ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Κτηματολόγιο: τροπολογία στη Βουλή για τις διεκδικήσεις δημοσίου σε ιδιωτικά ακίνητα

Πάει πίσω η νομοθετική ρύθμιση, που είχε εξαγγελθεί την άνοιξη του 2025 ότι θα ψηφιστεί εντός εξαμήνου και θα προβλέπει σαφείς κατευθύνσεις για τις διεκδικήσεις που θα προβάλλει το Δημόσιο για ακίνητα και σε ποίες περιπτώσεις δεν θα αντιδικεί με τους πολίτες. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 έληξε η μεταβατική προθεσμία και ενόψει της συνολικής νομοθετικής παρέμβασης ψηφίζεται στη Βουλή τροπολογία, με την οποία παρατείνεται η προθεσμία που το Δημόσιο δεν θα καταθέτει κτηματολογικές αγωγές με αντικείμενο τη διόρθωση των πρώτων εγγραφών στο Κτηματολόγιο.

Πάει πίσω η νομοθετική ρύθμιση, που είχε εξαγγελθεί την άνοιξη του 2025 ότι θα ψηφιστεί εντός εξαμήνου και θα προβλέπει σαφείς κατευθύνσεις για τις διεκδικήσεις που θα προβάλλει το Δημόσιο για ακίνητα και σε ποίες περιπτώσεις δεν θα αντιδικεί με τους πολίτες. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2025 έληξε η μεταβατική προθεσμία και ενόψει της συνολικής νομοθετικής παρέμβασης ψηφίζεται στη Βουλή τροπολογία, με την οποία παρατείνεται η προθεσμία που το Δημόσιο δεν θα καταθέτει κτηματολογικές αγωγές με αντικείμενο τη διόρθωση των πρώτων εγγραφών στο Κτηματολόγιο.

Έως τον Ιανουάριο 2026 η νομοθετική ρύθμιση για τις διεκδικήσεις του δημοσίου
Η νέα τροπολογία που κατατέθηκε ως προσθήκη σε νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που ψηφίζεται στη Βουλή, συνδέεται με τη συνολική νομοθετική παρέμβαση, η οποία αντί όπως είχε αρχικά οριστεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2025  και δεν τηρήθηκε, πρόκειται να με νέα προθεσμία έως το τέλος του ερχόμενου Ιανουαρίου 2026 να φέρει το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το αρμόδιο για το Κτηματολόγιο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης  στη Βουλή. Σχετικά σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας ότι: «η ρύθμιση είναι αναγκαία, προκειμένου να αποφευχθεί η κατάθεση αγωγών, σε χρόνο προγενέστερο της αναθεώρησης του νομικού πλαισίου, δηλαδή προτού να εισαχθούν σαφή κριτήρια ως προς τις περιπτώσεις εκείνες που μία έκταση θα χαρακτηρίζεται δημόσια περιουσία και κατά συνέπεια το Δημόσιο θα ασκεί κτηματολογική αγωγή, ώστε να αναγνωριστεί η κυριότητά του»

Χιλιάδες αγωγές με έγγραφα ακόμη και.. από την εποχή της Τουρκοκρατίας
Το θέμα αφορά σε χιλιάδες ακίνητα  που κατέχουν  ιδιώτες σε όλη τη χώρα, για τα οποία Κτηματικές Υπηρεσίες και Δασαρχεία προβάλλουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε δίκες και καταγράφονται ως ακίνητα του δημοσίου στο Κτηματολόγιο. Και αναμένεται έκρηξη δικαστικών προσφυγών τους επόμενους μήνες καθώς έως το τέλος του 2025 κλείνει η κτηματογράφηση, αφήνοντας σε εκκρεμότητα χιλιάδες ιδιοκτησιακές  υποθέσεις.

-«Είμαστε αποφασισμένοι να βάλουμε τέλος στον παραλογισμό, ώστε να πάψει το  Δημόσιο να διεκδικεί περιουσίες χιλιάδων πολιτών και ολόκληρες περιοχές, με έγγραφα ακόμη και.. από την εποχή της Τουρκοκρατίας!» είχε δηλώσει ο Κωστής Χατζηδάκης, σήμερα Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, τον Φεβρουάριο 2025 ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ανακοινώνοντας νομοθετική ρύθμιση για εξάμηνο πάγωμα των αγωγών του δημοσίου για ιδιωτικά ακίνητα ενόψει συνολικής νομοθετικής ρύθμισης.

Σημειώνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι αγωγές αυτές απορρίπτονται ως αβάσιμες καθώς ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει πως δεν αρκούν τα έγγραφα της εποχής της Τουρκοκρατίας αλλά – προκειμένου να γίνει δεκτή η αγωγή- χρειάζεται τίτλος ή πραγματική νομή ή κατοχή εκ μέρους του Δημοσίου. Ωστόσο, αγωγές εξακολουθούν να κατατίθενται, επειδή δεν έχουν διαμορφωθεί ακόμη συνολικά κριτήρια για το πότε θα ασκούνται και πότε όχι, τα οποία να καθοδηγούν τη Διοίκηση και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Τι προβλέπει η νέα νομοθετική ρύθμιση

Η τροπολογία που ψηφίζεται στη Βουλή, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, αναλυτικά προβλέπει ότι:

«Με την προτεινόμενη ρύθμιση ορίζεται ότι το Δημόσιο δεν καταθέτει κτηματολογικές αγωγές με αντικείμενο τη διόρθωση των πρώτων εγγραφών στο Κτηματολόγιο μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026.

Σε σχέση με τις κτηματολογικές αγωγές του Δημοσίου που έχουν ήδη κατατεθεί και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της εκκρεμοδικίας στον πρώτο βαθμό, μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026 σταματούν οι σχετικές διαδικασίες, οι προθεσμίες για την κατάθεση προτάσεων και αντικρούσεων διακόπτονται και αρχίζουν και πάλι μετά την 31η Ιανουάριου 2026, δεν προχωρά ο ορισμός συνθέσεων των δικαστηρίων που θα εξετάσουν τις υποθέσεις ή η εκφώνησή τους και δεν εκδίδονται αποφάσεις.

Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό των πιο πάνω προθεσμιών δεν θα προσμετρηθεί ο χρόνος που μεσολαβεί από την 30ή.9.2025 έως την ψήφιση της παρούσας ρύθμισης, προς διευκόλυνση των δικαστηρίων και των διαδίκων.

Ωστόσο, για αντιδίκους του Δημοσίου που επιθυμούν να μην καθυστερήσει η πρόοδος της δίκης τους, διατηρείται το δικαίωμα να ζητήσουν την κανονική πρόοδο της δίκης με αίτησή τους στον Πρόεδρο του αρμόδιου τριμελούς συμβουλίου. Με τον τρόπο αυτό αίρεται η πιθανότητα να υποστούν βλάβη από την καθυστέρηση της δίκης»
.

Το πλήρες κείμενο της τροπολογίας που ψηφίζεται στη Βουλή
Το πλήρες κείμενο της τροπολογίας που ψηφίζεται στη Βουλή έχει ως εξής:

«Άρθρο 4
Παράταση προθεσμιών για την προσωρινή αναστολή κτηματολογικών αγωγών με ενάγον το Δημόσιο – Τροποποίηση παρ. 1, 2 και 4 άρθρου 45 ν. 5184/2025

1.Στο άρθρο 45 του ν. 5184/2025 (Α’ 34), περί προσωρινής αναστολής κτηματολογικών αγωγών με ενάγον το Δημόσιο, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, αα) στο πρώτο εδάφιο, οι λέξεις «30ή Σεπτεμβρίου 2025» αντικαθίστανται από τις λέξεις «31η Ιανουάριου 2026», αβ) το δεύτερο εδάφιο καταργείται, β) στις περ. α), β) και γ) της παρ. 2, οι λέξεις «30ή Σεπτεμβρίου 2025», όπου αυτές αναφέρονται, αντικαθίστανται από τις λέξεις «31η Ιανουάριου 2026», γ) στην παρ. 4, οι λέξεις «30ή Σεπτεμβρίου ή την 31η Δεκεμβρίου 2025 σε περίπτωση εφαρμογής του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1» αντικαθίστανται από τις λέξεις «31η Ιανουάριου 2026», και το άρθρο 45 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 45
Προσωρινή αναστολή κτηματολογικών αγωγών με ενάγον το Δημόσιο

1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026 το Δημόσιο δεν καταθέτει αγωγές της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275), περί πρώτων εγγραφών και προθεσμίας αμφισβήτησης.

2. Σε δίκες που έχουν αντικείμενο τις αγωγές της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 με ενάγον το Δημόσιο και είναι εκκρεμείς στον πρώτο βαθμό κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος:

α) Οι προθεσμίες των άρθρων 237 και 238 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ., π.δ. 503/1985, Α’ 182) που λήγουν μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026 εκκινούν εκ νέου από την ημερομηνία αυτή,

β) μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026 δεν ορίζονται δικαστές ή συνθέσεις του πολυμελούς πρωτοδικείου ή εισηγητές δικαστές για υποθέσεις και ημέρα και ώρα συζήτησης στο ακροατήριο, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 237 του Κ.Πολ.Δ.,

γ) υποθέσεις, των οποίων η ημέρα και ώρα συζήτησης έχουν ορισθεί για το χρονικό αυτό διάστημα, αποσύρονται από τα πινάκια και επαναπροσδιορίζονται οίκοθεν μετά την 31η Ιανουάριου 2026, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 237 του Κ.Πολ.Δ.,

δ) κατά το χρονικό διάστημα της παρ. 1 δεν εκδίδονται διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 237 του Κ.Πολ.Δ. και αποφάσεις, επί των εκκρεμών υποθέσεων.

3. Μετά από αίτηση του αντιδίκου του Δημοσίου που υποβάλλεται στον Πρόεδρο του τριμελούς συμβουλίου, επιτρέπεται η κατά παρέκκλιση της παρ. 2 κανονική πρόοδος της δίκης. Στην περίπτωση αυτή, η πράξη του Προέδρου του τριμελούς συμβουλίου που δέχεται το αίτημα επιδίδεται στο Δημόσιο με επιμέλεια του αιτούντος. Προθεσμίες που δεν έχουν λήξει μέχρι την επίδοση, επανεκκινούν από αυτήν.

4. Ο χρόνος από τη συζήτηση υπόθεσης της παρ. 2 μέχρι την 31η Ιανουάριου 2026 δεν προσμετράται στο διάστημα οκτώ (8) μηνών του άρθρου 307 του Κ.Πολ.Δ.».

5. Για τον υπολογισμό των προθεσμιών της παρ. 2 του άρθρου 45 του ν. 5184/2025, όπως τροποποιείται με την παρ. 1, δεν προσμετράται ο χρόνος από την 1η Οκτωβρίου 2025 έως τη δημοσίευση του παρόντος».


Πηγή: ecopress.gr