ΤΟΠΙΚΑ
Τα καλύτερα έρχονται… ‘’καθυστερημένα - Γράφει ο Κουφοτόλης Α. Νικόλαος
Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις χρόνιες παθογένειες και τις συνθήκες που επέβαλαν την στασιμότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι έχοντες την πολιτική ευθύνη της νομοθέτησης, θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται. Στις κενές υποσχέσεις, απαιτούνται δεσμεύσεις. Αν ακολουθηθούν πρακτικές το ‘’φαίνεσθαι ‘’ να υπερισχύει του ‘’΄είναι’’ τότε είναι αδύνατο να δημιουργηθούν δήμοι που θα είναι πραγματικά δίπλα στους πολίτες, με διαφάνεια, αξιοκρατία και όραμα. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι ένα πεδίο για παλιά λάθη, αλλά ένα εργαλείο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Καλές πρακτικές υπάρχουν στην Ε.Ε..
Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις χρόνιες παθογένειες και τις συνθήκες που επέβαλαν την στασιμότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι έχοντες την πολιτική ευθύνη της νομοθέτησης, θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται. Στις κενές υποσχέσεις, απαιτούνται δεσμεύσεις. Αν ακολουθηθούν πρακτικές το ‘’φαίνεσθαι ‘’ να υπερισχύει του ‘’΄είναι’’ τότε είναι αδύνατο να δημιουργηθούν δήμοι που θα είναι πραγματικά δίπλα στους πολίτες, με διαφάνεια, αξιοκρατία και όραμα. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι ένα πεδίο για παλιά λάθη, αλλά ένα εργαλείο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Καλές πρακτικές υπάρχουν στην Ε.Ε..
Το 14ο Ετήσιο Συνέδριο της ΚΕΔΕ θα πραγματοποιηθεί από 6-8 Νοεμβρίου 2025 στην Αλεξανδρούπολη. Στο προηγούμενο Ετήσιο Συνέδριο της Ρόδου (2024) ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Θ. Λιβάνιος είχε παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να θεραπεύσει δυσλειτουργίες και προβλήματα, αλλά και να ωριμάσουν άλλα σοβαρά ζητήματα.
Θέματα που αγγίζουν στο σύνολο της, την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης, καταστατική θέση αιρετών, εποπτεία, αρμοδιότητες και οικονομική διαχείριση των ΟΤΕ (επαναφορά του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για εντάλματα άνω των 15.000 €) επανέρχονται στο προσκήνιο προκειμένου να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις που θα αναβαθμίσουν το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Και επιτέλους η ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων, Περιφερειών, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και Κεντρικού κράτους με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η πολυαναμενόμενη ολοκλήρωση της σύνταξης του νέου ενιαίου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα εξορθολογήσει και θα διευκολύνει τη Διοικητική Διαδικασία ενός Δήμου.
Βέβαια, υπήρξαν δεσμεύσεις ότι θα κατατεθεί νομοσχέδιο ώστε να υπάρχει χρόνος να ενημερωθούν οι αυτοδιοικητικοί ή οι εν δυνάμει συμμετέχοντες ειδικά για τις αλλαγές στην εκλογική διαδικασία, αλλά το σύνηθες στην ελληνική πραγματικότητα, εξαγγελίες και ανακολουθίες σε μόνιμη βάση. Να υπενθυμιστεί ότι αξία του καθενός είναι ο λόγος του.
Τα ερωτήματα είναι πολλά και απλά. Υπάρχει πρόθεση να αντιμετωπιστεί η υποχρηματοδότηση, η αλληλοεπικάλυψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων, οι ελλείψεις σε προσωπικό. Πιστεύεις στην αναβάθμιση του ρόλου της στο Πολιτειακό σύστημα της χώρας. Την σέβεσαι, όπως το ίδιο το Σύνταγμα προστάζει. Πιστεύεις στη δυναμική των συνεργασιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν ναι, απόδειξη…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσαν οι προτάσεις που κατατέθηκαν για αλλαγές στην εκλογική διαδικασία.
Εκλογή δημοτικών αρχών σε έναν και μόνο γύρο, προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορίας, ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χωρίς σταυρό, δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς σχεδιασμούς, κατάργηση της δυνατότητας απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής, μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων ως 50% επιπλέον των θέσεων, αντί 15-% που ισχύει σήμερα, εκλογή των δημοτικών συμβούλων ενιαία στο σύνολο του Δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα. Διεξαγωγή των εκλογών την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου.
