ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΣΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΝΕΤΙΑΣ, Η ΒΙΑ ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΟΥ

Από χιουμοριστικές ή σουραλιστικές αποτυπώσεις σοβαρών κοινωνικών φαινομένων, μέχρι σπαρακτικές δραματοποιήσεις και οργισμένα ντοκουμέντα, η βία –κοινωνική, καπιταλιστική, και φυσικά γενοκτονική– ήταν ο κοινός παράγοντας ενός ιδιόμορφου φεστιβάλ Βενετίας που ποτέ δε μας άφησε αδιάφορους.

Από χιουμοριστικές ή σουραλιστικές αποτυπώσεις σοβαρών κοινωνικών φαινομένων, μέχρι σπαρακτικές δραματοποιήσεις και οργισμένα ντοκουμέντα, η βία –κοινωνική, καπιταλιστική, και φυσικά γενοκτονική– ήταν ο κοινός παράγοντας ενός ιδιόμορφου φεστιβάλ Βενετίας που ποτέ δε μας άφησε αδιάφορους.

Υπάρχουν σίγουρα πολλές καταδικαστικές διαπιστώσεις πάνω στην αίσθηση προόδου (ή μάλλον, μη προόδου) του 21ου αιώνα, αλλά ένας μικρός συμβολισμός που προέκυψε μέσα από το φετινό, 82ο φεστιβάλ Βενετίας, έχει μείνει στο μυαλό μου: Δύο από τις αιχμηρά σατιρικές ταινίες πάνω στο σύγχρονο κοινωνικό αδιέξοδο, δύο ταινίες από αυτές που τις βλέπεις και αμέσως σχολιάζεις το πόσο απίστευτα επίκαιρες είναι, το πόσο καθοριστικά μιλάνε για το Εδώ Και Τώρα… αποτελούν ριμέικ ταινιών που γυρίστηκαν πριν 20 χρόνια.

Μάλλον δεν πάνε και τρομερά καλά τα πράγματα.

Οι εν λόγω ταινίες, το Καμία Άλλη Επιλογή (No Other Choice) του Παρκ Τσαν-γουκ και η Βουγονία (Bugonia) του Γιώργου Λάνθιμου ήταν δύο από τις πιο κοινής αποδοχής, αιχμηρές, ευρηματικές και –στην τελική– καθαρά διασκεδαστικές ταινίες του φετινού φεστιβάλ. Έφυγαν (πλήρως ακατανόητα) με άδεια χέρια από την επιτροπή του Αλεξάντερ Πέιν, όμως έδωσαν από τις πρώτες μέρες του φεστιβάλ τον τόνο.

Το να διαβάζεις τον κόσμο γύρω σου στην τέχνη που αφομοιώνεις –όπως και να αναλύεις τον κόσμο γύρω σου μέσα από την τέχνη που αφομοιώνεις– δεν είναι ούτε πρωτόγνωρο ούτε αξιοσημείωτο από μόνο του. Κάθε καλό έργο είναι εξάλλου ένα καθρέφτης.

Φέτος, σε αυτή την εγκατάσταση αντικατοπτρισμών, δεν μπορούσαμε να δούμε τίποτα άλλο πέρα από βία.

ΟΜΙΛΙΕΣ, ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
Σημάδι ίσως πως επιτέλους τα πράγματα έχουν αλλάξει, είναι η ξεκάθαρη εξωστρέφεια του φετινού φεστιβάλ σχετικά με την Παλαιστίνη. Στην μεγάλη πορεία που έγινε το πρώτο Σάββατο της διοργάνωσης, με εκκίνηση το σταθμό της Σάντα Μαρία Ελιζαμπέτα και με κατεύθυνση την περιοχή του φεστιβάλ, είχαμε μαζευτεί αρκετές χιλιάδες άτομα – ένας εντυπωσιακός αριθμός ατόμων που γέμισε, στην τελική ευθεία της πορείας, την παραλιακή οδό Λουνγκομάρε Μαρκόνι από άκρη σε άκρη, φτάνοντας μέχρι και τα σημεία ελέγχου για την είσοδο στο φεστιβάλ.

Εκεί η πορεία σταμάτησε όπως αναμενόταν, όμως μέσα σε ένα πάρα πολύ δυναμικό κλίμα, το να βλέπουμε τόσο κόσμο συγκεντρωμένο σε αυτό το πλήθος ήταν και ένα είδος ψυχολογικής υποστήριξης. Μια πολύ απτή υπενθύμιση ίσως, της θέσης που έχει το συγκεκριμένο ζήτημα στην δημόσια σφαίρα του φεστιβάλ. Πως δεν πρόκειται για κάποιο περιθωριακό αίτημα, αλλά για μια μαζική κραυγή χιλιάδων.

Το ίδιο το φεστιβάλ δεν πήρε κάποια επίσημη θέση, κάτι που δυστυχώς έχουμε συνηθίσει πια από τους θεσμούς αυτή την φρικτή διετία. Όμως πρέπει να πω, έχοντας πάει στις δύο τελευταίες Μπερλινάλε για παράδειγμα (όπου το σκέφτεσαι δύο και τρεις φορές πριν εκφραστείς), ή ακόμα και στις απολιτίκ Κάννες, η φετινή Βενετία τουλάχιστον είχε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα όπου ένιωθες όντως άνεση στην έκφραση.

Μου άρεσε που σε κάθε συνέντευξη τύπου ταινίες του Mubi, οι εκάστοτε σκηνοθέτες ρωτήθηκαν για τους δεσμούς του streamer με την πολεμική μηχανή του Ισραήλ. Μου άρεσε που στις περισσότερες συνεντεύξεις που έκανα, οι καλλιτέχνες ένιωσαν την ανάγκη (ή υποχρέωση) να τοποθετηθούν και να αναφερθούν στη γενοκτονία. Με συγκίνησαν κάποιες ομιλίες στην τελετή λήξης, κάποιες αληθινά θαρραλέες ομιλίες που στάθηκαν στο πλευρό της Παλαιστίνης ακόμα κι όταν το δυσκολότερο πράγμα για τους καλλιτέχνες.

Πηγή: news247.gr