο «Τιτανικός» που σημείωναν ρεκόρ εισιτηρίων, με τις πιο εντυπωσιακές πρεμιέρες να πραγματοποιούνται στους χώρους τους.
Ιστορία έχουν γράψει και οι Νύχτες Πρεμιέρας που διεξάγονταν σε αυτούς τους δύο κινηματογράφους και ήταν θεσμός για το σινεφίλ κοινό της πόλης, όπως και το αντίστοιχο Φεστιβάλ Γαλλικού Κινηματογράφου. Αποτυπωμένος για πάντα στις μνήμες είναι ο πανέμορφος, ζωγραφισμένος «τρούλος» στο ταβάνι του κτιρίου, που ευτυχώς παραμένει αυτούσιος, ο περίτεχνος γύψινος διάκοσμος καθώς και ο επιβλητικός πολυέλαιος που απέπνεε τη δέουσα αίγλη, συνώνυμη με την ιστορία της Αθήνας.
Tο τέλος της περιπέτειας
Είναι πραγματικά μεγάλη ειρωνεία δύο σινεμά που έχουν γράψει ιστορία και έχουν θεμελιώσει με χρυσά γράμματα τον αστικό πολιτισμό της πρωτεύουσας να καλύπτονται με αποκαΐδια - ενώ φαίνεται να τα σεβάστηκαν ακόμα και οι Γερμανοί κατακτητές. Ευχής έργον επομένως αυτό να είναι το τέλος μιας μεγάλης περιπέτειας που κράτησε για 13 χρόνια, ταυτόχρονα με τα σκληρά χρόνια της ελληνικής κρίσης, και πλέον μαζί με την επανέναρξη των δύο σινεμά να ξεκινήσει μια νέα πορεία για την καρδιά της πόλης.
Η Αθήνα χρειάζεται, μετά τις τεράστιες περιπέτειες στις οποίες έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια, μια επανεκκίνηση και σίγουρα αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς τα δύο επιβλητικά σινεμά, στεγασμένα σε έναν ευρύτερο χώρο που θα μπορεί να λειτουργεί όχι μόνο ως κέντρο πολιτισμού, αναψυχής, και διασκέδασης, αλλά και ως καταφύγιο.
Πηγή: protothema.gr
Σε ένα επεισοδιακό βράδυ, όπου μετά το πέρας της πορείας κατά των μέτρων λιτότητας, την εποχή των μνημονίων, μια σειρά από πυρκαγιές θα κατέστρεφε διάφορα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, συνέβη το χειρότερο: μια φωτιά, που ξεκίνησε από το πατάρι του καταστήματος Kosta Boda, στη γωνία Σταδίου και Χρήστου Λαδά, θα εξαπλωνόταν πολύ γρήγορα στους παρακείμενους κινηματογράφους «Αττικόν» και «Απόλλων» καίγοντας την πρόσοψη, αλλά ευτυχώς όχι το εσωτερικό τους.
Δύο σινεμά, συνώνυμα με τον αστικό πολιτισμό και την ομορφιά της αθηναϊκής πρωτεύουσας, δύο πραγματικά στολίδια-τοπόσημα στο κέντρο της πόλης, που φιλοξενούσαν όχι μόνο ιστορικές κινηματογραφικές πρεμιέρες, αλλά και έδιναν πραγματικά ζωή στο κέντρο απηχώντας κυριολεκτικά τον σφυγμό της, τυλίχτηκαν στις φλόγες. Και κανείς δεν ήξερε αν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ξανά.
H λύση
Εκτοτε, το εσωτερικό των δύο κινηματογράφων έμεινε κρυμμένο πίσω από την καμένη είσοδο για να θυμίζει μία από τις πιο δραματικές σελίδες στη σύγχρονη ιστορία της Αθήνας, καθώς η πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να ερημώσει κυριολεκτικά η περιοχή. Ολο το τετράγωνο μοιάζει σχεδόν εγκαταλελειμμένο, τα περισσότερα μαγαζιά στα πέριξ, όπως ένα γειτονικό ταχυφαγείο, κατέβασαν ρολά, οι καρδιές πάγωσαν και τίποτα δεν έμοιαζε ικανό να λύσει τον γρίφο.
Οσοι περνάνε, όλα αυτά χρόνια, μπροστά από το μέρος που κάποτε χάριζε στην Αθήνα την παλιά της αίγλη, δεν μπορούν να πιστέψουν ότι μέσα σε ένα βράδυ η πόλη έχασε τη λάμψη της - και μαζί και την αθωότητά της. Μέχρι που βρέθηκε ένας άνθρωπος με το όνομα Γιάννης Περρωτής, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Atria-συνεργάτης της CBRE, για βρει τη χρυσή τομή που μπορεί να εξασφαλίσει την επαναλειτουργία των σινεμά δίνοντας λύση στα διάφορα γραφειοκρατικά προβλήματα και αισιοδοξώντας ότι, παρά τα προβλήματα, το «Αττικόν» και το «Απόλλων» μαζί με όλο το οικοδομικό τετράγωνο μπορούν όχι μόνο να επαναλειτουργήσουν, αλλά και να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο για την πόλη.
Η αρχική κίνηση του Περρωτή ήταν να προχωρήσει στη μίσθωση του χώρου για 50 χρόνια αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα μια πρωτοβουλία ώστε να ξεμπλοκάρει το ζήτημα και να καταφέρει να λύσει το τεράστιο πρόβλημα της λειτουργίας που είχε άμεσα να κάνει με το ιδιοκτησιακό: στο παρελθόν είχαν προσπαθήσει τόσο οι προηγούμενοι δήμαρχοι Αθηναίων Γιώργος Καμίνης και Κώστας Μπακογιάννης να βρουν λύση καταφεύγοντας σε σχετικά νομικά διατάγματα ώστε να προχωρήσει η διαδικασία ενώ είχαν βρεθεί και οι σχετικοί χρηματοδότες.
Ωστόσο, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που ήταν από τους πρώτους που έσπευσαν να συμβάλουν χρηματοδοτώντας την ανακαίνιση των εισόδων των δύο κινηματογράφων, όταν είδε ότι δεν υπάρχει λύση, απέσυρε την αρχική προσφορά, όπως το ίδιο έκαναν και αρκετοί υποψήφιοι χορηγοί. Τα χέρια ψηλά σήκωσαν και διαφορετικές κυβερνήσεις και επίσημοι φορείς, οι οποίοι πολύ θα ήθελαν να αφήσουν τη δική τους σφραγίδα στον γόρδιο δεσμό που ξεκινούσε από την αντιπαράθεση ανάμεσα στους δύο φορείς: το ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, στο οποίο ανήκε το κτίριο, είχε νομική υποχρέωση να αποδίδει το 40% των εσόδων του στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, κάτι που δεν φάνηκε να τηρείται, με αποτέλεσμα το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών να οδηγήσει το ίδρυμα στα δικαστήρια για ένα χρέος ύψους 27 εκατ. ευρώ.
Οι ατέρμονες αντιπαραθέσεις συνοδεύτηκαν από μια πολυετή δικαστική διαμάχη και όλοι θυμόμαστε τους δύο υπέργηρους προέδρους των δύο φορέων να ξιφουλκούν δημόσια στα κανάλια. Τελικά, ύστερα από τελεσίδικη απόφαση, το κτίριο βγήκε σε πλειστηριασμό, κάτι που θα σήμαινε ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση στο να προχωρήσουν τα έργα και αμφίβολη εξέλιξη για την τύχη των κινηματογράφων - ακόμα και αν έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα.
Τη λύση έδωσε μια νομοθετική ρύθμιση-πρωτοβουλία του πρώην δημάρχου Κώστα Μπακογιάννη, που όριζε τη συγχώνευση των δύο ιδρυμάτων χωρίς τη δημιουργία νέου οργανισμού με το καθεστώς «κεφαλαίου αυτοτελούς διαχείρισης». Εκεί ήταν που παρενέβη αποτελεσματικά ο κύριος Περρωτής με μια έξυπνη κίνηση, αφού μπήκε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία-Μουσείο Πόλεως των Αθηνών προκειμένου να βοηθήσει ώστε να επισπευσθεί ακόμα περισσότερο το μεταβατικό στάδιο χωρίς να φοβηθεί όλα τα βάρη που συνόδευαν αυτή την ιστορία.
Ετσι, η περιουσία του Ιδρύματος Βούρου ενσωματώθηκε σε ένα ευρύτερο σχήμα, χωρίς να χρειαστεί να δημιουργηθεί νέος φορέας. Το επόμενο βήμα ήταν να εκτιμηθούν τα προβλήματα και να αντιμετωπιστούν ένα-ένα ξεχωριστά. Αλλά ήταν πολύ βασικό ότι τόσο το κτίριο όσο και οι δύο ιστορικοί κινηματογράφοι βρίσκονταν στα χέρια κάποιου που γνώριζε καλά τι σημαίνει ανοικοδόμηση, καθώς ήταν εκείνος που ανέλαβε με σεβασμό στην ιστορία του την προσεκτική ανακαίνιση του «Ποσειδώνιον».
Τα επόμενα στάδια
Παρότι ο κ. Περρωτής και οι υπεύθυνοι της εταιρείας παραμένουν αισιόδοξοι σε σχέση με την όλη διαδικασία, ομολογούν ότι τα προβλήματα που προέκυψαν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που περίμεναν ώστε να προχωρήσει γρήγορα το project της συνολικότερης ανάπλασης του κτιρίου. Καταρχάς, η βασική προτεραιότητα είναι η άρση της επικινδυνότητας του κτιρίου ώστε να προχωρήσουν με ασφάλεια οι εργασίες και να πραγματοποιηθούν οι ανάλογες καθαιρέσεις.
Το εσωτερικό των δύο κινηματογράφων έχει διασωθεί, ωστόσο, όλο αυτό το διάστημα που το κτίριο έμεινε εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες και σε διάφορα παραβατικά πρόσωπα που φρόντιζαν εισβάλλοντας να αφαιρούν διάφορο εξοπλισμό, απαραίτητο ακόμα και για την ασφάλεια του κτιρίου, προκλήθηκαν επιπλέον προβλήματα. Οι συνθήκες χειροτέρεψαν από το γεγονός ότι παρέμεινε όλο αυτό το διάστημα χωρίς καμία συντήρηση και πλέον θεωρείται κηρυγμένο επίσημα ως επικίνδυνο με σχετικά πρωτόκολλα.
Αφού λυθούν τα θέματα επικινδυνότητας, που είναι βασικά για να προχωρήσουν οι εργασίες, θα ακολουθήσει η αποτύπωση του παλιού κτιρίου και θα κατατεθούν οι σχετικές μελέτες ώστε να μπορέσουν να εκδοθούν οι απαραίτητες άδειες. Η πολυπλοκότητα του συγκεκριμένου project προκύπτει και από τις διαφορετικές χρήσεις που προβλέπονται για το συγκεκριμένο κτίριο, καθώς στους χώρους του θα φιλοξενούνται διαφορετικής χρήσης επιχειρήσεις, που θα μεταβληθούν από τις προηγούμενες χρήσεις. Σύμφωνα με την επικρατέστερη σκέψη, θα φιλοξενηθούν όχι γραφεία αλλά καταστήματα και πιθανόν θα λειτουργήσει και κάποιο ξενοδοχείο. Το γενικότερο σχέδιο και η φιλοδοξία είναι να συγχωνευθούν διάφορες χρήσεις και με παρακείμενα κτίρια. Εννοείται, βέβαια, ότι προτεραιότητα είναι πάντα η επαναλειτουργία των κινηματογράφων, με το πρόβλημα του χαρακτηρισμού της πρόσοψης αλλά και της χρήσης τους ως διατηρητέα να προϋποθέτει περαιτέρω συζητήσεις με το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.
Ωστόσο, κανείς από την εταιρεία του κ. Περρωτή δεν μπορούσε να φανταστεί ότι υπήρχαν θέματα με την αδειοδότηση του κτιρίου και ότι διάφορα διαχειριστικά λάθη απαιτούν ακόμα και δικαστική επίλυση, γεγονός που δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη χρονοκαθυστέρηση. Ταυτόχρονα προκύπτει το ζήτημα της ασφαλούς πρόσβασης στο κτίριο, με τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να μπορέσει να προχωρήσει το θέμα της αποκατάστασης των κινηματογράφων. Η εταιρεία θεωρεί ότι η πρόσβαση πρέπει να είναι εφικτή από όλες τις πλευρές του κτιρίου, δηλαδή από τις οδούς Παπαρρηγοπούλου, Παρνασσού και Χρήστου Λαδά. Η καλύτερη μάλιστα πρόσβαση εξασφαλίζεται από τη γωνία Παρνασσού και Παπαρρηγοπούλου, με το σχετικό κτίριο να ανήκει, όμως, στο Δημόσιο, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση ώστε να μπορέσει να εξασφαλιστεί η πρόσβαση.