Ας επιχειρηθεί η ανάλυση της φιλοσοφίας του σχεδίου νέου εκλογικού νόμου που παρουσιάστηκε, και να σταθούμε ιδιαίτερα σε ορισμένες λεπτομέρειες …
Καθιέρωση εκλογής δημάρχου σε έναν μόνο γύρο… “Ας κάνουμε την ανάγκη, υποχρέωση”.
Θα μπορούν οι πολίτες προαιρετικά και ‘’συμπληρωματικά ‘’ να επιλέγουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο τους και δεύτερο υποψήφιο δήμαρχο. Οι συμπληρωματικές ψήφοι, όσων ψηφοφόρων δουν τον συνδυασμό της πρώτης τους προτίμησης να καταλήγει τρίτος ή χαμηλότερα θα προστίθεται σε έναν από τους δύο πρώτους συνδυασμούς – εφόσον βεβαίως έχουν επιλέξει έναν εκ των δύο πρώτων – ώστε να προκύψει Δήμαρχος από τον πρώτο γύρο.
Επιχειρήματα να μειωθεί το κόστος διεξαγωγής των εκλογών, να μειωθεί ο κίνδυνος αυξημένης εποχής ειδικά στη δεύτερη Κυριακή είναι ισχυρά. Από την άλλη τα καθαρά πολιτικά. Να αποφευχθεί με κάθε τρόπο η συσπείρωση δυνάμεων γύρω από «αντικυβερνητικούς» υποψηφίους. Τώρα αν θα υπάρξουν ανίσχυροι νικητές , αν έχουν ισχυρή νομιμοποίηση οι εκλεγέντες , το μόνο βέβαιο είναι ότι θα έχουν μικρή αποδοχή της κοινωνίας που υποθάλπει τον ίδιο τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης.
Ο Δήμος μας…
Ο Δήμος Σερρών που το πληθυσμιακό του μέγεθος ορίζει και την εκπροσώπηση στο μέγεθος του Δημοτικού Συμβουλίου, θα αποτελείται από εκλεγμένους 35 δημοτικούς συμβούλους εκ των οποίων τα 3/5 θα είναι από τη πλειοψηφούσα δημοτική παράταξη.
Προτείνεται να καταργηθεί η δυνατότητα απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής.
Με την πρόταση αυτή, θα εκλείψουν οι υποψήφιοι που εργαλειοποιούσαν το θεσμό ως μέσο εξυπηρέτησης προσωπικών στόχων ακυρώνοντας το πνεύμα της αντιπροσώπευσης. Η απουσία όμως αυτού του κινήτρου θα αποδειχτεί στην πράξη αν υπονομεύει τον ίδιο τον θεσμό ειδικά σε μικρές κοινότητες που πληθυσμιακά ραγδαία συρρικνώνονται.
Δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς.
Είναι βέβαιο ότι θα αναζωογονήσει την τοπική πολιτική, στην οποία διαπιστωμένα υποεκπροσωπούνται. Η αντίστοιχη ποσόστωση ανά φύλλο μόνο θετικά έχει να προσφέρει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Είναι προφανές ότι είναι απαραίτητη η αναζωογόνηση της Αυτοδιοίκησης με νέους και αυτά που φέρνουν μαζί τους. Καινοτόμες ιδέες, ψηφιακή κουλτούρα, οικολογική και κοινωνική ευαισθησία. Η τοπική διακυβέρνηση πρέπει να ανανεωθεί. Να δοθεί φωνή και ρόλος στους ικανούς νέους να συμμετάσχουν. Βέβαια πάντα θα υπάρχει ο κίνδυνος της ‘’βιτρινίστικης’’ υποψηφιότητας τους, ενώ θα ελλοχεύει ο κίνδυνος της προσχηματικής συμμετοχής τους. Πιθανά η ενδεχόμενη ποσόστωση να μην μπορεί να εξασφαλίζει απλώς εκπροσώπηση, αλλά θα στέλνει ένα καθαρό μήνυμα υπέρ της γενεακής ισότητας στην τοπική πολιτική ζωή.
