ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Οι επιπτώσεις της πανδημίας στο τραπεζικό σύστημα-Γράφει ο Πασχάλης Τόσιος

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί,η πρόβλεψη είναι πως η πανδημία θα έχει ισχυρές επιπτώσεις, ενώ το αποτύπωμα της θα είναι αρνητικό σε πάρα πολλούς τομείς κοινωνικούς και οικονομικούς, οι οποίοι δεν είναι ακόμα εύκολο να ποσοτικοποιηθούν με ακρίβεια σήμερα.    

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί,η πρόβλεψη είναι πως η πανδημία θα έχει ισχυρές επιπτώσεις, ενώ το αποτύπωμα της θα είναι αρνητικό σε πάρα πολλούς τομείς κοινωνικούς και οικονομικούς, οι οποίοι δεν είναι ακόμα εύκολο να ποσοτικοποιηθούν με ακρίβεια σήμερα.    

Οι δονήσεις που προκλήθηκαν στην παγκόσμια οικονομία από την απρόβλεπτη κρίση λόγω της πανδημίας του covid-19 είναι πολύ ισχυρές και το μέγεθος αυτών, όσο δεν επιστέφουμε στην κανονικότητα, είναι πολύ δύσκολο ακόμη να προβλεφθούν.

 Τα οικονομικά μέτρα που μέχρι στιγμής έχουν νομοθετήσει οι κυβερνήσεις διεθνώς για να στηρίξουν εργαζόμενους , επαγγελματίες και επιχειρήσεις από τις συνέπειες της πανδημίας, φτάνουν μέχρι στιγμής τα 13 τρισεκατομμύρια δολάρια (πηγή ΔΝΤ).

 Με τα μέχρι τώρα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί,η πρόβλεψη είναι πως η πανδημία θα έχει ισχυρές επιπτώσεις, ενώ το αποτύπωμα της θα είναι αρνητικό σε πάρα πολλούς τομείς κοινωνικούς και οικονομικούς, οι οποίοι δεν είναι ακόμα εύκολο να ποσοτικοποιηθούν με ακρίβεια σήμερα.

 Όμως σε κάποιους τομείς όπως το χρηματοπιστωτικό σύστημα αρχίζουν ήδη να είναι εμφανείς οι συνέπειες της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης.

 Ας δούμε λοιπόν το τοπίο που διαμορφώνεται, όσον αφορά τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος σε παγκόσμιο, εθνικό αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο.

 · Οι κεντρικές τράπεζες, δρώντας υποστηρικτικά ενισχύουν -μειώνοντας τα επιτόκια σε πολύ χαμηλά επίπεδα- τη νομισματική σταθερότητα των εθνικών οικονομιών, ώστε με αυτό το τρόπο να διευκολύνουν κατά το δυνατόν την ανάγκη για διαχείριση του αυξανόμενου λόγω πανδημίας ιδιωτικού και δημόσιου χρέους .

 · Προσφέρουν ρευστότητα αλλά παράλληλα υιοθετούν μέτρα πληρωμών ώστε να επιτευχθεί στο μέτρο του δυνατού η αύξηση των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων ,μια εξίσωση που δείχνει πολύ δυσκολη αν αναλογιστεί κανείς την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην οικονομία .

 · Ακριβώς αυτό άλλωστε δείχνουν και οι προβλέψεις που έσπευσε να κάνει το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, έναντι των επισφαλών απαιτήσεων για τα επόμενα χρόνια, εκτιμώντας πως οι τράπεζες θα διαγράψουν απαιτήσεις μέχρι 4,5 τρίσ.δολάρια μέχρι το 2024.

 Όλα αυτά αυτά αποτυπώνουν σε γενικές γραμμές την εικόνα που επικρατεί και τους βασικούς άξονες λειτουργίας του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος στην αντιμετώπιση της πανδημίας μέχρι σήμερα .

  Σε τι κατάσταση όμως βρίσκει το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αυτό το διαφαινόμενο "οικονομικό τσουνάμι" που προκλήθηκε λόγω της πανδημίας;

 · Οι επιπτώσεις της πανδημίας βρίσκουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα σε μια φάση αναδιοργάνωσης και αναδιάρθρωσης, προσπαθώντας ακόμη να ξεπεράσει τα προβλήματα και τις επιπτώσεις που έχει να αντιμετωπίσει λόγω της βαθύτατης οικονομικής κρίσης που υπήρξε στην χώρα μας από το 2010.

 · Όλοι γνωρίζουμε ότι οι ελληνικές τράπεζες τελούν σε μια πολύ επώδυνη πορεία εξυγίανσης των χαρτοφυλακίων τους.Και μπορεί τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να είναι σήμερα 58.7 δις ευρώ ,σημαντικά μειωμένα (κατά 45,2%) από το ιστορικό υψηλό των 107 δις ευρώ το 2016 ,αλλά η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, η αύξηση των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων λόγω της πανδημίας .

