ΝΕΑ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΑΠΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ & ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει, λίγο πολύ, όλοι μας μάρτυρες πολλών περιπτώσεων, όπου αρκετοί δανειολήπτες (πολίτες ή και εταιρείες) έρχονται αντιμέτωποι με το χρέος τους προς τις τραπεζικές εταιρείες, λόγω προηγούμενων δανείων ή πιστωτικών καρτών που είχαν λάβει από τις τελευταίες, με αποτέλεσμα να αναζητούν λύσεις διεξόδου.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει, λίγο πολύ, όλοι μας μάρτυρες πολλών περιπτώσεων, όπου αρκετοί δανειολήπτες (πολίτες ή και εταιρείες) έρχονται αντιμέτωποι με το χρέος τους προς τις τραπεζικές εταιρείες, λόγω προηγούμενων δανείων ή πιστωτικών καρτών που είχαν λάβει από τις τελευταίες, με αποτέλεσμα να αναζητούν λύσεις διεξόδου.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει, λίγο πολύ, όλοι μας μάρτυρες πολλών περιπτώσεων, όπου αρκετοί δανειολήπτες (πολίτες ή και εταιρείες) έρχονται αντιμέτωποι με το χρέος τους προς τις τραπεζικές εταιρείες, λόγω προηγούμενων δανείων ή πιστωτικών καρτών που είχαν λάβει από τις τελευταίες, με αποτέλεσμα να αναζητούν λύσεις διεξόδου.
Δύο συχνές λύσεις είναι και οι εξής: α) η δυνατότητα υπαγωγής στο νόμο 3869/2010 για την «ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις», άλλως γνωστός και ως «νόμος Κατσέλη», και β) η δυνατότητα ακύρωσης (με ανακοπή) της διαταγής πληρωμής που θα εκδοθεί, κατά πάσα πιθανότητα, από την τράπεζα εφόσον υπάρχει οφειλόμενο χρέος από το δάνειο/πιστωτική κάρτα.
Ι. Αναφορικά με το νόμο 3869/2010, ο δανειολήπτης (φυσικό πρόσωπο μόνον και όχι εταιρεία) που επιθυμεί να υπαχθεί στις διατάξεις του, προχωρά στην κατάθεση αίτησης στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, εφόσον πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, με σημαντικότερες α) να μην έχει πτωχευτική ικανότητα και β) να έχει περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του.
Εν συνεχεία, και εφόσον αποδειχθεί ότι τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις στο πρόσωπο του αιτούντα-δανειολήπτη, το Ειρηνοδικείο θα ρυθμίσει τα χρέη του υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου ορίζοντας χαμηλότερες μηνιαίες δόσεις προς τους πιστωτές του για χρονικό διάστημα τριών έως πέντε ετών, ή ακόμα, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να ορίσει πολύ χαμηλές ή και μηδενικές μηνιαίες καταβολές. Ταυτόχρονα υπάρχει και ρύθμιση ώστε να εξαιρεθεί από πιθανή εκποίηση η κύρια πρώτη κατοικία του αιτούντα-δανειολήπτη (εφόσον έχει τεθεί από τον ίδιο σχετικό αίτημα), με αντίστοιχη περίοδο καταβολής μηνιαίων δόσεων ενός ποσού, όπως αυτό θα οριστεί από το Δικαστήριο. Να σημειωθεί εδώ ότι το Δικαστήριο μπορεί να διατάξει την εκποίηση της κινητής και υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας του δανειολήπτη για την ικανοποίηση των πιστωτών, εκτός αν η αξία τους είναι μικρή, οπότε και στην πράξη δεν τίθεται θέμα σχετικής εντολής από το Δικαστήριο.
Η απόφαση του Ειρηνοδικείου είναι άμεσα εκτελεστή, και εφόσον ο αιτών – δανειολήπτης είναι συνεπής και τηρήσει για όλο το χρονικό διάστημα τους όρους της ρύθμισης των χρεών του, όπως αυτή ορίστηκε από το δικαστήριο, τότε επέρχεται η απαλλαγή του για το υπόλοιπο των χρεών του. Δηλαδή, εφόσον καταβάλει τις μηνιαίες δόσεις που θα ορίσει το Δικαστήριο, μετά την λήξη της περιόδου αυτής, το υπόλοιπο χρέος του διαγράφεται, «σβήνεται».
