Τ' ΑΠΑΡΑΤΗΡΗΤΑ
Ουράνιο στο νερό - Από πού προέρχεται;
Γιατί η Πολιτεία μοιάζει να το αντιμετωπίζει ως κάτι σχεδόν φυσιολογικό.
Γιατί η Πολιτεία μοιάζει να το αντιμετωπίζει ως κάτι σχεδόν φυσιολογικό.
Το ουράνιο στο νερό των Σερρών δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, είναι μέρος ενός ευρύτερου και σιωπηλού φαινομένου που απλώνεται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στη Βόρεια χώρα, αλλά όχι μόνο.
Στη Δυτική Μακεδονία, σε πόλεις όπως η Φλώρινα, η Πτολεμαΐδα και η Κοζάνη, έχουν καταγραφεί αυξημένες συγκεντρώσεις ουρανίου στα υπόγεια νερά, γεγονός που αποδίδεται τόσο στη γεωλογική σύσταση του υπεδάφους όσο και στην έντονη εξορυκτική και ενεργειακή δραστηριότητα των τελευταίων δεκαετιών. Στην περιοχή του Βελβεντού, για παράδειγμα, έχουν εγκατασταθεί μονάδες αντίστροφης όσμωσης για να προστατευτεί ο πληθυσμός από την έκθεση σε ραδιενεργά κατάλοιπα.
Αντίστοιχα, στον Νομό Δράμας και ειδικότερα κοντά στο Νευροκόπι, έχουν αναφερθεί τιμές ουρανίου κοντά στα ανώτατα επιτρεπτά όρια, ενώ στην ορεινή Ξάνθη και στη Ροδόπη, σε περιοχές όπως ο Εχίνος, οι γεωλογικές δομές ευνοούν τη φυσική παρουσία του μετάλλου στο έδαφος και κατ’ επέκταση στο νερό. Ακόμη και στην Κρήτη, σε αγροτικές περιοχές της Χερσονήσου, έχουν εντοπιστεί ίχνη ουρανίου, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι δεν υπάρχει καμία σχέση με εξορύξεις ή βαριά βιομηχανία.
Το κοινό χαρακτηριστικό
Το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των περιοχών είναι η ύπαρξη αρχαίων γεωλογικών στρωμάτων, η αγροτική δραστηριότητα με χρήση λιπασμάτων και η απουσία συνεχούς ελέγχου ποιότητας νερού. Οι Σέρρες, επομένως, δεν είναι εξαίρεση αλλά κομμάτι ενός μυστηρίου που, ενώ εκτείνεται γεωγραφικά, παραμένει πολιτικά και επιστημονικά υποβαθμισμένο. Και το ερώτημα δεν είναι μόνο από πού προέρχεται το ουράνιο, αλλά γιατί η Πολιτεία μοιάζει να το αντιμετωπίζει ως κάτι σχεδόν φυσιολογικό.
Πρώτες αναλύσεις μιλούν για φυσική προέλευση, για γεωλογικά στρώματα πλούσια σε ουρανιούχα πετρώματα που, με τη διάβρωση και τις υπόγειες ροές, απελευθέρωσαν το μέταλλο στο υδροφόρο σύστημα. Όμως η εξήγηση αυτή, όσο επιστημονικά τεκμηριωμένη κι αν είναι, δεν καθησυχάζει.
