ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Σε ελεύθερη πτώση ο τζίρος στην εστίαση – Ο καφές των 4 € ραγίζει τα «πήλινα πόδια» της καθημερινής οικονομίας
Η ελληνική εστίαση βρίσκεται και επίσημα σε καθεστώς κρίσης. Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφουν για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο πτώση στον τζίρο, επιβεβαιώνοντας αυτό που όλοι οι επαγγελματίες του κλάδου φωνάζουν εδώ και μήνες: η αγορά «στεγνώνει» και οι καταναλωτές περιορίζουν δραματικά τις εξόδους τους.
Το γ΄ τρίμηνο του 2025, ο κύκλος εργασιών στην εστίαση μειώθηκε κατά 1,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, ενώ το β΄ τρίμηνο η πτώση είχε φτάσει το 2,6%. Συνολικά, στο εννιάμηνο του έτους οι απώλειες του κλάδου προσεγγίζουν τα 300 εκατ. ευρώ.
Πολύτιμες περιοχές για την οικονομία , από τη Θεσσαλονίκη, μέχρι τη Δράμα, την Καστοριά, τα Γρεβενά,τις Σέρρες και τμήματα της Κεντρικής Μακεδονίας ,παρουσιάζουν καθοδική πορεία, παρά το γεγονός ότι η τουριστική κίνηση του καλοκαιριού θεωρήθηκε ικανοποιητική.
Αυξάνονται οι αφίξεις, μειώνονται τα έσοδα
Το παράδοξο που αναδεικνύεται φέτος είναι εξόφθαλμο: ενώ τα καταλύματα κατέγραψαν αύξηση τζίρου άνω του 3%, οι επιχειρήσεις εστίασης είδαν τα έσοδά τους να βουλιάζουν. Οι τουρίστες έρχονται ,αλλά δεν ξοδεύουν.
Η εικόνα των τελευταίων μηνών είναι χαρακτηριστική:
ο κόσμος προτιμά σούπερ μάρκετ και μαγείρεμα στο κατάλυμα, μειώνοντας κατά πολύ τις δαπάνες σε καφέ και φαγητό έξω. Η ίδια συμπεριφορά παρατηρείται και στους Έλληνες, που εξαιτίας της ακρίβειας υποχρεώνονται να περιορίσουν πλέον ακόμη και τον πιο απλό κωδικό καθημερινής κατανάλωσης.
Ο καφές των 3,50- 4 € έγινε «πολυτέλεια»
Ο παράγοντας που έχει επιβαρύνει σημαντικά την εικόνα είναι η ακριβή τιμή του καφέ, ο οποίος από καθημερινή απόλαυση εξελίχθηκε σε μικρή… επένδυση.
• Σε πολλές περιοχές της χώρας ο καφές καθιστού ξεπερνά πλέον τα 3,50-4 €, ενώ σε αρκετές πόλεις αγγίζει ακόμη και τα 4,5 ευρώ.
• Ο take–away καφές, κάποτε η «φθηνή λύση», κοστίζει πλέον 2,50–3 ευρώ, τιμή δυσανάλογη με την αγοραστική δύναμη των πολιτών.
• Η Ελλάδα καταγράφεται σταθερά ανάμεσα στις πιο ακριβές χώρες της Ευρώπης στον καφέ, παρότι οι μισθοί της παραμένουν από τους χαμηλότερους.
Το αποτέλεσμα είναι απτό:ο κόσμος κόβει τον καφέ έξω. Οι επιχειρήσεις βλέπουν τον πιο σταθερό κωδικό τζίρου,που συντηρούσε ολόκληρη την καθημερινή οικονομία της εστίασης να καταρρέει. Πολλοί στρέφονται σε καφέ από μηχανές, από σούπερ μάρκετ, ή απλώς καταναλώνουν λιγότερο.
Και όταν «σπάει» ο καφές, σπάει και ολόκληρη η αλυσίδα των εσόδων: λιγότερες εξόδοι, λιγότερα συνοδευτικά, λιγότερα γεύματα, λιγότερες παραγγελίες.
Το βάρος της ακρίβειας και η εξάντληση των νοικοκυριών
Η ακύμαντη καθημερινή ακρίβεια σε ενέργεια, πρώτες ύλες, ενοίκια και μεταφορές πιέζει τα νοικοκυριά από όλες τις πλευρές. Πολλοί καταναλωτές δηλώνουν ότι «κόβουν από παντού», με τον καφέ και το φαγητό εκτός σπιτιού να είναι οι πρώτες δαπάνες που θυσιάζονται.
Οι επιχειρηματίες της εστίασης, από την άλλη, βλέπουν τα λειτουργικά τους κόστη να αυξάνονται: ρεύμα, προμηθευτές, μισθοί, ασφαλιστικές εισφορές. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο, όπου το μικρό μαγαζί δυσκολεύεται πλέον να παραμείνει βιώσιμο.
Κίνδυνος για λουκέτα και απώλειες θέσεων εργασίας
Η εικόνα σε πολλές πόλεις της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας είναι δυσοίωνη:
μειωμένη κίνηση, μαγαζιά που υπολειτουργούν, επαγγελματίες που μιλούν για «χειρότερη χρονιά από το 2020». Τα λουκέτα, λένε οι ίδιοι, δεν είναι υπόθεση κάποιων μηνών ,αλλά υπόθεση εβδομάδων αν συνεχιστεί αυτή η τάση.
Η πτώση στον κλάδο της εστίασης δημιουργεί αρνητικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα σε όλη την τοπική αγορά:
λιγότερα έσοδα σημαίνουν λιγότερες θέσεις εργασίας, λιγότερες προμήθειες, μικρότερη κατανάλωση και μειωμένη εμπορική δραστηριότητα.
Μια οικονομία με «πήλινα πόδια»
Ο καφές, που για χρόνια αποτελούσε το πιο σταθερό καθημερινό προϊόν κατανάλωσης, μετατρέπεται πλέον σε βαρόμετρο της κοινωνικής πίεσης.
Όταν ο καφές έξω γίνεται «πολυτέλεια», τότε κάτι βαθύτερο έχει ραγίσει.
Η εστίαση ,βασικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας και απασχόλησης δείχνει να βαδίζει σε αχαρτογράφητα νερά, με την κυβέρνηση και τους θεσμούς να μην έχουν παρουσιάσει ακόμη ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης που διαμορφώνεται μπροστά μας.
Κι όσο ο καφές παραμένει στα 4 €, η καθημερινή οικονομία θα συνεχίσει να τρίζει πάνω στα «πήλινα πόδια» της.
#SerresParatiritis