 · H ανησυχία που υπάρχει λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Πειραιώς ,η μεγαλύτερη συστημική τράπεζα της χώρας μετά την οριστική απόφαση της ΕΚΤ για τη μη πληρωμή των CoCos και την μετατροπή σε μετοχές ,γεγονός που ανεβάζει το ποσοστό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε ποσοστό 61 % στη μετοχική σύνθεση της τράπεζας.Το γεγονός έχει επιφέρει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο τραπεζικό σύστημα της χωράς και δημιουργεί νέα δεδομένα στα τραπεζικά δρώμενα της χώρας μας, ειδικά σε μια τόσο κρίσιμη φάση για την οικονομία.

 Με αυτά τα δεδομένα η επιδημία δείχνει να διογκώνει το ήδη μεγάλο πρόβλημα των ελληνικών τραπεζών αλλά και επιβραδύνει -ας ελπίσουμε προσωρινά-την προσπάθεια εξυγίανσης τους .

 Αυτά τα νέα δεδομένα δημιουργούν την ανάγκη για άμεσες και γενναίες αποφάσεις για την πορεία των ελληνικών τραπεζών που θα τους δώσουν τη δυνατότητα, ώστε ο ρόλος τους να είναι καταλυτικός στην προσπάθεια και τη στήριξη που θα χρειαστεί η οικονομία μας και κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και οι δανειολήπτες.

 ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Είναι ώρα το τραπεζικό σύστημα να αλλάξει ρότα και να γίνει πραγματικός μοχλός ανάπτυξης, ώστε η οικονομία μας και οι ελληνικές επιχειρήσεις να επιστρέψουν σε μια πορεία βιώσιμης ανάπτυξης, προκειμένου να υπάρξουν οι προϋποθέσεις δημιουργίας νέου πλούτου και νέων θέσεων εργασίας.

Αυτά θα είναι τα κριτήρια ώστε να αξιολογηθεί η ικανότητα των διοικήσεων των τραπεζών ,η βούληση Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυβέρνησης να θέσουν αυστηρούς όρους εξυγίανσης από την μια και της πραγματικής στηριξης δανειοληπτών , επαγγελματιών και επιχειρήσεων, με ξεκάθαρους όρους βιωσιμότητας από την άλλη .

 Φυσικά σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί για άλλη μια φορά το κόστος της διάσωσης και της εξυγίανσης των τραπεζών να το πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος.

 Αυτό που χρειάζεται όπως είπαμε και παραπάνω είναι η αξιοποίηση της εμπειρίας που έχει το τραπεζικό μας σύστημα μετά και την κριση του 2010 και φυσικά μια άλλου τύπου τραπεζικής κουλτούρας που θα επενδύσει στην πράσινη ανάπτυξη και σε δυναμικούς και βιώσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας .

  Μέσα σε αυτό το τοπίο αξία θα είχε αξία να δούμε και την πορεία της τράπεζας του νομού και της περιφέρειας μας-της Συνεταιριστικής Τράπεζας Κεντρικής Μακεδονίας.

 Αναλύοντας κανείς την πορεία της τα τελευταία χρόνια, θα έλεγε πως μέσα σε πραγματικά δύσκολες συνθήκες πραγματοποιεί μια σταθερή, σοβαρή και αξιόπιστη πορεία .Έχοντας στη φαρέτρα της το θετικό ισολογισμό του 2019 και με θετικές προβλέψεις για το κλείσιμο του 2020 , αποτυπώνεται με ξεκάθαρο τρόπο η ευελιξία,η ανθεκτικότητα αλλά κυρίως η αποκατάσταση της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των συνεταιριστών,πελατών και τράπεζας .

 Όπως επίσης με σαφή τρόπο αποτυπώνονται και τα θετικά αποτελέσματα της απόφασης της διοίκησης, να δώσει προτεραιότητα και να βρεθούν στον πύρινα της στρατηγικής της, η ενίσχυση επενδύσεων ΑΠΕ και η προώθηση της αειφόρου τραπεζικής .

 Επιλογές και φιλοσοφία που τα αποτελέσματα τους μέχρι τώρα δικαιώνουν τις προσδοκίες διοίκησης και συνεταιριστών για βιώσιμη λειτουργία της τράπεζας με μειωμένα τραπεζικά ρίσκα και εξυπηρέτηση των δανείων σε υψηλό ποσοστό (πολύ μεγαλύτερο από το μέσο όρο του τραπεζικού συστήματος) που έχουν δοθεί προς αυτή την κατεύθυνση.

 Η διοίκηση της τράπεζας δείχνει σε αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία να αντιλαμβάνεται την ευθύνη να δώσει έμφαση στις ανάγκες των πελατών της και της πραγματικής οικονομίας, αναπτύσσοντας νέα προϊόντα και εξειδικεύοντας τα ήδη υπάρχοντα, ώστε οι τραπεζικές υπηρεσίες και τα εργαλεία που παρέχει να βοηθήσουν αποτελεσματικά στην προσπάθεια των τοπικών επιχειρήσεων να ξεπεράσουν τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η πανδημία .

 Ας ελπίσουμε πως οι ελληνικές τράπεζες να βρουν εκείνα τα εργαλεία , τον τρόπο και τα απαραίτητα εφόδια, ώστε να γίνουν μέρος της επίλυσης των οικονομικών προβλημάτων που έφερε η πανδημία και όχι ένα ακόμη πρόβλημα που θα ζητά επίλυση .