Θα συμφωνούσα απόλυτα, να οριστεί στους Δημοτικούς Συμβούλους ανώτατο όριο θητείας (2 δημαρχιακές / 10 έτη) και σε περίπτωση που θέλουν να επανέλθουν ας πραγματοποιηθεί αφού μεσολαβήσει ένα κενό μιας δημαρχιακής θητείας. Είναι πολλά τα παραδείγματα αιρετών που δεν έχουν αντιληφθεί ότι έχουν ξεπεραστεί από την εποχή τους. Επαγγελματίες Αντιδήμαρχοι, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι θα εκλείψουν από ελάχιστους.
Εκλογίκευση του ανώτατου ποσοστού υποψηφιοτήτων συνδυασμού, στο ρεαλιστικό 50%
Η θέσπιση του 150% υποψηφιοτήτων ως ανώτατο όριο, που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση για να διευκολυνθούν οι εκλεγμένοι δήμαρχοι του 2019, επιβάλλεται να εκλογικευτεί. Ο επαναπροσδιορισμός στο 50% είναι απολύτως απαραίτητος και χρήσιμος ειδικά γιατί θα δοθεί πραγματικά μια ευκαιρία σε νέους συνδυασμούς να συμμετάσχουν.
Εκείνο στο Δήμο Σερρών, 300 υποψήφιοι, με θείες και συμπεθέρες, εγγόνια και ανίψια, με «εξαναγκασμούς» «ταξίματα» «διορισμούς» για να προβληθεί η πληρότητα συνδυασμών έναντι άλλων, έχει κλείσει τον κύκλο του. Παρείχε τη δυνατότητα και το πλεονέκτημα στους ήδη εκλεγμένους Δημάρχους να το αξιοποιήσουν έναντι άλλων συνδυασμών, αποδείχτηκε έωλο δια των αποτελεσμάτων.
Κατάργηση υποχρεωτικής εκλογής δημοτικών συμβούλων ανά δημοτική ενότητα.
Με την πρόταση που παρουσιάστηκε, προκρίνεται η εκλογή στο σύνολο του Δήμου. Εκείνες οι λαθροθηρίες να ‘’επιβάλλουμε ‘’ υποψηφιότητα στην Άνω Βροντού χωρίς να υπάρχει καμία σχέση με την κοινότητα, για να διασφαλιστεί η εκλογή προσώπου της αρεσκείας του τέως Δημάρχου, επιβάλλεται να τελειώσουν.
Για να αντιληφθούν οι πολίτες, στο Δήμο Σερρών σε παλαιότερες εκλογικές αναμετρήσεις είχαν εκλεγεί Δημοτικοί Σύμβουλοι από τις Δημοτικές Ενότητες Μητρουσίου, Λευκώνα, Σκουτάρεως και Άνω Βροντού, Ορεινής. Αν ισχύσει από τις επόμενες εκλογές όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι θα ξεκινούν με τις ίδιες προϋποθέσεις.
Με το υφιστάμενο σύστημα (κάθε δημοτική ενότητα εκλέγει τον δικό της εκπρόσωπο στο δημοτικό συμβούλιο) σημαίνει εγγυημένη εκπροσώπηση όλων των δημοτικών ενοτήτων, αποτρέπεται το φαινόμενο να κυριαρχεί μόνο η ‘’έδρα ‘’ του δήμου, οι κάτοικοι των περιοχών αισθάνονται ότι έχουν θεσμικά κάποιον να μεταφέρει τα αιτήματά τους μιας υπάρχουν σοβαρά ζητήματα καθημερινότητας , μιας και κάθε περιοχή έχει τις δικές της προτεραιότητες (ορεινές, αγροτικές) που δύσκολα προβάλλονται χωρίς εκπρόσωπο.
Βέβαια ο αντίλογος έχει να κάνει ότι είναι περιορισμένες οι επιλογές των πολιτών, στη βάση όχι των ικανοτήτων αλλά με βάση γεωγραφικού κριτηρίου, εμφανίζονται φαινόμενα κατακερματισμού, στη λογική «τοπικών συμφερόντων» αντί για τη συνολική στρατηγική του δήμου. Εμφανίζεται το φαινόμενο μικρές δημοτικές ενότητες με λίγους κατοίκους να εκλέγουν με λίγες ψήφους εκπρόσωπο ενώ να μένει υποεκπροσωπημένη η έδρα του Δήμου.
Και παρουσιάζεται το δίλημμα να διατηρηθεί το σημερινό σύστημα που προτάσσει την αντιπροσωπευτικότητα και διασφαλίζει τη γεωγραφική ισότητα ή να ενισχυθεί η λογική του ‘’ ενός δήμου ‘’και να μειωθούν οι τοπικισμοί, να εκλέγονται αυτοί που πραγματικά έχουν μια ευρύτερη αποδοχή και ικανότητες, όχι μόνο όσοι ‘’τυχαίνει ‘’ να ζουν ή να κατάγονται από μια μικρή ενότητα.
Τα αποτελέσματα συγχωνεύσεων σε μεγαλύτερα διοικητικά αυτοδιοικητικά σχήματα δυστυχώς ενίσχυσαν το αίσθημα της περιθωριοποίησης στους κατοίκων μικρών χωριών, να βιώνουν ότι οι πόροι κατευθύνονται συχνά στο κέντρο, να νιώθουν ‘’ξεχασμένοι ‘’ με αποτέλεσμα λιγότερη συμμετοχή και αποξένωση από τον δήμο.
Είναι να ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά.
Δεν είναι μια τεχνική ρύθμιση ενός εκλογικού νόμου, αλλά ζήτημα πολιτικής ουσίας. Αφορά την αντιπροσωπευτικότητα, τη συνοχή και τη δημοκρατική λειτουργία των τοπικών κοινωνιών.
Είναι αναγκαίο να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου όχι μόνο των θεσμικών οργάνων, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας, ώστε οι αποφάσεις να στηρίζονται σε ευρύτερη συναίνεση και να αντανακλούν τη βούληση των πολιτών.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις χρόνιες παθογένειες και τις συνθήκες που επέβαλαν την στασιμότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι έχοντες την πολιτική ευθύνη της νομοθέτησης, θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται. Στις κενές υποσχέσεις, απαιτούνται δεσμεύσεις. Αν ακολουθηθούν πρακτικές το ‘’φαίνεσθαι ‘’ να υπερισχύει του ‘’΄είναι’’ τότε είναι αδύνατο να δημιουργηθούν δήμοι που θα είναι πραγματικά δίπλα στους πολίτες, με διαφάνεια, αξιοκρατία και όραμα. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι ένα πεδίο για παλιά λάθη, αλλά ένα εργαλείο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Καλές πρακτικές υπάρχουν στην Ε.Ε..
Η πολιτική βούληση αναζητείται…
Αρκεί να αντιληφθούν οι αποφασίζοντες ότι σήμερα δεν επιβιώνει ο ισχυρότερος, ούτε ο πιο έξυπνος, αλλά αυτός που ανταποκρίνεται καλύτερα στις αλλαγές…ας κοιτάξουν πολύ πίσω στο παρελθόν για να καταφέρουμε να ορίσουμε το μέλλον διαφορετικά.
Κουφοτόλης Α. Νικόλαος
Πρόεδρος Δημοτικής Επιτροπής
Αντιδήμαρχος Διοικητικού Σχεδιασμού και Αναδιάρθρωσης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Θέματα που αγγίζουν στο σύνολο της, την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης, καταστατική θέση αιρετών, εποπτεία, αρμοδιότητες και οικονομική διαχείριση των ΟΤΕ (επαναφορά του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για εντάλματα άνω των 15.000 €) επανέρχονται στο προσκήνιο προκειμένου να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις που θα αναβαθμίσουν το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Και επιτέλους η ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων, Περιφερειών, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και Κεντρικού κράτους με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η πολυαναμενόμενη ολοκλήρωση της σύνταξης του νέου ενιαίου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα εξορθολογήσει και θα διευκολύνει τη Διοικητική Διαδικασία ενός Δήμου.
Βέβαια, υπήρξαν δεσμεύσεις ότι θα κατατεθεί νομοσχέδιο ώστε να υπάρχει χρόνος να ενημερωθούν οι αυτοδιοικητικοί ή οι εν δυνάμει συμμετέχοντες ειδικά για τις αλλαγές στην εκλογική διαδικασία, αλλά το σύνηθες στην ελληνική πραγματικότητα, εξαγγελίες και ανακολουθίες σε μόνιμη βάση. Να υπενθυμιστεί ότι αξία του καθενός είναι ο λόγος του.