Ο αριθμός δε των κατατεθεισών αιτήσεων ανά την επικράτεια της χώρας αυξάνει κατά ιλιγγιώδη ρυθμό, καθώς ένας αρκετά μεγάλος αριθμός των πολιτών της χώρας είναι εδώ και χρόνια υπερχρεωμένος και ανήμπορος να εξυπηρετήσει τις οφειλές του. Οι μέθοδοι δανεισμού των τραπεζών, τα υψηλά επιτόκια (ιδίως στον χώρο της καταναλωτικής πίστης), καταχρηστικοί όροι, η άγνοια των καταναλωτών, απρόβλεπτα γεγονότα όπως απώλεια εργασίας, αρρώστια, θάνατος, η συρρίκνωση των εισοδημάτων, καθώς και οι παραπλανητικές μέθοδοι προσέγγισης των τραπεζών, αποτελούν, κατά τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, τους βασικότερους λόγους για την υπερχρέωσή τους.
ΙΙ. Αναφορικά δε με την δεύτερη περίπτωση, αυτή της ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής, πρέπει να λεχθούν τα εξής:
Η πορεία μιας τέτοιας περίπτωσης είναι πάνω-κάτω η ίδια, όπως και τα βήματα που ακολουθούνται. Αρχικά, η τράπεζα επιδίδει στον δανειολήπτη μια εξώδικη όχληση-καταγγελία, με την οποία καταγγέλλει την σύμβαση δανείου ή πιστωτικής κάρτας, που είχε συναφθεί μεταξύ τους και καλεί τον δανειολήπτη να πληρώσει το χρέος του, διαφορετικά θα κινηθεί δικαστικά εναντίον του. Εν συνεχεία, και καθώς ο δανειολήπτης δεν μπορεί ή δεν θέλει να πληρώσει αυτό το χρέος, η τράπεζα προχωρά στην έκδοση διαταγής πληρωμής από το αρμόδιο Δικαστήριο (Ειρηνοδικείο ή Μονομελές Πρωτοδικείο). Με την διαταγή πληρωμής διατάσσεται ο δανειολήπτης να καταβάλει στην τράπεζα την χρηματική απαίτηση της τελευταίας, πλέον τόκων και εξόδων. Να σημειωθεί ότι για την έκδοση της διαταγής πληρωμής δεν υπάρχει συζήτηση ενώπιον ακροατηρίου ή δικαστή, δεν καλείται δηλαδή ο δανειολήπτης να παραστεί, παρά μόνο παρατίθενται τα απαραίτητα έγγραφα στον αρμόδιο δικαστή, ο οποίος και τελικά την υπογράφει και εκδίδει. Κατόπιν, η διαταγή πληρωμής επιδίδεται, εντός προθεσμίας δύο μηνών από την έκδοσή της, στον δανειολήπτη.
Η βασικότερη συνέπεια της έκδοσης της διαταγής πληρωμής, είναι ότι πλέον η τράπεζα είναι εξοπλισμένη για την απαίτησή της με εκτελεστό τίτλο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να κινηθεί και κατά της ακίνητης ή κινητής περιουσίας του δανειολήπτη, για την είσπραξη της απαίτησής της, π.χ. με εγγραφή προσημείωσης υποθήκης ή υποθήκης, με κατάσχεση και πλειστηριασμό. Επιπλέον, οι διαταγές πληρωμής καταχωρούνται στη μαύρη λίστα του «ΤΕΙΡΕΣΙΑ Α.Ε.», με αποτέλεσμα σε μελλοντική κρούση του δανειολήπτη σε μια τράπεζα για χορήγηση δανείου, αυτή να του αρνηθεί, επικαλούμενη τα δυσμενή στοιχεία του «ΤΕΙΡΕΣΙΑ Α.Ε.», καθώς θα θεωρηθεί ότι είναι κακοπληρωτής.
Ο νόμος όμως δεν αφήνει δίχως κανένα μέσο άμυνας τον δανειολήπτη κατά της διαταγής πληρωμής. Έτσι λοιπόν ο δανειολήπτης έχει το δικαίωμα μέσα σε δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες από την επίδοση της διαταγής πληρωμής να ασκήσει ανακοπή, με την οποία ζητάει την ακύρωση της διαταγής πληρωμής, και η οποία απευθύνεται στο εκδόσαν τη διαταγή πληρωμής Ειρηνοδικείο ή Μονομελές Πρωτοδικείο.
