ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η αλήθεια για την ποιότητα του πόσιμου νερού στον Δήμο Σερρών: Τα γεγονότα, οι ευθύνες και οι ενέργειες
Παρά τη θέσπιση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου το 2023, οι απαραίτητοι έλεγχοι στο δίκτυο ύδρευσης του Δήμου Σερρών καθυστέρησαν σημαντικά. Η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας που καλούσε σε προληπτικούς ελέγχους εκδόθηκε μόλις στις 9 Απριλίου 2025 — σχεδόν δύο χρόνια μετά την υποχρεωτική ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Παρά τη θέσπιση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου το 2023, οι απαραίτητοι έλεγχοι στο δίκτυο ύδρευσης του Δήμου Σερρών καθυστέρησαν σημαντικά. Η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας που καλούσε σε προληπτικούς ελέγχους εκδόθηκε μόλις στις 9 Απριλίου 2025 — σχεδόν δύο χρόνια μετά την υποχρεωτική ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Με καθυστέρηση σχεδόν δύο ετών ξεκίνησαν οι υποχρεωτικοί έλεγχοι για επικίνδυνες ουσίες στο πόσιμο νερό. Διαπιστώθηκαν υπερβάσεις ουρανίου — οι αρμόδιες αρχές σε αγώνα δρόμου για την αποκατάσταση της ασφάλειας του νερού.
Η διαχείριση των φυσικών πόρων και ιδιαίτερα του πόσιμου νερού αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για κάθε οργανωμένη κοινωνία. Το ζήτημα της ποιότητας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης στον Δήμο Σερρών ήρθε πρόσφατα στο προσκήνιο, αποκαλύπτοντας σοβαρές υπερβάσεις σε παραμετρικές τιμές ουρανίου, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και αναδεικνύοντας ταυτόχρονα σημαντικές καθυστερήσεις στη θεσμική θωράκιση και τον έγκαιρο έλεγχο του δικτύου.
Το θεσμικό πλαίσιο και η καθυστέρηση των ελέγχων
Στις 25 Μαΐου 2023, εκδόθηκε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 3525/Β’) για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, σε συμμόρφωση με την Οδηγία (ΕΕ) 2020/2184 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Η Απόφαση προβλέπει αυστηρές παραμετρικές τιμές για επικίνδυνες ουσίες, μεταξύ των οποίων το ουράνιο με όριο τα 30 μικρογραμμάρια ανά λίτρο (μg/L), και ορίζει μεταβατική περίοδο συμμόρφωσης έως 12 Ιανουαρίου 2026.
Παρά τη θέσπιση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου το 2023, οι απαραίτητοι έλεγχοι στο δίκτυο ύδρευσης του Δήμου Σερρών καθυστέρησαν σημαντικά. Η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας που καλούσε σε προληπτικούς ελέγχους εκδόθηκε μόλις στις 9 Απριλίου 2025 — σχεδόν δύο χρόνια μετά την υποχρεωτική ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Τα ευρήματα των ελέγχων
Η ΔΕΥΑΣ, ως υπεύθυνος φορέας ύδρευσης, προχώρησε αμέσως σε ελέγχους σε όλο το δίκτυο και τις υδροδοτικές πηγές. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, διαπιστώθηκαν υπερβάσεις στην παραμετρική τιμή του ουρανίου:
Στο Λευκώνα: από 32,5 έως 35,8 μg/L στις πηγές Μοράμορ και από 28,5 έως 46,5 μg/L στις πηγές Μπατανίων.Στη Σέρρες: από 35,2 έως 51,7 μg/L (Χρυσοπηγή, Μετόχι-Βύσσιανη, Μελενικιώτικα).Στο Χριστός: από 67,9 έως 93,1 μg/L (γεώτρηση).Οι τιμές αυτές υπερβαίνουν το ανώτατο όριο των 30 μg/L, θέτοντας εύλογες ανησυχίες για τη δημόσια υγεία.Η διαχρονική ευθύνη της ΔΕΥΑΣ Σερρών
Οφείλουμε να επισημάνουμε ότι, ανεξάρτητα από ευρωπαϊκές οδηγίες, νομοθετικές ρυθμίσεις ή εγκυκλίους, η ΔΕΥΑ Σερρών είχε και έχει διαρκή ευθύνη να ελέγχει σε σταθερή βάση την ποιότητα του πόσιμου νερού που διαθέτει στους πολίτες. Η διασφάλιση της δημόσιας υγείας δεν μπορεί να εξαρτάται από την έκδοση κανονιστικών διατάξεων, αλλά επιβάλλεται να αποτελεί αδιάλειπτη προτεραιότητα κάθε δημοτικής αρχής και κάθε φορέα ύδρευσης. Πολύ περισσότερο όταν εδώ και δεκαετίες είναι γνωστό ότι στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών παρατηρούνται αυξημένες τιμές ουρανίου σε αρκετές πηγές και γεωτρήσεις, γεγονός που θα έπρεπε να είχε κινητοποιήσει εγκαίρως συστηματικούς και τακτικούς ελέγχους, πριν καν τεθεί το ζήτημα σε θεσμικό επίπεδο.
Οι ενέργειες αντιμετώπισης
Αντιμέτωπη με την κατάσταση, η ΔΕΥΑΣ προχώρησε σε δεύτερη σειρά δειγματοληψιών και ενημέρωσε άμεσα τις αρμόδιες υπηρεσίες Υγείας, οι οποίες εξέδωσαν γραπτές οδηγίες στις 19 Μαΐου 2025, με απόφαση για απαγόρευση χρήσης του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης στις περιοχές όπου καταγράφηκαν υπερβάσεις.
Παράλληλα, ενημερώθηκαν οι καταναλωτές για το πρόβλημα και τους λόγους της απαγόρευσης, ενώ η ΔΕΥΑΣ ανέλαβε την εκπόνηση προκαταρκτικής και οριστικής μελέτης για την αποκατάσταση της ποιότητας του νερού, με τεχνικές λύσεις και αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο διευρυμένη σύσκεψη στις 24 Μαΐου 2025 στο Δήμο Σερρών, με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών.
Το πρόβλημα ανέδειξε αφενός την ανάγκη για έγκαιρη και συνεχόμενη παρακολούθηση της ποιότητας του πόσιμου νερού και αφετέρου τις θεσμικές αστοχίες που οδήγησαν σε καθυστερημένη αντίδραση σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας. Ο χρόνος πλέον είναι αντίπαλος, και η αποκατάσταση της ασφάλειας του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης αποτελεί ζήτημα κορυφαίας σημασίας για την τοπική κοινωνία.
Το χρέος όλων των αρμόδιων φορέων και αρχών είναι να διασφαλίσουν ότι τέτοιες καθυστερήσεις και αδράνειες δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον.
Γράφει ο Πασχάλης θ. Τόσιος
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
