ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τέμπη: Οι εκταφές που δεν έγιναν, οι παρεμβάσεις που «δεν γίνονται» και τα πορίσματα που αγνοήθηκαν

Νέος γύρος καταγγελιών αναζωπυρώνει τη συζήτηση για τη δικαστική διαχείριση της τραγωδίας στα Τέμπη. Οι συγγενείς θυμάτων με αιχμή τη Μαρία Καρυστιανού υποστηρίζουν ότι, παρά τη συσσώρευση τεχνικών γνωμοδοτήσεων και πορισμάτων, τα δικαστικά όργανα απορρίπτουν επίμονα το αίτημα για εκταφές, απαραίτητες (κατά την πλευρά τους) τόσο για διασταύρωση DNA όσο και για βιοχημικές/ιστολογικές εξετάσεις εντοπισμού χημικών καταλοίπων.

Νέος γύρος καταγγελιών αναζωπυρώνει τη συζήτηση για τη δικαστική διαχείριση της τραγωδίας στα Τέμπη. Οι συγγενείς θυμάτων με αιχμή τη Μαρία Καρυστιανού υποστηρίζουν ότι, παρά τη συσσώρευση τεχνικών γνωμοδοτήσεων και πορισμάτων, τα δικαστικά όργανα απορρίπτουν επίμονα το αίτημα για εκταφές, απαραίτητες (κατά την πλευρά τους) τόσο για διασταύρωση DNA όσο και για βιοχημικές/ιστολογικές εξετάσεις εντοπισμού χημικών καταλοίπων.

Νέος γύρος καταγγελιών αναζωπυρώνει τη συζήτηση για τη δικαστική διαχείριση της τραγωδίας στα Τέμπη. Οι συγγενείς θυμάτων με αιχμή τη Μαρία Καρυστιανού, υποστηρίζουν ότι, παρά τη συσσώρευση τεχνικών γνωμοδοτήσεων και πορισμάτων, τα δικαστικά όργανα απορρίπτουν επίμονα το αίτημα για εκταφές, απαραίτητες (κατά την πλευρά τους) τόσο για διασταύρωση DNA όσο και για βιοχημικές/ιστολογικές εξετάσεις εντοπισμού χημικών καταλοίπων.

Τι καταγγέλλει η πλευρά των συγγενών

Σύμφωνα με την κ. Καρυστιανού, ενώ από πλευράς Αρείου Πάγου δηλώνεται «αναρμοδιότητα» παρέμβασης ως προς το αίτημα εκταφών, έχουν υπάρξει στο παρελθόν ουσιώδεις παρεμβάσεις στην ίδια δικογραφία:

  • 06.03.2023: Μετά από επείγουσα επιστολή του Πρωθυπουργού, ο τότε Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος κινεί διαδικασία αντικατάστασης του αρχικού ανακριτή. Την ανάκριση αναλαμβάνει ο ανακριτής Σωτήρης Μπακαίμης.

  • 18.03.2023: Η τότε Εισαγγελέας ΑΠ Γεωργία Αδειλίνη αφαιρεί, κατά την καταγγελλόμενη εκδοχή, χωρίς νόμιμο έρεισμα την εποπτεία από τη νόμιμη επόπτρια της ανάκρισης (Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας) και την αναθέτει σε αντεισαγγελέα Εφετών. Η πρόταση που ακολουθεί συντάσσεται σε 7 ημέρες και αριθμεί 1.000 σελίδες.

  • Η ίδια διατάσσει προκαταρκτική εξέταση για αθέμιτη επιρροή (167Α ΠΚ), όταν δημοσιεύεται πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που, σύμφωνα με την πλευρά των συγγενών, μιλά ρητά για χημικά καύσιμα που προκάλεσαν την πυρόσφαιρα.

Η εκκρεμότητα των εκταφών

Από την άνοιξη του 2023 έως και τις 31.07.2025, ο ανακριτής Λάρισας απορρίπτει επανειλημμένα αιτήματα εκταφής. Τα αιτήματα, όπως λένε οι συγγενείς, στόχευαν και σε βιοχημικές/ιστολογικές εξετάσεις για εντοπισμό πιθανών υδρογονανθράκων.