Λόγοι ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής, η οποία εκδόθηκε δυνάμει οφειλής από δάνειο ή πιστωτική κάρτα, μπορεί να είναι διάφοροι. Έτσι λοιπόν, έχουν ακυρωθεί (κατόπιν ανακοπής) διαταγές πληρωμής από τα Δικαστήρια λόγω καταχρηστικών όρων που υπήρχαν στις συμβάσεις δανείου/πιστωτικής κάρτας, λόγω των όρων μεταβολής του επιτοκίου στις συμβάσεις δανείου/πιστωτικής κάρτας, λόγω αοριστίας των διαταγών πληρωμής, λόγω παράνομων χρεώσεων από την τράπεζα, κτλ. Σε πολλές περιπτώσεις η λεπτομέρεια ίσως κάνει την διαφορά, και αυτή ακριβώς η λεπτομέρεια πρέπει να εντοπιστεί.
Πλην όμως, και επειδή η άσκηση της ανακοπής δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα (δηλαδή η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες εκτέλεσης, π.χ. προσημείωση υποθήκης, κατάσχεση και πλειστηριασμό), ο δανειολήπτης μπορεί και, στις περισσότερες περιπτώσεις, «πρέπει» να καταθέσει και αίτηση αναστολής εκτέλεσης (η οποία δικάζεται σύντομα με την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων), με την οποία ζητά να του χορηγηθεί αναστολή της εκτέλεσης, ώσπου να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση για την ήδη κατατεθείσα ανακοπή του. Να σημειωθεί εδώ ότι επειδή η συζήτηση της αίτησης αναστολής της εκτέλεσης δεν συζητείται άμεσα, ο δανειολήπτης δύναται να ζητήσει άμεση προστασία, με το να ζητήσει (με το ίδιο δικόγραφο της αίτησης αναστολής εκτέλεσης) την έκδοση προσωρινής διαταγής, που θα αναστέλλει προσωρινά, μέχρι την συζήτηση της αίτησης αναστολής του ή μέχρι την έκδοση απόφασης επ’ αυτής, την εκτέλεση της σε βάρος του διαταγής πληρωμής.
Συμπερασματικά, σε κάθε περίπτωση που υπάρχει είτε δυσκολία του δανειολήπτη να εξυπηρετήσει τα δάνειά του/τις πιστωτικές κάρτες του, είτε του έχει επιδοθεί κάποια διαταγή πληρωμής, πρέπει να συναντηθεί άμεσα και δίχως χρονοτριβή με κάποιον δικηγόρο, ώστε να συνεκτιμηθεί η κάθε παράμετρος της υπόθεσης και να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα εντός των νομίμων προθεσμιών, ώστε να αποφευχθεί έγκαιρα οποιαδήποτε περαιτέρω δυσμενή συνέπεια για τον δανειολήπτη.
Δύο συχνές λύσεις είναι και οι εξής: α) η δυνατότητα υπαγωγής στο νόμο 3869/2010 για την «ρύθμιση των οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και άλλες διατάξεις», άλλως γνωστός και ως «νόμος Κατσέλη», και β) η δυνατότητα ακύρωσης (με ανακοπή) της διαταγής πληρωμής που θα εκδοθεί, κατά πάσα πιθανότητα, από την τράπεζα εφόσον υπάρχει οφειλόμενο χρέος από το δάνειο/πιστωτική κάρτα.
Ι. Αναφορικά με το νόμο 3869/2010, ο δανειολήπτης (φυσικό πρόσωπο μόνον και όχι εταιρεία) που επιθυμεί να υπαχθεί στις διατάξεις του, προχωρά στην κατάθεση αίτησης στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, εφόσον πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις, με σημαντικότερες α) να μην έχει πτωχευτική ικανότητα και β) να έχει περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών του.
