ΤΟΠΙΚΑ
Τα παγωτατζίδικα που γέμιζαν με γλύκα τις καλοκαιρινές αυλές των Σερρών
Τα ψυχρά θαύματα μιας άλλης εποχής
Τα ψυχρά θαύματα μιας άλλης εποχής
Η γέννηση μιας παράδοσης
Στα χρόνια που τα ψυγεία δεν ήταν ακόμη σύνηθες είδος στα ελληνικά σπίτια, το παγωτό είχε κάτι το μαγικό: ήταν μικρό θαύμα
φτιαγμένο από αγνό γάλα, πάγο, αλάτι και μεράκι. Στον Νομό Σερρών, από τις αρχές του 20ού αιώνα, οικογένειες με πάθος για τη
γλυκιά δημιουργία άρχισαν να ανοίγουν τα πρώτα εργαστήρια· εκεί γεννήθηκαν τα παλαιότερα παγωτατζίδικα που, με τον καιρό,
έγιναν θεσμός στην τοπική καθημερινότητα.
Τα παγωτατζίδικα που άφησαν εποχή
-Παγωτά Μέλισσα (Ηράκλεια, 1934)
Ο Ιωάννης Λαγκάζαλης ξεκίνησε σε ένα μικρό εργαστήριο, παρασκευάζοντας κρέμες και γιαούρτια με χειροκίνητα βαρέλια· το κλασικό
κασάτο Μέλισσα έμεινε αξεπέραστο.
-Κρι-Κρι (Σέρρες, 1954)
Από τον Γιώργο Τσινάβο, με πλανόδιους πωλητές και πάγο σε ξύλινα καρότσια· η πρόβειος κρέμα του Κρι-Κρι έγινε θρύλος που
«ψύχεται» ακόμα στις καρδιές των μεγαλύτερων.
-Μπιλ-Μπολ και «Τρικ-Τρακ» (δεκαετία ’50)
Δυο αδερφικές γραμμές γεύσεων—αγελαδινό ή πρόβειο γάλα, σορμπέ φρούτων και καϊμάκι με άρωμα πορτοκαλιού—σε ποδήλατα-καρότσια
που περιδιάβαιναν τις γειτονιές.
-Παγωτά Μανώλης – «Τσιπούρας» (πόλη Σερρών, 1922 / 1955)
Ο Βασίλης Κουρτίδης, στην αρχή ως εργαστήριο γιαουρτιού, και μετά ο Εμμανουήλ Τσιπούρας, πρόσθεσαν τις δικές τους συνταγές
κανέλας και γαρύφαλλου· η παράδοση έφτασε απαράλλαχτη ως τα τέλη του 20ού αιώνα.
-Άρτεμις (πόλη Σερρών, 2004–2019)
Η Κρητικοπούλα Άρτεμις έφερε μεσογειακές νότες: λουίζα, φασκόμηλο και σταφύλι· το μικρό παγωτατζίδικο με τις μουσικές
βραδιές έγινε στέκι νεολαίας και οικογενειών.
Τι σήμαινε παλιά το παγωτό
Σήμερα το παγωτό αγοράζεται σε πλαστικές συσκευασίες ή αλυσιδωτά καταστήματα. Μια φορά όμως, το παγωτό σήμαινε συνάντηση στην
πλατεία, γέλιο παιδικό και ψίθυρους εφηβικούς. Ήταν χειροποίητο, φτιαγμένο μπροστά στα μάτια σου· η δροσιά του δεν ήταν μόνο
γευστική, αλλά και συναισθηματική.
Γιατί η γεύση τους είναι ανεξίτηλη
1.Αγνά υλικά: Φρέσκο γάλα από τοπικούς παραγωγούς, φυσικά αρωματικά, καμία χημική ουσία.
2.Χειροποίητη φροντίδα: Κάθε μαγείρεμα, κάθε ανακάτεμα, γινόταν με μεράκι—το μάτι του παγωτατζή ήταν ο καλύτερος θερμοστάτης.
3.Μαγεία των αναμνήσεων: Η πρώτη γεύση καϊμάκι, η αίσθηση του ξύλινου καρότσιου να πλησιάζει, ο ήχος του πάγου που τρίγεται·
άυλες λεπτομέρειες που επιστρέφουν πάντα.
Γλυκιά Κληρονομιά
Τα παλιά παγωτατζίδικα των Σερρών—Μέλισσα, Κρι-Κρι, Μπιλ-Μπολ, Τρικ-Τρακ, Τσιπούρας και Άρτεμις—ήταν περισσότερο από σημεία
πώλησης γλυκισμάτων. Ήταν τόποι συνάντησης, συνομιλίας, γέλιου και αγάπης. Παρά το πέρασμα του χρόνου και την απώλεια πολλών
από αυτά, η γεύση τους παραμένει ανεξίτηλη. Κάθε φορά που ανοίγεις σήμερα μια συσκευασία, αναζητάς εκείνη την αίσθηση της ζεστής
πόλης, του παγωτού στο ξύλινο καρότσι και του ήχου των παιδικών φωνών—μια γλυκιά ανάμνηση που δεν χάνεται ποτέ.
Α.Σπ.
Στα χρόνια που τα ψυγεία δεν ήταν ακόμη σύνηθες είδος στα ελληνικά σπίτια, το παγωτό είχε κάτι το μαγικό: ήταν μικρό θαύμα
φτιαγμένο από αγνό γάλα, πάγο, αλάτι και μεράκι. Στον Νομό Σερρών, από τις αρχές του 20ού αιώνα, οικογένειες με πάθος για τη
γλυκιά δημιουργία άρχισαν να ανοίγουν τα πρώτα εργαστήρια· εκεί γεννήθηκαν τα παλαιότερα παγωτατζίδικα που, με τον καιρό,
έγιναν θεσμός στην τοπική καθημερινότητα.
Τα παγωτατζίδικα που άφησαν εποχή
-Παγωτά Μέλισσα (Ηράκλεια, 1934)
Ο Ιωάννης Λαγκάζαλης ξεκίνησε σε ένα μικρό εργαστήριο, παρασκευάζοντας κρέμες και γιαούρτια με χειροκίνητα βαρέλια· το κλασικό
κασάτο Μέλισσα έμεινε αξεπέραστο.
-Κρι-Κρι (Σέρρες, 1954)
Από τον Γιώργο Τσινάβο, με πλανόδιους πωλητές και πάγο σε ξύλινα καρότσια· η πρόβειος κρέμα του Κρι-Κρι έγινε θρύλος που
«ψύχεται» ακόμα στις καρδιές των μεγαλύτερων.
-Μπιλ-Μπολ και «Τρικ-Τρακ» (δεκαετία ’50)
Δυο αδερφικές γραμμές γεύσεων—αγελαδινό ή πρόβειο γάλα, σορμπέ φρούτων και καϊμάκι με άρωμα πορτοκαλιού—σε ποδήλατα-καρότσια
που περιδιάβαιναν τις γειτονιές.
-Παγωτά Μανώλης – «Τσιπούρας» (πόλη Σερρών, 1922 / 1955)
Ο Βασίλης Κουρτίδης, στην αρχή ως εργαστήριο γιαουρτιού, και μετά ο Εμμανουήλ Τσιπούρας, πρόσθεσαν τις δικές τους συνταγές
κανέλας και γαρύφαλλου· η παράδοση έφτασε απαράλλαχτη ως τα τέλη του 20ού αιώνα.
-Άρτεμις (πόλη Σερρών, 2004–2019)
Η Κρητικοπούλα Άρτεμις έφερε μεσογειακές νότες: λουίζα, φασκόμηλο και σταφύλι· το μικρό παγωτατζίδικο με τις μουσικές
βραδιές έγινε στέκι νεολαίας και οικογενειών.
Τι σήμαινε παλιά το παγωτό
Σήμερα το παγωτό αγοράζεται σε πλαστικές συσκευασίες ή αλυσιδωτά καταστήματα. Μια φορά όμως, το παγωτό σήμαινε συνάντηση στην
πλατεία, γέλιο παιδικό και ψίθυρους εφηβικούς. Ήταν χειροποίητο, φτιαγμένο μπροστά στα μάτια σου· η δροσιά του δεν ήταν μόνο
γευστική, αλλά και συναισθηματική.
Γιατί η γεύση τους είναι ανεξίτηλη
1.Αγνά υλικά: Φρέσκο γάλα από τοπικούς παραγωγούς, φυσικά αρωματικά, καμία χημική ουσία.
2.Χειροποίητη φροντίδα: Κάθε μαγείρεμα, κάθε ανακάτεμα, γινόταν με μεράκι—το μάτι του παγωτατζή ήταν ο καλύτερος θερμοστάτης.
3.Μαγεία των αναμνήσεων: Η πρώτη γεύση καϊμάκι, η αίσθηση του ξύλινου καρότσιου να πλησιάζει, ο ήχος του πάγου που τρίγεται·
άυλες λεπτομέρειες που επιστρέφουν πάντα.
Γλυκιά Κληρονομιά
Τα παλιά παγωτατζίδικα των Σερρών—Μέλισσα, Κρι-Κρι, Μπιλ-Μπολ, Τρικ-Τρακ, Τσιπούρας και Άρτεμις—ήταν περισσότερο από σημεία
πώλησης γλυκισμάτων. Ήταν τόποι συνάντησης, συνομιλίας, γέλιου και αγάπης. Παρά το πέρασμα του χρόνου και την απώλεια πολλών
από αυτά, η γεύση τους παραμένει ανεξίτηλη. Κάθε φορά που ανοίγεις σήμερα μια συσκευασία, αναζητάς εκείνη την αίσθηση της ζεστής
πόλης, του παγωτού στο ξύλινο καρότσι και του ήχου των παιδικών φωνών—μια γλυκιά ανάμνηση που δεν χάνεται ποτέ.
Α.Σπ.
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
