Η Ελλάδα βρίσκεται για ακόμη μία φορά στην τελευταία θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης — αυτή τη φορά, στην αναλογία νοσηλευτών προς πληθυσμό. Τα επίσημα στοιχεία της Eurostat και της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ) είναι αποκαλυπτικά: το Εθνικό Σύστημα Υγείας λειτουργεί με 15.000 λιγότερους νοσηλευτές από όσους χρειάζεται.

Πίσω από τον αριθμό, όμως, κρύβεται μια ανθρώπινη και εθνική τραγωδία. Κλινικές που λειτουργούν οριακά, βάρδιες χωρίς επαρκές προσωπικό, νοσηλευτές που εργάζονται 12ωρα χωρίς ρεπό και άδειες. Και ασθενείς που, μέσα στην αγωνία τους, βλέπουν ένα κράτος να παρακολουθεί αμέτοχο.

Η σιωπή της ευθύνης

Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης επιμένει να μιλά για “μεταρρυθμίσεις” και “νέα εποχή στην Υγεία”, την ώρα που το ΕΣΥ καταρρέει εκ των έσω. Οι υποσχέσεις για προσλήψεις αποδεικνύονται σταγόνα στον ωκεανό, ενώ οι εξαγγελίες για “κίνητρα παραμονής” μένουν στα χαρτιά.

Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: λιγότεροι από 4 νοσηλευτές ανά 1.000 κατοίκους, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ξεπερνά τους 9. Αυτό σημαίνει ότι κάθε Έλληνας νοσηλευτής επιβαρύνεται σχεδόν με το διπλάσιο έργο από τον ευρωπαίο συνάδελφό του.

Και το ερώτημα είναι απλό:
Μπορεί να υπάρξει “δημόσια υγεία” χωρίς νοσηλευτές;
Η απάντηση, φυσικά, είναι όχι.

Από το success story στο success sorry

Η κυβέρνηση που αυτοπαρουσιάζεται ως “μεταρρυθμιστική” έχει μετατρέψει την Υγεία σε σύστημα επιβίωσης. Επενδύει σε επικοινωνιακές ανακοινώσεις, αλλά όχι στους ανθρώπους της πρώτης γραμμής.

Όσο ο νοσηλευτής αναγκάζεται να κάνει τρεις βάρδιες για να καλύψει τα κενά,
όσο τα νοσοκομεία βασίζονται στην υπερεργασία και στην αυταπάρνηση,
όσο οι νέοι επιστήμονες φεύγουν στο εξωτερικό για αξιοπρεπείς συνθήκες,
τόσο η “επιτυχία” της κυβέρνησης γίνεται κυνικός εμπαιγμός.

Η πολιτική ευθύνη δεν μετριέται σε ανακοινώσεις, αλλά σε ζωές που σώζονται  ή χάνονται  εξαιτίας της ανεπάρκειας του κράτους.

Ένα σύστημα που λειτουργεί από φιλότιμο

Το ΕΣΥ δεν στηρίζεται πια σε πολιτική βούληση, αλλά στο φιλότιμο όσων το υπηρετούν. Σε κάθε νοσοκομείο, σε κάθε ΤΕΠ, σε κάθε εφημερία, υπάρχουν άνθρωποι που κρατούν τη δημόσια υγεία όρθια με ανθρώπινες υπερβάσεις.

Αλλά κανένα σύστημα δεν μπορεί να επιβιώσει επ’ άπειρον από το φιλότιμο.
Όταν η Πολιτεία απαξιώνει, εξαντλεί και αγνοεί τους νοσηλευτές,
δεν υπονομεύει μόνο την Υγεία  υπονομεύει την ίδια την κοινωνική συνοχή.

Το καθήκον της ευθύνης

Αν υπάρχει σήμερα μια ειλικρινής πολιτική πράξη, αυτή είναι να ειπωθεί η αλήθεια:
Το ΕΣΥ δεν χρειάζεται άλλες “μεταρρυθμίσεις βιτρίνας”. Χρειάζεται ανθρώπους, πόρους, σχέδιο και σεβασμό.

Χρειάζεται:

• Μαζικές προσλήψεις νοσηλευτών με μισθολογική αναγνώριση του έργου τους.

• Ασφαλείς αναλογίες προσωπικού – ασθενών για κάθε κλινική.

• Κίνητρα παραμονής στην περιφέρεια, όπου τα κενά είναι δραματικά.

• Επαγγελματική εξέλιξη και επιμόρφωση των νοσηλευτών, που συχνά παραμένουν αόρατοι στα συστήματα αξιολόγησης.

Το συμπέρασμα

Η χώρα που υποτίθεται πως βγήκε από τα μνημόνια, που “αντέχει” οικονομικά και “μεταρρυθμίζεται”, εξακολουθεί να μην αντέχει να προσφέρει βασική φροντίδα υγείας στους πολίτες της.

Και όσο ο υπουργός υγείας παίζει τον ρόλο του “μάνατζερ μεταρρυθμίσεων”,
ο ασθενής, ο νοσηλευτής, ο γιατρός, ο πολίτης μένουν απροστάτευτοι.

Η Ελλάδα αξίζει καλύτερο σύστημα υγείας.
Αλλά, κυρίως, αξίζει μια κυβέρνηση που να πιστεύει ότι η Υγεία δεν είναι κόστος  είναι δικαίωμα.