Εν συνεχεία, και εφόσον αποδειχθεί ότι τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις στο πρόσωπο του αιτούντα-δανειολήπτη, το Ειρηνοδικείο θα ρυθμίσει τα χρέη του υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου ορίζοντας χαμηλότερες μηνιαίες δόσεις προς τους πιστωτές του για χρονικό διάστημα τριών έως πέντε ετών, ή ακόμα, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να ορίσει πολύ χαμηλές ή και μηδενικές μηνιαίες καταβολές. Ταυτόχρονα υπάρχει και ρύθμιση ώστε να εξαιρεθεί από πιθανή εκποίηση η κύρια πρώτη κατοικία του αιτούντα-δανειολήπτη (εφόσον έχει τεθεί από τον ίδιο σχετικό αίτημα), με αντίστοιχη περίοδο καταβολής μηνιαίων δόσεων ενός ποσού, όπως αυτό θα οριστεί από το Δικαστήριο. Να σημειωθεί εδώ ότι το Δικαστήριο μπορεί να διατάξει την εκποίηση της κινητής και υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας του δανειολήπτη για την ικανοποίηση των πιστωτών, εκτός αν η αξία τους είναι μικρή, οπότε και στην πράξη δεν τίθεται θέμα σχετικής εντολής από το Δικαστήριο.
Η απόφαση του Ειρηνοδικείου είναι άμεσα εκτελεστή, και εφόσον ο αιτών – δανειολήπτης είναι συνεπής και τηρήσει για όλο το χρονικό διάστημα τους όρους της ρύθμισης των χρεών του, όπως αυτή ορίστηκε από το δικαστήριο, τότε επέρχεται η απαλλαγή του για το υπόλοιπο των χρεών του. Δηλαδή, εφόσον καταβάλει τις μηνιαίες δόσεις που θα ορίσει το Δικαστήριο, μετά την λήξη της περιόδου αυτής, το υπόλοιπο χρέος του διαγράφεται, «σβήνεται».
Ο αριθμός δε των κατατεθεισών αιτήσεων ανά την επικράτεια της χώρας αυξάνει κατά ιλιγγιώδη ρυθμό, καθώς ένας αρκετά μεγάλος αριθμός των πολιτών της χώρας είναι εδώ και χρόνια υπερχρεωμένος και ανήμπορος να εξυπηρετήσει τις οφειλές του. Οι μέθοδοι δανεισμού των τραπεζών, τα υψηλά επιτόκια (ιδίως στον χώρο της καταναλωτικής πίστης), καταχρηστικοί όροι, η άγνοια των καταναλωτών, απρόβλεπτα γεγονότα όπως απώλεια εργασίας, αρρώστια, θάνατος, η συρρίκνωση των εισοδημάτων, καθώς και οι παραπλανητικές μέθοδοι προσέγγισης των τραπεζών, αποτελούν, κατά τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, τους βασικότερους λόγους για την υπερχρέωσή τους.
ΙΙ. Αναφορικά δε με την δεύτερη περίπτωση, αυτή της ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής, πρέπει να λεχθούν τα εξής:
Η πορεία μιας τέτοιας περίπτωσης είναι πάνω-κάτω η ίδια, όπως και τα βήματα που ακολουθούνται. Αρχικά, η τράπεζα επιδίδει στον δανειολήπτη μια εξώδικη όχληση-καταγγελία, με την οποία καταγγέλλει την σύμβαση δανείου ή πιστωτικής κάρτας, που είχε συναφθεί μεταξύ τους και καλεί τον δανειολήπτη να πληρώσει το χρέος του, διαφορετικά θα κινηθεί δικαστικά εναντίον του. Εν συνεχεία, και καθώς ο δανειολήπτης δεν μπορεί ή δεν θέλει να πληρώσει αυτό το χρέος, η τράπεζα προχωρά στην έκδοση διαταγής πληρωμής από το αρμόδιο Δικαστήριο (Ειρηνοδικείο ή Μονομελές Πρωτοδικείο). Με την διαταγή πληρωμής διατάσσεται ο δανειολήπτης να καταβάλει στην τράπεζα την χρηματική απαίτηση της τελευταίας, πλέον τόκων και εξόδων. Να σημειωθεί ότι για την έκδοση της διαταγής πληρωμής δεν υπάρχει συζήτηση ενώπιον ακροατηρίου ή δικαστή, δεν καλείται δηλαδή ο δανειολήπτης να παραστεί, παρά μόνο παρατίθενται τα απαραίτητα έγγραφα στον αρμόδιο δικαστή, ο οποίος και τελικά την υπογράφει και εκδίδει. Κατόπιν, η διαταγή πληρωμής επιδίδεται, εντός προθεσμίας δύο μηνών από την έκδοσή της, στον δανειολήπτη.
