Μετά τον Πορτογάλο Μάριο Σεντένο και τον Ιρλανδό Πασκάλ Ντόναχιου, η σκυτάλη περνά τώρα στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών, δημιουργώντας μια «γραμμή διαδοχής» που συνδέει τρεις χώρες με κοινή αφετηρία αλλά πολύ διαφορετικές διαδρομές.

Τρεις πρόεδροι, τρεις διαφορετικές ταχύτητες

Παρότι Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ελλάδα αντιμετώπισαν ανάλογες κρίσεις, η πορεία τους μέσα στην ευρωζώνη υπήρξε ανομοιόμορφη — και αυτό δίνει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαδοχική εκπροσώπησή τους στην κορυφή του Eurogroup.

• Ιρλανδία: Αναδείχθηκε σε πρωταθλητή ανάπτυξης, με εντυπωσιακούς ρυθμούς που την έχουν φέρει σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο από την περίοδο της κρίσης.

• Πορτογαλία: Επέστρεψε σε σταθερή τροχιά και βρίσκεται πλέον λίγο κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, κερδίζοντας διεθνή αξιοπιστία.

• Ελλάδα: Παρά τη δημοσιονομική πρόοδο, παραμένει σημαντικά πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, διατηρώντας ακόμη χαμηλές επιδόσεις σε παραγωγικότητα, εισόδημα και επενδύσεις. Σε αρκετούς δείκτες, συγκρίνεται με χώρες όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

Η σύμπτωση των τριών αυτών πορειών στην ίδια κορυφαία ευρωπαϊκή θέση φανερώνει πόσο έχει μεταβληθεί η γεωγραφία της ευρωπαϊκής οικονομίας μετά την κρίση.

Τι σηματοδοτεί η εκλογή Πιερρακάκη

Η ανάληψη της προεδρίας από τον Κυριάκο Πιερρακάκη προσφέρει στην Ελλάδα ένα θεσμικό πλεονέκτημα που δεν είχε ποτέ μέχρι σήμερα:
την παρουσία στο κέντρο λήψης των σημαντικότερων αποφάσεων για τη δημοσιονομική στρατηγική της Ευρωζώνης.

Ο νέος πρόεδρος θα κληθεί να συντονίσει:

• την εφαρμογή των αναθεωρημένων δημοσιονομικών κανόνων,

• τον διάλογο για τη βιωσιμότητα χρέους και επενδύσεων,

• τις ευρωπαϊκές απαντήσεις σε προκλήσεις όπως η επιβράδυνση της ανάπτυξης και οι διεθνείς αναταράξεις.

Για την Ελλάδα, η ανάληψη αυτής της θέσης είναι ένα μήνυμα αναβάθμισης. Ωστόσο, αναδεικνύει και μια διακριτή αντίφαση:
Μια χώρα που ακόμη παλεύει να φτάσει τον μέσο ευρωπαϊκό όρο καλείται να προεδρεύσει του οργάνου που θέτει τους κανόνες της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Η συμβολική “επιστροφή” της ευρωπαϊκής περιφέρειας

Η διαδοχή Πορτογαλίας–Ιρλανδίας–Ελλάδας στην προεδρία του Eurogroup δεν είναι μόνο τυχαία συγκυρία. Αντικατοπτρίζει:

• την αναγνώριση της ανθεκτικότητας χωρών που δοκιμάστηκαν,

• τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της Ευρώπης,

• την ανάγκη να ενσωματωθούν εμπειρίες και οπτικές πέρα από το παραδοσιακό βορειοευρωπαϊκό υπόδειγμα.

Το ερώτημα πλέον είναι αν η Ελλάδα θα μπορέσει να αξιοποιήσει αυτή την ιστορική ευκαιρία όχι μόνο για να ενισχύσει τη θέση της στην Ευρώπη, αλλά και για να προχωρήσει η ίδια σε μια πραγματική αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού της μοντέλου.

Η θητεία Πιερρακάκη θα αποτελέσει, αναπόφευκτα, μια δοκιμασία για το ευρωπαϊκό του προφίλ, αλλά και ένας καθρέφτης για τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας.