Η Μάχη του «Δημοτικού ΕΝΦΙΑ» – Οι Ιδιοκτήτες Ακινήτων Αντιμέτωποι με το Νέο «Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης»
Η επικείμενη εφαρμογή του «Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης» (Τ.Τ.Α.) από την 1η Ιανουαρίου 2027, όπως προβλέπεται στον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχει προκαλέσει ισχυρούς τριγμούς στην αγορά ακινήτων και έντονες αντιδράσεις από τους ιδιοκτήτες. Το Τ.Τ.Α., που ήδη χαρακτηρίζεται ανεπίσημα ως «Δημοτικός ΕΝΦΙΑ», αλλάζει ριζικά τον τρόπο φορολόγησης των ακινήτων υπέρ των δήμων, μεταφέροντας το μεγαλύτερο βάρος αποκλειστικά στους ιδιοκτήτες και αυξάνοντας, όπως εκτιμάται, το συνολικό κόστος.
Η επικείμενη εφαρμογή του «Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης» (Τ.Τ.Α.) από την 1η Ιανουαρίου 2027, όπως προβλέπεται στον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχει προκαλέσει ισχυρούς τριγμούς στην αγορά ακινήτων και έντονες αντιδράσεις από τους ιδιοκτήτες. Το Τ.Τ.Α., που ήδη χαρακτηρίζεται ανεπίσημα ως «Δημοτικός ΕΝΦΙΑ», αλλάζει ριζικά τον τρόπο φορολόγησης των ακινήτων υπέρ των δήμων, μεταφέροντας το μεγαλύτερο βάρος αποκλειστικά στους ιδιοκτήτες και αυξάνοντας, όπως εκτιμάται, το συνολικό κόστος.
Αλλαγή Φιλοσοφίας: Από τα Τετραγωνικά στην Αντικειμενική Αξία
Η κεντρική αλλαγή του μέτρου είναι η ενοποίηση δύο υφιστάμενων δημοτικών βαρών, του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) και του Φόρου Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων (ΦΗΧ), σε ένα ενιαίο τέλος. Το κρίσιμο στοιχείο είναι ο νέος τρόπος υπολογισμού:
-
Παλιό Καθεστώς: Τα τέλη υπολογίζονταν κυρίως με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου.
-
Νέο Καθεστώς (Τ.Τ.Α.): Το τέλος θα υπολογίζεται πλέον με βάση τη συνολική αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μετά τις πρόσφατες αυξήσεις στις τιμές ζώνης.
Αυτή η μετάβαση, σε συνδυασμό με τους νέους συντελεστές που προβλέπονται μεταξύ 0,8‰ και 1‰ (πολύ υψηλότερους από τον υφιστάμενο συντελεστή του ΤΑΠ, που κυμαίνεται στο 0,35‰), οδηγεί σε εκτιμήσεις για σημαντική επιβάρυνση.
Το Βάρος Μεταφέρεται Αποκλειστικά στον Ιδιοκτήτη
Μια από τις μεγαλύτερες ενστάσεις αφορά τη μετατόπιση της υποχρέωσης πληρωμής:
-
Πριν: Ο ΤΑΠ πληρωνόταν από τον ιδιοκτήτη, ενώ ο ΦΗΧ (το μεγαλύτερο μέρος του παλαιού τέλους) πληρωνόταν από τον χρήστη (συνήθως τον ενοικιαστή) μέσω του λογαριασμού ρεύματος.
-
Με το Τ.Τ.Α.: Υπόχρεος για το σύνολο του νέου τέλους είναι αποκλειστικά ο ιδιοκτήτης.
Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης επιβαρύνεται πλέον με ένα κόστος που πλήρωνε ο ενοικιαστής. Ενώ θεωρητικά οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να μετακυλίσουν το κόστος στο ενοίκιο, η ΠΟΜΙΔΑ εκφράζει φόβους ότι η επιβάρυνση θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την απλή «αντικατάσταση», μετατρέποντας τους δήμους σε έναν δεύτερο εισπράκτορα φόρου περιουσίας (παράλληλα με τον ΕΝΦΙΑ).
Έλλειψη Δέσμευσης και Λογοδοσίας: Η Κρίσιμη Απορία
Ο χαρακτηρισμός του τέλους ως «Τοπικής Ανάπτυξης» βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής. Οι φορείς των ιδιοκτητών ζητούν σαφείς δεσμεύσεις:
-
Διαφάνεια: Δεν υπάρχει κανένας νομικός μηχανισμός που να δεσμεύει τους δήμους ότι τα αυξημένα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για αναπτυξιακά έργα, υποδομές ή κοινωνικές υπηρεσίες.
-
Αντίθετη Εμπειρία: Η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι οι αυξήσεις εσόδων στους δήμους σπάνια συνδέονταν με στοχευμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό, οδηγώντας σε ανησυχίες για εσόδα χωρίς αντίκρισμα στην ποιότητα ζωής των δημοτών.
Η τοπική αυτοδιοίκηση ισχυρίζεται ότι η μεταρρύθμιση προσφέρει οικονομική αυτονομία στους δήμους και απλοποιεί το σύστημα. Ωστόσο, η κοινή γνώμη που εκφράζεται μέσω των ενώσεων ιδιοκτητών είναι κατηγορηματική: η ανάπτυξη δεν πρέπει να ξεκινά από μια νέα φορολογική αύξηση, αλλά από τη διαφάνεια και την ορθολογική διαχείριση των υφιστάμενων πόρων.
Το μέτρο, που αναμένεται να ψηφιστεί σύντομα, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής στη σχέση πολίτη-αυτοδιοίκησης, με το ερώτημα του αντιτίμου των νέων επιβαρύνσεων να παραμένει επί του παρόντος αναπάντητο.