Η βασικότερη συνέπεια της έκδοσης της διαταγής πληρωμής, είναι ότι πλέον η τράπεζα είναι εξοπλισμένη για την απαίτησή της με εκτελεστό τίτλο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να κινηθεί και κατά της ακίνητης ή κινητής περιουσίας του δανειολήπτη, για την είσπραξη της απαίτησής της, π.χ. με εγγραφή προσημείωσης υποθήκης ή υποθήκης, με κατάσχεση και πλειστηριασμό. Επιπλέον, οι διαταγές πληρωμής καταχωρούνται στη μαύρη λίστα του «ΤΕΙΡΕΣΙΑ Α.Ε.», με αποτέλεσμα σε μελλοντική κρούση του δανειολήπτη σε μια τράπεζα για χορήγηση δανείου, αυτή να του αρνηθεί, επικαλούμενη τα δυσμενή στοιχεία του «ΤΕΙΡΕΣΙΑ Α.Ε.», καθώς θα θεωρηθεί ότι είναι κακοπληρωτής.
Ο νόμος όμως δεν αφήνει δίχως κανένα μέσο άμυνας τον δανειολήπτη κατά της διαταγής πληρωμής. Έτσι λοιπόν ο δανειολήπτης έχει το δικαίωμα μέσα σε δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες από την επίδοση της διαταγής πληρωμής να ασκήσει ανακοπή, με την οποία ζητάει την ακύρωση της διαταγής πληρωμής, και η οποία απευθύνεται στο εκδόσαν τη διαταγή πληρωμής Ειρηνοδικείο ή Μονομελές Πρωτοδικείο.
Λόγοι ανακοπής κατά διαταγής πληρωμής, η οποία εκδόθηκε δυνάμει οφειλής από δάνειο ή πιστωτική κάρτα, μπορεί να είναι διάφοροι. Έτσι λοιπόν, έχουν ακυρωθεί (κατόπιν ανακοπής) διαταγές πληρωμής από τα Δικαστήρια λόγω καταχρηστικών όρων που υπήρχαν στις συμβάσεις δανείου/πιστωτικής κάρτας, λόγω των όρων μεταβολής του επιτοκίου στις συμβάσεις δανείου/πιστωτικής κάρτας, λόγω αοριστίας των διαταγών πληρωμής, λόγω παράνομων χρεώσεων από την τράπεζα, κτλ. Σε πολλές περιπτώσεις η λεπτομέρεια ίσως κάνει την διαφορά, και αυτή ακριβώς η λεπτομέρεια πρέπει να εντοπιστεί.
Πλην όμως, και επειδή η άσκηση της ανακοπής δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα (δηλαδή η τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες εκτέλεσης, π.χ. προσημείωση υποθήκης, κατάσχεση και πλειστηριασμό), ο δανειολήπτης μπορεί και, στις περισσότερες περιπτώσεις, «πρέπει» να καταθέσει και αίτηση αναστολής εκτέλεσης (η οποία δικάζεται σύντομα με την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων), με την οποία ζητά να του χορηγηθεί αναστολή της εκτέλεσης, ώσπου να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση για την ήδη κατατεθείσα ανακοπή του. Να σημειωθεί εδώ ότι επειδή η συζήτηση της αίτησης αναστολής της εκτέλεσης δεν συζητείται άμεσα, ο δανειολήπτης δύναται να ζητήσει άμεση προστασία, με το να ζητήσει (με το ίδιο δικόγραφο της αίτησης αναστολής εκτέλεσης) την έκδοση προσωρινής διαταγής, που θα αναστέλλει προσωρινά, μέχρι την συζήτηση της αίτησης αναστολής του ή μέχρι την έκδοση απόφασης επ’ αυτής, την εκτέλεση της σε βάρος του διαταγής πληρωμής.
Συμπερασματικά, σε κάθε περίπτωση που υπάρχει είτε δυσκολία του δανειολήπτη να εξυπηρετήσει τα δάνειά του/τις πιστωτικές κάρτες του, είτε του έχει επιδοθεί κάποια διαταγή πληρωμής, πρέπει να συναντηθεί άμεσα και δίχως χρονοτριβή με κάποιον δικηγόρο, ώστε να συνεκτιμηθεί η κάθε παράμετρος της υπόθεσης και να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα εντός των νομίμων προθεσμιών, ώστε να αποφευχθεί έγκαιρα οποιαδήποτε περαιτέρω δυσμενή συνέπεια για τον δανειολήπτη.
#SerresParatiritis