Αλλο ζήτημα που προκύπτει είναι ότι η λειτουργία των σινεμά έχει αλλάξει από τις εποχές που ελήφθησαν οι αρχικές άδειες. Σύμφωνα με τους υφιστάμενους κανόνες πυρασφάλειας, πρέπει να υπάρχουν τρεις είσοδοι/έξοδοι για να λειτουργήσει ένας κινηματογράφος, πρέπει να δημιουργηθούν νέοι τρόποι πρόσβασης στον χώρο και αυτή τη στιγμή η κεντρική είσοδος της Σταδίου, λόγω της καταστροφής που έχει επισυμβεί στο κτίριο, δεν είναι ούτε εφικτή, ούτε ασφαλής. Ωστόσο, υπάρχει η ελπίδα και η αισιοδοξία ότι εφόσον υπάρξει καλή θέληση και συνεννόηση με τους αρμόδιους φορείς και το Δημόσιο θα ξεπεραστούν τα ζητήματα.
Δεδομένου, μάλιστα, ότι η εταιρεία Atria προσβλέπει όχι μόνο στην αναμόρφωση των κτιρίων και στην επαναλειτουργία των δύο κινηματογράφων αλλά και στη μεταμόρφωση όλης της περιοχής, είναι πολύ σημαντικό γι’ αυτούς να μπορέσει να υπάρξει σύνδεση με τα γύρω κτίρια, τα οποία θα μπορούν να αξιοποιηθούν καταλλήλως και προς αυτή την κατεύθυνση. Σημαντική επομένως προκρίνεται η συνεργασία με την ιστορική αίθουσα-κτίριο του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», με το παλιό κτίριο του ΔΟΛ, που πλέον βρίσκεται στα χέρια Γερμανών επενδυτών και τελεί υπό ανακατασκευή, φυσικά με το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και κυρίως με το κτίριο που θεωρείται βασικό για να υπάρξει η πρόσβαση στον χώρο και που όπως αναφέρθηκε ανήκει στο Δημόσιο και συγκεκριμένα στον ΕΦΚΑ. Εφόσον όλοι αυτοί δείξουν καλή θέληση, θα μπορέσει να αναβαθμιστεί συνολικότερα η περιοχή και να μιλάμε για ένα νέο κεφάλαιο για το κέντρο της Αθήνας.
Η ιστορία
Το πανέμορφο, εκλεκτικιστικού ρυθμού νεοκλασικό που θεμελιώθηκε το 1881 από τον Αλέξανδρο Νικολούδη σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ για λογαριασμό του τραπεζίτη Σταμάτη Δεκόζη-Βούρου, ενός από τους πιο πλούσιους Αθηναίους με καταγωγή από τη Χίο, είχε αρχικά ως στόχο να στεγάσει την πολυτελή του κατοικία. Για τον λόγο αυτόν στο εσωτερικό του στεγάστηκε για μια περίοδο το νεοσυσταθέν τότε υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, ενώ το «Αττικόν» ως κινηματογράφος στεγαζόταν αρχικώς στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Αργότερα μεταφέρθηκε στους ίδιους χώρους και προστέθηκε στις διαφορετικές χρήσεις.
Το 1928 μισθώθηκε σε μία από τις πιο πλούσιες οικογένειες της Αθήνας, με ελληνοεβραϊκή ταυτότητα, την οικογένεια Σκούρα. Εδώ ανέβαιναν με επιτυχία οι μεγάλες επιτυχίες της εποχής και το «Αττικόν» με την επιβλητική του αίθουσα γράφει έκτοτε ιστορία, συνώνυμη με αυτή της πόλης. Το 1930 ξεκινάει στο υπόγειο του η λειτουργία του «Απόλλων», που είναι το μικρό «αδελφάκι» του «Αττικόν», ενώ μαζί με αυτό βάζουν θεμέλια στους παρακείμενους χώρους και τα γραφεία των αδελφών Σκούρα, οι Skura Films. Από τότε, μαζί με τους κινηματογράφους ξεχώριζαν στους ίδιους χώρους τα πρώτα, μεγάλα εμπορικά καταστήματα, όπως παντοπωλείο, φαρμακείο και καταστήματα γυαλικών και κρυστάλλων.
Οι ανακαινίσεις
Οι δύο κινηματογράφοι επιτάχθηκαν την περίοδο της Κατοχής από τους Γερμανούς· οι ταινίες που παίζονταν αποτελούσαν το ψυχαγωγικό πρόγραμμα των κατακτητών. Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλα κτίρια, οι Γερμανοί δεν παρενέβησαν στη χρήση του, ούτε προκάλεσαν φθορές στο εσωτερικό του. Εντούτοις, το πέρας του χρόνου είχε αφήσει τα σημάδια του στους δύο κινηματογράφους της εποχής του Μεσοπολέμου, με την πρώτη ανακαίνιση να γίνεται από τα αδέλφια Γρηγοριάδου το 1960, ευτυχώς χωρίς να αλλοιωθεί ο αρχικός χαρακτήρας των σινεμά που κέρδιζαν τους επισκέπτες με την επιβλητική τους αίγλη.
Η επόμενη ανακαίνιση έγινε, επίσης με επιτυχία, το 1982 από τον αρχιτέκτονα Χριστιακόπουλο, ενώ η πιο ριζική έλαβε χώρα το 2007. Ηταν τότε που διευρύνθηκε ο στενός μέχρι τότε χώρος υποδοχής με περισσότερα ταμεία ώστε να μπορεί να εξυπηρετείται περισσότερος κόσμος, προστέθηκαν τραπέζια και τα καθίσματα αντικαταστάθηκαν από ωραίες πολυθρόνες. Ολοι θυμούνται τις τεράστιες ουρές έξω από τους δύο κινηματογράφους με κινηματογραφικές ταινίες όπως ο «Τιτανικός» που σημείωναν ρεκόρ εισιτηρίων, με τις πιο εντυπωσιακές πρεμιέρες να πραγματοποιούνται στους χώρους τους.
Ιστορία έχουν γράψει και οι Νύχτες Πρεμιέρας που διεξάγονταν σε αυτούς τους δύο κινηματογράφους και ήταν θεσμός για το σινεφίλ κοινό της πόλης, όπως και το αντίστοιχο Φεστιβάλ Γαλλικού Κινηματογράφου. Αποτυπωμένος για πάντα στις μνήμες είναι ο πανέμορφος, ζωγραφισμένος «τρούλος» στο ταβάνι του κτιρίου, που ευτυχώς παραμένει αυτούσιος, ο περίτεχνος γύψινος διάκοσμος καθώς και ο επιβλητικός πολυέλαιος που απέπνεε τη δέουσα αίγλη, συνώνυμη με την ιστορία της Αθήνας.
Tο τέλος της περιπέτειας
Είναι πραγματικά μεγάλη ειρωνεία δύο σινεμά που έχουν γράψει ιστορία και έχουν θεμελιώσει με χρυσά γράμματα τον αστικό πολιτισμό της πρωτεύουσας να καλύπτονται με αποκαΐδια - ενώ φαίνεται να τα σεβάστηκαν ακόμα και οι Γερμανοί κατακτητές. Ευχής έργον επομένως αυτό να είναι το τέλος μιας μεγάλης περιπέτειας που κράτησε για 13 χρόνια, ταυτόχρονα με τα σκληρά χρόνια της ελληνικής κρίσης, και πλέον μαζί με την επανέναρξη των δύο σινεμά να ξεκινήσει μια νέα πορεία για την καρδιά της πόλης.
Η Αθήνα χρειάζεται, μετά τις τεράστιες περιπέτειες στις οποίες έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια, μια επανεκκίνηση και σίγουρα αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς τα δύο επιβλητικά σινεμά, στεγασμένα σε έναν ευρύτερο χώρο που θα μπορεί να λειτουργεί όχι μόνο ως κέντρο πολιτισμού, αναψυχής, και διασκέδασης, αλλά και ως καταφύγιο.
Πηγή: protothema.gr
#SerresParatiritis