Γιατί να εμφανιστεί τώρα και με τέτοια ένταση; Τι άλλαξε στη ροή των υπόγειων νερών ή στις ανθρώπινες δραστηριότητες; Υπάρχουν εστίες ρύπανσης που αγνοούμε, υπόγειες εναποθέσεις παλαιών αποβλήτων, ή μήπως κάποιοι γνώριζαν και σιωπούσαν;
Η υπόθεση περιπλέκεται από το γεγονός ότι σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, έχουν καταγραφεί παρόμοια φαινόμενα. Πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο ή για ένα «ήσυχο» περιβαλλοντικό σκάνδαλο που τώρα αρχίζει να αποκαλύπτεται;
Το νερό, το πιο βασικό αγαθό ζωής, έγινε ξαφνικά όχημα ενός αόρατου κινδύνου. Και οι πολίτες των Σερρών αναρωτιούνται: Ποιος ξέρει την αλήθεια και γιατί δεν την λέει;
Στη Δυτική Μακεδονία, σε πόλεις όπως η Φλώρινα, η Πτολεμαΐδα και η Κοζάνη, έχουν καταγραφεί αυξημένες συγκεντρώσεις ουρανίου στα υπόγεια νερά, γεγονός που αποδίδεται τόσο στη γεωλογική σύσταση του υπεδάφους όσο και στην έντονη εξορυκτική και ενεργειακή δραστηριότητα των τελευταίων δεκαετιών. Στην περιοχή του Βελβεντού, για παράδειγμα, έχουν εγκατασταθεί μονάδες αντίστροφης όσμωσης για να προστατευτεί ο πληθυσμός από την έκθεση σε ραδιενεργά κατάλοιπα.
Αντίστοιχα, στον Νομό Δράμας και ειδικότερα κοντά στο Νευροκόπι, έχουν αναφερθεί τιμές ουρανίου κοντά στα ανώτατα επιτρεπτά όρια, ενώ στην ορεινή Ξάνθη και στη Ροδόπη, σε περιοχές όπως ο Εχίνος, οι γεωλογικές δομές ευνοούν τη φυσική παρουσία του μετάλλου στο έδαφος και κατ’ επέκταση στο νερό. Ακόμη και στην Κρήτη, σε αγροτικές περιοχές της Χερσονήσου, έχουν εντοπιστεί ίχνη ουρανίου, γεγονός που προκαλεί προβληματισμό, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι δεν υπάρχει καμία σχέση με εξορύξεις ή βαριά βιομηχανία.
Το κοινό χαρακτηριστικό
Το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των περιοχών είναι η ύπαρξη αρχαίων γεωλογικών στρωμάτων, η αγροτική δραστηριότητα με χρήση λιπασμάτων και η απουσία συνεχούς ελέγχου ποιότητας νερού. Οι Σέρρες, επομένως, δεν είναι εξαίρεση αλλά κομμάτι ενός μυστηρίου που, ενώ εκτείνεται γεωγραφικά, παραμένει πολιτικά και επιστημονικά υποβαθμισμένο. Και το ερώτημα δεν είναι μόνο από πού προέρχεται το ουράνιο, αλλά γιατί η Πολιτεία μοιάζει να το αντιμετωπίζει ως κάτι σχεδόν φυσιολογικό.
Πρώτες αναλύσεις μιλούν για φυσική προέλευση, για γεωλογικά στρώματα πλούσια σε ουρανιούχα πετρώματα που, με τη διάβρωση και τις υπόγειες ροές, απελευθέρωσαν το μέταλλο στο υδροφόρο σύστημα. Όμως η εξήγηση αυτή, όσο επιστημονικά τεκμηριωμένη κι αν είναι, δεν καθησυχάζει.
Γιατί να εμφανιστεί τώρα και με τέτοια ένταση; Τι άλλαξε στη ροή των υπόγειων νερών ή στις ανθρώπινες δραστηριότητες; Υπάρχουν εστίες ρύπανσης που αγνοούμε, υπόγειες εναποθέσεις παλαιών αποβλήτων, ή μήπως κάποιοι γνώριζαν και σιωπούσαν;
Η υπόθεση περιπλέκεται από το γεγονός ότι σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, έχουν καταγραφεί παρόμοια φαινόμενα. Πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο ή για ένα «ήσυχο» περιβαλλοντικό σκάνδαλο που τώρα αρχίζει να αποκαλύπτεται;
Το νερό, το πιο βασικό αγαθό ζωής, έγινε ξαφνικά όχημα ενός αόρατου κινδύνου. Και οι πολίτες των Σερρών αναρωτιούνται: Ποιος ξέρει την αλήθεια και γιατί δεν την λέει;
#SerresParatiritis
