Παρακολουθώντας το χθεσινό δημοτικό συμβούλιο, δύσκολα μπορούσε κανείς να μην προβληματιστεί βαθιά. Όχι τόσο για το θέμα της συζήτησης — τους πρόσφυγες και τις δομές φιλοξενίας — όσο για το ποιοι κατέκλυσαν την αίθουσα, ποιοι φώναζαν, ποιοι διεκδικούσαν να επιβάλουν τη δική τους «αλήθεια».

Δεν ήταν πολίτες που ήρθαν να ακούσουν, να ενημερωθούν, να συμμετάσχουν με σεβασμό σε μια δημοκρατική διαδικασία. Ήταν οι γνωστοί «μπατριώτες»: ακροδεξιοί θύλακοι μίσους, άνθρωποι που χρόνια τώρα επενδύουν στη ρητορική του φόβου, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας. Άνθρωποι που δεν ήρθαν για να ακούσουν, αλλά για να φωνάξουν. Που δεν πιστεύουν στους θεσμούς, αλλά θέλουν να τους διαλύσουν.

Στο όνομα μιας στρεβλής, κακοποιημένης εκδοχής του πατριωτισμού, απαιτούν να γυρίσουμε τις πλάτες σε ανθρώπους που έφτασαν εδώ κυνηγημένοι από τον πόλεμο, τη φτώχεια, την καταπίεση. Μιλούν για απειλή και αλλοίωση του τόπου, μα την ίδια στιγμή, με τη συμπεριφορά τους, επιτίθενται στις ίδιες τις αξίες που έκαναν αυτόν τον τόπο να στέκεται όρθιος: τη δημοκρατία, την ελευθερία, τον ανθρωπισμό.

Αναρωτιόμαστε, λοιπόν: Από πού κινδυνεύει περισσότερο η πόλη μας και η πατρίδα μας; Από πεντακόσιους πρόσφυγες σε δομές, που ζητούν σιωπηλά ένα καταφύγιο, ή από αυτούς που μολύνουν την κοινωνία μας με το μίσος τους, που προσβάλλουν κάθε έννοια σεβασμού, που καπηλεύονται τα εθνικά σύμβολα για να κρύψουν τις ακροδεξιές τους αντιλήψεις;

Η αλήθεια είναι πικρή αλλά σαφής: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν έρχεται από τους αδύναμους, αλλά από τους φωνακλάδες του μίσους. Από εκείνους που καλλιεργούν τον διχασμό, που βλέπουν τον «άλλο» ως απειλή, που παριστάνουν τους θεματοφύλακες των αξιών την ώρα που τις ποδοπατούν.

Αυτή η κοινωνία δεν χτίστηκε πάνω σε τείχη και αποκλεισμούς. Χτίστηκε πάνω σε μάχες για ελευθερία, σε προσφυγικές μνήμες, σε ανοιχτές καρδιές και σπίτια. Κι όποιος το ξεχνά αυτό, απλώς δεν υπερασπίζεται την πατρίδα. Την ατιμάζει.

Το πραγματικό ερώτημα που πρέπει να τεθεί από εδώ και μπρος δεν είναι «τι θα κάνουμε με τους πρόσφυγες», αλλά τι θα κάνουμε με το μίσος. Γιατί αυτό είναι που απειλεί να δηλητηριάσει τον τόπο, να τον παραλύσει, να τον καταστρέψει εκ των έσω.

Πασχάλης θ. Τόσιος