Τα ερωτήματα είναι πολλά και απλά. Υπάρχει πρόθεση να αντιμετωπιστεί η υποχρηματοδότηση, η αλληλοεπικάλυψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων, οι ελλείψεις σε προσωπικό. Πιστεύεις στην αναβάθμιση του ρόλου της στο Πολιτειακό σύστημα της χώρας. Την σέβεσαι, όπως το ίδιο το Σύνταγμα προστάζει. Πιστεύεις στη δυναμική των συνεργασιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν ναι, απόδειξη…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσαν οι προτάσεις που κατατέθηκαν για αλλαγές στην εκλογική διαδικασία.
Εκλογή δημοτικών αρχών σε έναν και μόνο γύρο, προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορίας, ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χωρίς σταυρό, δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς σχεδιασμούς, κατάργηση της δυνατότητας απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής, μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων ως 50% επιπλέον των θέσεων, αντί 15-% που ισχύει σήμερα, εκλογή των δημοτικών συμβούλων ενιαία στο σύνολο του Δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα. Διεξαγωγή των εκλογών την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου.
Ας επιχειρηθεί η ανάλυση της φιλοσοφίας του σχεδίου νέου εκλογικού νόμου που παρουσιάστηκε, και να σταθούμε ιδιαίτερα σε ορισμένες λεπτομέρειες …
Καθιέρωση εκλογής δημάρχου σε έναν μόνο γύρο… “Ας κάνουμε την ανάγκη, υποχρέωση”.
Θα μπορούν οι πολίτες προαιρετικά και ‘’συμπληρωματικά ‘’ να επιλέγουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο τους και δεύτερο υποψήφιο δήμαρχο. Οι συμπληρωματικές ψήφοι, όσων ψηφοφόρων δουν τον συνδυασμό της πρώτης τους προτίμησης να καταλήγει τρίτος ή χαμηλότερα θα προστίθεται σε έναν από τους δύο πρώτους συνδυασμούς – εφόσον βεβαίως έχουν επιλέξει έναν εκ των δύο πρώτων – ώστε να προκύψει Δήμαρχος από τον πρώτο γύρο.
Επιχειρήματα να μειωθεί το κόστος διεξαγωγής των εκλογών, να μειωθεί ο κίνδυνος αυξημένης εποχής ειδικά στη δεύτερη Κυριακή είναι ισχυρά. Από την άλλη τα καθαρά πολιτικά. Να αποφευχθεί με κάθε τρόπο η συσπείρωση δυνάμεων γύρω από «αντικυβερνητικούς» υποψηφίους. Τώρα αν θα υπάρξουν ανίσχυροι νικητές , αν έχουν ισχυρή νομιμοποίηση οι εκλεγέντες , το μόνο βέβαιο είναι ότι θα έχουν μικρή αποδοχή της κοινωνίας που υποθάλπει τον ίδιο τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης.
Ο Δήμος μας…
Ο Δήμος Σερρών που το πληθυσμιακό του μέγεθος ορίζει και την εκπροσώπηση στο μέγεθος του Δημοτικού Συμβουλίου, θα αποτελείται από εκλεγμένους 35 δημοτικούς συμβούλους εκ των οποίων τα 3/5 θα είναι από τη πλειοψηφούσα δημοτική παράταξη.
Προτείνεται να καταργηθεί η δυνατότητα απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής.
Με την πρόταση αυτή, θα εκλείψουν οι υποψήφιοι που εργαλειοποιούσαν το θεσμό ως μέσο εξυπηρέτησης προσωπικών στόχων ακυρώνοντας το πνεύμα της αντιπροσώπευσης. Η απουσία όμως αυτού του κινήτρου θα αποδειχτεί στην πράξη αν υπονομεύει τον ίδιο τον θεσμό ειδικά σε μικρές κοινότητες που πληθυσμιακά ραγδαία συρρικνώνονται.
Δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς.
Είναι βέβαιο ότι θα αναζωογονήσει την τοπική πολιτική, στην οποία διαπιστωμένα υποεκπροσωπούνται. Η αντίστοιχη ποσόστωση ανά φύλλο μόνο θετικά έχει να προσφέρει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Είναι προφανές ότι είναι απαραίτητη η αναζωογόνηση της Αυτοδιοίκησης με νέους και αυτά που φέρνουν μαζί τους. Καινοτόμες ιδέες, ψηφιακή κουλτούρα, οικολογική και κοινωνική ευαισθησία. Η τοπική διακυβέρνηση πρέπει να ανανεωθεί. Να δοθεί φωνή και ρόλος στους ικανούς νέους να συμμετάσχουν. Βέβαια πάντα θα υπάρχει ο κίνδυνος της ‘’βιτρινίστικης’’ υποψηφιότητας τους, ενώ θα ελλοχεύει ο κίνδυνος της προσχηματικής συμμετοχής τους. Πιθανά η ενδεχόμενη ποσόστωση να μην μπορεί να εξασφαλίζει απλώς εκπροσώπηση, αλλά θα στέλνει ένα καθαρό μήνυμα υπέρ της γενεακής ισότητας στην τοπική πολιτική ζωή.
Θα συμφωνούσα απόλυτα, να οριστεί στους Δημοτικούς Συμβούλους ανώτατο όριο θητείας (2 δημαρχιακές / 10 έτη) και σε περίπτωση που θέλουν να επανέλθουν ας πραγματοποιηθεί αφού μεσολαβήσει ένα κενό μιας δημαρχιακής θητείας. Είναι πολλά τα παραδείγματα αιρετών που δεν έχουν αντιληφθεί ότι έχουν ξεπεραστεί από την εποχή τους. Επαγγελματίες Αντιδήμαρχοι, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι θα εκλείψουν από ελάχιστους.
Εκλογίκευση του ανώτατου ποσοστού υποψηφιοτήτων συνδυασμού, στο ρεαλιστικό 50%
Η θέσπιση του 150% υποψηφιοτήτων ως ανώτατο όριο, που ψηφίστηκε από την Κυβέρνηση για να διευκολυνθούν οι εκλεγμένοι δήμαρχοι του 2019, επιβάλλεται να εκλογικευτεί. Ο επαναπροσδιορισμός στο 50% είναι απολύτως απαραίτητος και χρήσιμος ειδικά γιατί θα δοθεί πραγματικά μια ευκαιρία σε νέους συνδυασμούς να συμμετάσχουν.
Εκείνο στο Δήμο Σερρών, 300 υποψήφιοι, με θείες και συμπεθέρες, εγγόνια και ανίψια, με «εξαναγκασμούς» «ταξίματα» «διορισμούς» για να προβληθεί η πληρότητα συνδυασμών έναντι άλλων, έχει κλείσει τον κύκλο του. Παρείχε τη δυνατότητα και το πλεονέκτημα στους ήδη εκλεγμένους Δημάρχους να το αξιοποιήσουν έναντι άλλων συνδυασμών, αποδείχτηκε έωλο δια των αποτελεσμάτων.
Κατάργηση υποχρεωτικής εκλογής δημοτικών συμβούλων ανά δημοτική ενότητα.
Με την πρόταση που παρουσιάστηκε, προκρίνεται η εκλογή στο σύνολο του Δήμου. Εκείνες οι λαθροθηρίες να ‘’επιβάλλουμε ‘’ υποψηφιότητα στην Άνω Βροντού χωρίς να υπάρχει καμία σχέση με την κοινότητα, για να διασφαλιστεί η εκλογή προσώπου της αρεσκείας του τέως Δημάρχου, επιβάλλεται να τελειώσουν.
Για να αντιληφθούν οι πολίτες, στο Δήμο Σερρών σε παλαιότερες εκλογικές αναμετρήσεις είχαν εκλεγεί Δημοτικοί Σύμβουλοι από τις Δημοτικές Ενότητες Μητρουσίου, Λευκώνα, Σκουτάρεως και Άνω Βροντού, Ορεινής. Αν ισχύσει από τις επόμενες εκλογές όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι θα ξεκινούν με τις ίδιες προϋποθέσεις.
