ΣΗΜΕΙΑ ΑΙΧΜΗΣ
Eurostat: Το εισόδημα των Ελλήνων χαμηλότερο από το 2004 – Τα στοιχεία που επαναφέρουν στο προσκήνιο τις ευθύνες της περιόδου 2004–2009 και της τελευταίας εξαετίας
Η εικοσαετής υστέρηση στο πραγματικό εισόδημα, όπως επισημαίνουν αναλυτές, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το βάρος αυτής της περιόδου, το οποίο συνεχίζει να επηρεάζει τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα. Οι άλλες χώρες απογειώθηκαν – Η Ελλάδα έμεινε πίσω
Η εικοσαετής υστέρηση στο πραγματικό εισόδημα, όπως επισημαίνουν αναλυτές, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το βάρος αυτής της περιόδου, το οποίο συνεχίζει να επηρεάζει τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα. Οι άλλες χώρες απογειώθηκαν – Η Ελλάδα έμεινε πίσω
Μια ιδιαίτερα δυσμενή εικόνα για το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων καταγράφουν τα νεότερα στοιχεία της Eurostat, που δημοσιεύτηκαν στην Καθημερινή (26/11/2025). Σύμφωνα με τα δεδομένα, η Ελλάδα παραμένει η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών δεν ανέκαμψε ποτέ μετά την κρίση, αλλά αντίθετα βρίσκεται χαμηλότερα από τα επίπεδα του 2004.
Μείωση 5,2% – Είκοσι χρόνια χωρίς ανάκαμψη στο πραγματικό εισόδημα
Η Eurostat καταγράφει ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα το 2024 ήταν 5,2% κάτω από το 2004, αποτυπώνοντας μια εικοσαετία στασιμότητας. Η χρονική σύγκριση ξεκινά από το 2004, αφετηρία της περιόδου 2004–2009, που έχει καταγραφεί στις επίσημες εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Τράπεζας της Ελλάδος και του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως μια πενταετία δημοσιονομικής εκτροπής.
Η περίοδος 2004–2009: το δημοσιονομικό έλλειμμα που έγινε κρίση
Την πενταετία αυτή, κατά την οποία κυβερνούσε η Νέα Δημοκρατία, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε, τα ελλείμματα διευρύνθηκαν και η χώρα εισήλθε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση χωρίς επαρκή δημοσιονομικά αποθέματα. Η Eurostat, σε παλαιότερες επικαιροποιήσεις, είχε ήδη επισημάνει ότι η αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009 στο 15,4% ήταν ο καθοριστικός παράγοντας που οδήγησε στην απώλεια πρόσβασης στις αγορές και στον μηχανισμό στήριξης.
Η εικοσαετής υστέρηση στο πραγματικό εισόδημα, όπως επισημαίνουν αναλυτές, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το βάρος αυτής της περιόδου, το οποίο συνεχίζει να επηρεάζει τη σημερινή οικονομική πραγματικότητα.
Οι άλλες χώρες απογειώθηκαν – Η Ελλάδα έμεινε πίσω
Αντιστρόφως, τα στοιχεία δείχνουν θεαματική εξέλιξη σε κράτη–μέλη που το 2004 βρίσκονταν πίσω από την Ελλάδα σε επίπεδο διαβίωσης:
• Ρουμανία: +134%
• Λιθουανία: +95%
• Πολωνία: +91%
Ο μέσος όρος της Ε.Ε. διαμορφώθηκε στο +22%. Η Ελλάδα παραμένει η μόνη χώρα με αρνητικό πρόσημο στην εικοσαετία.
Μετά το 2010: ευθύνες και για τη στάση της ΝΔ στη μνημονιακή και μεταμνημονιακή περίοδο
Παρά τη βαρύτητα της πενταετίας 2004–2009, αρκετές εκθέσεις επισημαίνουν ότι και η μετέπειτα στάση της ΝΔ , τόσο ως αντιπολίτευση, όσο και ως κυβέρνηση τη δεκαετία 2019–2025, δεν συνέβαλε ουσιαστικά σε μια πολιτική ανάκτησης του πραγματικού εισοδήματος.
Την τελευταία εξαετία ειδικότερα, ενώ υπήρξαν υψηλές επιδόσεις σε ορισμένους μακροοικονομικούς δείκτες, η ακρίβεια, η μείωση της αγοραστικής δύναμης και η αδυναμία αύξησης των μισθών συνέχισαν να πιέζουν τους πολίτες.
Στο ίδιο διάστημα, η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη δέχθηκε κριτική για επιλογές που, όπως επισημαίνεται σε οικονομικές αναλύσεις, ενίσχυσαν τη συγκέντρωση ισχύος σε λίγους επιχειρηματικούς ομίλους, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα στην καθημερινότητα των νοικοκυριών.
Το Υπερταμείο στο επίκεντρο – Η κορύφωση μιας διαδρομής
Στο δημόσιο διάλογο επανέρχεται την περίοδο αυτή και το ζήτημα του Υπερταμείου, καθώς μεγάλο μέρος της δημόσιας περιουσίας βρίσκεται υπό τον έλεγχό του για 99 χρόνια, στο πλαίσιο των συμφωνιών της περιόδου 2015–2018, αλλά με καθοριστικές αποφάσεις και διαχείριση στη συνέχεια από τις κυβερνήσεις ΝΔ.
Ο τρόπος αξιοποίησης και εκχώρησης κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου τα τελευταία χρόνια προκάλεσε ευρεία συζήτηση, με φορείς και ειδικούς να επισημαίνουν ότι η διαχείριση της δημόσιας περιουσίας λειτούργησε συχνά «με όρους αγοράς» και όχι με κριτήριο το κοινωνικό όφελος.
Η τελευταία εξαετία: το κράτος ως λάφυρο
Στην ανάλυση οικονομικών κύκλων, η τελευταία εξαετία περιγράφεται ως περίοδος υπερσυγκέντρωσης ισχύος, ταχείας ιδιωτικοποίησης κρίσιμων υποδομών και ενίσχυσης συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων. Η αντίληψη του «κράτους–λάφυρο» που αποδόθηκε στην κυβερνητική πρακτική, συνοδεύτηκε όπως αναφέρουν σχετικές εκθέσεις και ρεπορτάζ ,από καταγγελίες για αδιαφάνεια, υπερκοστολογήσεις και ελλιπή δημόσιο έλεγχο.
Μια εικοσαετία που εξηγεί το σήμερα
Τα στοιχεία της Eurostat επαναφέρουν συνολικά στο προσκήνιο το αποτύπωμα των πολιτικών επιλογών της περιόδου 2004–2024:
• από τη δημοσιονομική εκτροπή της πενταετίας 2004–2009,
• έως τη μνημονιακή δεκαετία και τις δυσκολίες ανάκαμψης,
• και από εκεί στην τελευταία εξαετία, όπου το μοντέλο διοίκησης και οι επιλογές ιδιωτικοποίησης άφησαν νέα βάρη στην κοινωνία.
Η εικόνα καταλήγει σε μια πραγματικότητα που αποτυπώνεται καθαρά στους αριθμούς: οι Έλληνες του 2024 έχουν μικρότερη αγοραστική δύναμη από τους Έλληνες του 2004, την ώρα που το σύνολο σχεδόν της Ευρώπης κινείται ανοδικά.
Γράφει ο Πασχαλης θ. Τόσιος
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
