Με αναλυτική παρουσίαση στο Δημοτικό Συμβούλιο, η ΔΕΥΑΣ γνωστοποίησε τους λόγους που, σύμφωνα με τη διοίκησή της, καθιστούν αναγκαία την αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης και αποχέτευσης από το 2025. Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν, η επιχείρηση βρέθηκε αντιμέτωπη την τελευταία τετραετία με σημαντικές οικονομικές πιέσεις, κυρίως λόγω της θεαματικής αύξησης του ενεργειακού κόστους, των υψηλών ιδίων συμμετοχών για έργα υποδομής και των αυξημένων μισθολογικών αναγκών.

Το ενεργειακό κόστος, όπως παρουσιάστηκε, εκτοξεύθηκε από 1,41 εκατ. ευρώ το 2020 σε 3,80 εκατ. ευρώ το 2024 , μια αύξηση της τάξης του 213,36%. Παράλληλα, τα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης των τελευταίων ετών απαιτούν ιδία συμμετοχή άνω των 3,8 εκατ. ευρώ, ενώ παραμένουν ανεξόφλητες υποχρεώσεις έργων προηγούμενων ετών ύψους άνω των 550.000 ευρώ.

Στις οικονομικές αυτές πιέσεις προστίθεται το πρόγραμμα προσλήψεων 27 νέων εργαζομένων, που αυξάνει το μισθολογικό κόστος, όπως και ο πληθωρισμός των τελευταίων ετών που επηρεάζει το σύνολο των λειτουργικών δαπανών της επιχείρησης. Η διοίκηση της ΔΕΥΑΣ υποστήριξε ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες, η αναπροσαρμογή των τιμολογίων αποτελεί απαραίτητο μέτρο για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης.

 Τρία κρίσιμα ερωτήματα για τη ΔΕΥΑΣ: οι αριθμοί εξηγούν το “γιατί”, όχι όμως το “πώς” και το “πού πάμε”

Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τη ΔΕΥΑΣ είναι σαφή και, σε μεγάλο βαθμό, αντικειμενικά. Όμως, όσο αναγκαία κι αν είναι η παράθεση αριθμών, άλλο τόσο αναγκαία είναι και η διατύπωση των ερωτημάτων που απασχολούν τους πολίτες.
Και αυτά τα ερωτήματα δεν αφορούν μόνο τη σημερινή οικονομική εικόνα, αλλά το συνολικό μοντέλο λειτουργίας της επιχείρησης και τη σχέση της με τους δημότες.

Από αυτή τη σκοπιά, τρεις άξονες παραμένουν κεντρικοί και απαιτούν άμεση, καθαρή και δεσμευτική απάντηση.

1. Ενεργειακή αυτοτέλεια , Γιατί δεν υπήρξε στρατηγική επένδυση σε ΑΠΕ;

Η ΔΕΥΑΣ επισημαίνει ότι το ενεργειακό κόστος εκτινάχθηκε.
Σωστό.
Αλλά το κρίσιμο ερώτημα είναι άλλο:

Γιατί δεν προχώρησε η επιχείρηση τα προηγούμενα χρόνια σε επενδύσεις που θα μείωναν δραστικά αυτό το κόστος;

Μιλάμε για:

• φωτοβολταϊκά πάρκα για κάλυψη ιδίων αναγκών,

• συστήματα ενεργειακού συμψηφισμού,

• αναβάθμιση ενεργοβόρων αντλιοστασίων,

• εξοπλισμό νέας τεχνολογίας.

Σε μια περίοδο όπου δημοτικές επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα επιδιώκουν την ενεργειακή αυτοτέλεια ,όχι ως πολυτέλεια αλλά ως όρο βιωσιμότητας,η ΔΕΥΑΣ παρουσιάζεται χωρίς αντίστοιχο στρατηγικό σχεδιασμό. Η απουσία αυτής της πολιτικής επιλογής μεταφράζεται σήμερα σε αυξήσεις που πληρώνει ο πολίτης.

2. Ποιότητα νερού και υπηρεσιών – Τι θα αλλάξει για τον Σερραίο καταναλωτή;

Η αύξηση στα τιμολόγια δεν είναι αποκομμένη από τον πραγματικό κόσμο. Για τον Σερραίο καταναλωτή σημαίνει περισσότερα χρήματα από τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Γι’ αυτό το δεύτερο ερώτημα είναι απολύτως θεμελιώδες:

Η αύξηση αυτή θα οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα νερού και υπηρεσιών;

Οι πολίτες θέλουν ξεκάθαρες δεσμεύσεις:

• για λιγότερες βλάβες,

• για λιγότερες διακοπές υδροδότησης,

• για αναβάθμιση δικτύων,

• για καλύτερη εξυπηρέτηση,

• για επενδύσεις σε ποιότητα και ασφάλεια.

Αν η αύξηση δεν συνοδευτεί από συγκεκριμένες παροχές προς τον πολίτη, τότε δεν αποτελεί επένδυση, αλλά επιβάρυνση χωρίς ανταπόδοση.

3. Διαφάνεια και λογοδοσία – Θα αλλάξει η κουλτούρα διοίκησης;

Η ΔΕΥΑΣ διαχειρίζεται έναν από τους πιο κρίσιμους πόρους: το νερό.
Και ως δημοτική επιχείρηση οφείλει, περισσότερο από κάθε άλλον φορέα, να ενημερώνει, να λογοδοτεί και να λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια.

Το τρίτο ερώτημα, συνεπώς, είναι το εξής:

Θα υπάρξει νέα πολιτική διαφάνειας και εξωστρέφειας μετά την αλλαγή του Διοικητικού Συμβουλίου;

Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν:

• τα οικονομικά στοιχεία,

• την πορεία των έργων που κοστίζουν εκατομμύρια ευρώ,

• την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων,

• τον στρατηγικό σχεδιασμό της επόμενης πενταετίας.

Η μέχρι τώρα εικόνα δεν αντανακλά μια επιχείρηση που επικοινωνεί ενεργά με τους δημότες. Αντίθετα, προβάλλει μια δομή κλειστή, με περιορισμένη πληροφόρηση και ασθενή διάλογο με την κοινωνία.

Η αλλαγή του Δ.Σ. δίνει μια ευκαιρία αλλαγής φιλοσοφίας. Το αν αυτή η ευκαιρία θα αξιοποιηθεί, μένει να αποδειχθεί.

Συμπέρασμα

Οι αυξήσεις που εισηγείται η ΔΕΥΑΣ βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα.
Αλλά τα ερωτήματα που προκύπτουν αφορούν κάτι βαθύτερο:
τη στρατηγική, τη διαφάνεια και τη σχέση της επιχείρησης με την κοινωνία των Σερρών.

Η κοινωνία αξίζει απαντήσεις.
Αξίζει σχέδιο.
Αξίζει υπηρεσίες αντάξιες των χρημάτων που καλείται να πληρώσει.

Γράφει ο Πασχάλης Θ. Τόσιος