Με το υφιστάμενο σύστημα (κάθε δημοτική ενότητα εκλέγει τον δικό της εκπρόσωπο στο δημοτικό συμβούλιο) σημαίνει εγγυημένη εκπροσώπηση όλων των δημοτικών ενοτήτων, αποτρέπεται το φαινόμενο να κυριαρχεί μόνο η ‘’έδρα ‘’ του δήμου, οι κάτοικοι των περιοχών αισθάνονται ότι έχουν θεσμικά κάποιον να μεταφέρει τα αιτήματά τους μιας υπάρχουν σοβαρά ζητήματα καθημερινότητας , μιας και κάθε περιοχή έχει τις δικές της προτεραιότητες (ορεινές, αγροτικές) που δύσκολα προβάλλονται χωρίς εκπρόσωπο.
Βέβαια ο αντίλογος έχει να κάνει ότι είναι περιορισμένες οι επιλογές των πολιτών, στη βάση όχι των ικανοτήτων αλλά με βάση γεωγραφικού κριτηρίου, εμφανίζονται φαινόμενα κατακερματισμού, στη λογική «τοπικών συμφερόντων» αντί για τη συνολική στρατηγική του δήμου. Εμφανίζεται το φαινόμενο μικρές δημοτικές ενότητες με λίγους κατοίκους να εκλέγουν με λίγες ψήφους εκπρόσωπο ενώ να μένει υποεκπροσωπημένη η έδρα του Δήμου.
Και παρουσιάζεται το δίλημμα να διατηρηθεί το σημερινό σύστημα που προτάσσει την αντιπροσωπευτικότητα και διασφαλίζει τη γεωγραφική ισότητα ή να ενισχυθεί η λογική του ‘’ ενός δήμου ‘’και να μειωθούν οι τοπικισμοί, να εκλέγονται αυτοί που πραγματικά έχουν μια ευρύτερη αποδοχή και ικανότητες, όχι μόνο όσοι ‘’τυχαίνει ‘’ να ζουν ή να κατάγονται από μια μικρή ενότητα.
Τα αποτελέσματα συγχωνεύσεων σε μεγαλύτερα διοικητικά αυτοδιοικητικά σχήματα δυστυχώς ενίσχυσαν το αίσθημα της περιθωριοποίησης στους κατοίκων μικρών χωριών, να βιώνουν ότι οι πόροι κατευθύνονται συχνά στο κέντρο, να νιώθουν ‘’ξεχασμένοι ‘’ με αποτέλεσμα λιγότερη συμμετοχή και αποξένωση από τον δήμο.
Είναι να ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά.
Δεν είναι μια τεχνική ρύθμιση ενός εκλογικού νόμου, αλλά ζήτημα πολιτικής ουσίας. Αφορά την αντιπροσωπευτικότητα, τη συνοχή και τη δημοκρατική λειτουργία των τοπικών κοινωνιών.
Είναι αναγκαίο να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου όχι μόνο των θεσμικών οργάνων, αλλά και της ίδιας της κοινωνίας, ώστε οι αποφάσεις να στηρίζονται σε ευρύτερη συναίνεση και να αντανακλούν τη βούληση των πολιτών.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις χρόνιες παθογένειες και τις συνθήκες που επέβαλαν την στασιμότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι έχοντες την πολιτική ευθύνη της νομοθέτησης, θα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται. Στις κενές υποσχέσεις, απαιτούνται δεσμεύσεις. Αν ακολουθηθούν πρακτικές το ‘’φαίνεσθαι ‘’ να υπερισχύει του ‘’΄είναι’’ τότε είναι αδύνατο να δημιουργηθούν δήμοι που θα είναι πραγματικά δίπλα στους πολίτες, με διαφάνεια, αξιοκρατία και όραμα. Η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι ένα πεδίο για παλιά λάθη, αλλά ένα εργαλείο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Καλές πρακτικές υπάρχουν στην Ε.Ε..
Η πολιτική βούληση αναζητείται…
Αρκεί να αντιληφθούν οι αποφασίζοντες ότι σήμερα δεν επιβιώνει ο ισχυρότερος, ούτε ο πιο έξυπνος, αλλά αυτός που ανταποκρίνεται καλύτερα στις αλλαγές…ας κοιτάξουν πολύ πίσω στο παρελθόν για να καταφέρουμε να ορίσουμε το μέλλον διαφορετικά.
Κουφοτόλης Α. Νικόλαος
Πρόεδρος Δημοτικής Επιτροπής
Αντιδήμαρχος Διοικητικού Σχεδιασμού και Αναδιάρθρωσης, Ψηφιακής Διακυβέρνησης
#SerresParatiritis
