Την ώρα που η δημοσκοπική «βελόνα» του ΠΑΣΟΚ παραμένει πεισματικά ακίνητη, η ηγεσία του επιλέγει κινήσεις που περισσότερο αποκαλύπτουν ανασφάλεια παρά φιλοδοξία εξουσίας. Αντί για ένα καθαρό πολιτικό άνοιγμα προς την κοινωνία και τα ζωντανά της κομμάτια, κυριαρχεί μια λογική ελέγχου, αποκλεισμών και «ασφαλών» ισορροπιών. Μια λογική που δεν σηκώνει παράταξη από τον καναπέ της στασιμότητας.
Η συγκρότηση του Τομέα Αυτοδιοίκησης θα μπορούσε να αποτελέσει θετικό πολιτικό σήμα. Η αυτοδιοίκηση είναι ιστορικά το ισχυρό χαρτί του ΠΑΣΟΚ: εκεί δοκιμάστηκαν πολιτικές, αναδείχθηκαν στελέχη, χτίστηκαν κοινωνικοί δεσμοί. Κι όμως, η πρωτοβουλία αυτή σκιάστηκε από μια επιλογή που μίλησε πιο δυνατά από κάθε ανακοίνωση: την απουσία του δημάρχου Αθηναίων, Χάρης Δούκας.
Η επίκληση «ασυμβίβαστου» λόγω της συμμετοχής του στη Γραμματεία της ΚΟΕΣ δεν πείθει πολιτικά. Σε μια περίοδο όπου το κόμμα αναζητά πρόσωπα με εκλογική νομιμοποίηση, κοινωνική ακτινοβολία και αυτοδιοικητική εμπειρία, ο αποκλεισμός του μοναδικού δημάρχου πρωτεύουσας που εξελέγη με τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ δεν συνιστά τυπική διευθέτηση. Συνιστά πολιτικό μήνυμα και μάλιστα φοβικό.
Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν εξαντλείται σε ένα πρόσωπο. Είναι συνολικό και αφορά τη στρατηγική της ηγεσίας του Νίκος Ανδρουλάκης. Ένα κόμμα που φιλοδοξεί να αποτελέσει κυβερνητική εναλλακτική δεν μπορεί να λειτουργεί με τη λογική της εσωτερικής περιχαράκωσης. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζει τη διεύρυνση ως κίνδυνο και τη δυναμική στελεχών ως απειλή. Αυτά είναι συμπτώματα κόμματος που φοβάται τη σύγκριση, όχι κόμματος που διεκδικεί την εξουσία.
Η επίμονη ερμηνεία της στασιμότητας ως «προσωρινής τιμωρητικής ψήφου» υποτιμά την πραγματικότητα. Η κοινωνία δεν τιμωρεί απλώς — αξιολογεί. Και όταν δεν βλέπει κάλεσμα, δεν ανταποκρίνεται. Όταν δεν βλέπει τόλμη, δεν μετακινείται. Η βελόνα δεν κολλάει από μόνη της· καθηλώνεται όταν το πολιτικό σήμα είναι θολό.
Η ιστορία του ΠΑΣΟΚ είναι σαφής: οι στιγμές ανόδου του συνδέθηκαν με ρήξεις, ανοίγματα και συλλογικά καλέσματα. Με πανστρατιές, όχι με στενούς κύκλους. Σήμερα, όμως, η ηγεσία δείχνει να επιλέγει τον ασφαλή δρόμο της διαχείρισης αντί για τον δύσκολο δρόμο της πολιτικής σύγκρουσης και της κοινωνικής διεύρυνσης.
Αν το ΠΑΣΟΚ θέλει πραγματικά να σηκώσει κεφάλι, οφείλει να εγκαταλείψει τις φοβικές επιλογές και να απευθυνθεί χωρίς όρους στην κοινωνία και στα στελέχη του. Χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς «ασυμβίβαστα» που δεν πείθουν. Διαφορετικά, η στασιμότητα δεν θα είναι συγκυριακή , θα είναι επιλογή. Και την ευθύνη γι’ αυτό θα τη φέρει ακέραια η ηγεσία.