Παράλληλα, η πλευρά των οικογενειών επικαλείται σειρά τεχνικών κειμένων:

  • Πόρισμα ΕΟΔΑΣΑΑΜ (με συμμετοχή εκπροσώπου του ERA, Bart Accou), που σημειώνει ότι σωστή δειγματοληψία/ανάλυση την 1η Μαρτίου 2023 θα μπορούσε να προσδιορίσει «τύπο και θέση» άγνωστου καυσίμου.

  • Γνωμοδότηση (24.02.2025) του καθηγητή Χημικής Μηχανικής ΑΠΘ Αθαν. Κωνσταντόπουλου.

  • Γνωμοδότηση (16.01.2025) για διαδικασίες δοκιμών/αναλύσεων δειγμάτων από το Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ), υπογεγραμμένη από τον τεχνικό σύμβουλο Μάρκο Γ. Χρυσό.

  • Τεχνική Έκθεση (24.07.2024) του καθηγητή Faisal Khan (Texas A&M – MKOPSC).

  • Τεχνική Έκθεση (13.05.2024) του Βασ. Κοκοτσάκη.
    Κατά τις ίδιες πηγές, τα παραπάνω συγκλίνουν στην εκδοχή πυρόσφαιρας από αρωματικούς υδρογονάνθρακες (χημικά).

Η θέση του ανακριτή

Στις 31.07.2025, ο ανακριτής Σωτ. Μπακαίμης απορρίπτει εκ νέου αίτημα εκταφής, παραπέμποντας σε χημικές αναλύσεις/έγγραφα του ΓΧΚ και σε εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης (Καρώνης, Τσακιρίδης) καθώς και σε καταθέσεις/εκθέσεις του κ. Πασπαλά. Η κρίσιμη αποστροφή αναφέρει ότι η πυρόσφαιρα/πυρκαγιά οφείλεται στη δημιουργία και ανάφλεξη εκνεφώματος ελαίου σιλικόνης από το κύκλωμα ψύξης των μετασχηματιστών των ηλεκτραμαξών — «και όχι από άλλη αιτία και δη τυχόν μεταφερόμενη ποσότητα υδρογονάνθρακα».

«Απορρίπτει αίτημα εκταφής, καθόσον τούτο συνδέεται με τον ισχυρισμό μερίδας διαδίκων ότι στην εμπορική αμαξοστοιχία μεταφερόταν παράνομα ποσότητα διαλυτών – υδρογονανθράκων […] η πυρόσφαιρα […] προκλήθηκε […] από εκνεφώμα ελαίου σιλικόνης […] και όχι από άλλη αιτία…»

Το «στοιχείο-φωτιά» που επικαλούνται οι οικογένειες

Κατά τις καταγγελίες, στις 29.08.2025 το ΓΧΚ απέστειλε νέο πόρισμα με ανίχνευση ξυλολίου και 12 υδρογονανθράκων σε αυτοψία δύο χρόνια μετά το δυστύχημα. Η πλευρά των συγγενών υποστηρίζει ότι, αντί αναθεώρησης της στάσης για τις εκταφές, η δικογραφία έκλεισε άμεσα, ώστε να μη τεθεί νέο αίτημα βασισμένο στο νεότερο υλικό.

Χρονολόγιο βασικών γεγονότων (σύμφωνα με τις καταγγελίες)

  • 06.03.2023: Επιστολή Πρωθυπουργού – παρέμβαση Ντογιάκου, ανάληψη ανάκρισης από Σωτ. Μπακαίμη.

  • 18.03.2023: Αφαίρεση εποπτείας από τη νόμιμη επόπτρια – ανάθεση σε αντεισαγγελέα Εφετών.

  • 13.05.2024: Τεχνική έκθεση Βασ. Κοκοτσάκη.

  • 24.07.2024: Τεχνική έκθεση Faisal Khan (Texas A&M – MKOPSC).

  • 16.01.2025: Γνωμοδότηση για διαδικασίες δοκιμών/αναλύσεων (ΓΧΚ) – υπογρ. Μ. Χρυσός.

  • 24.02.2025: Γνωμοδότηση καθ. Αθαν. Κωνσταντόπουλου (ΑΠΘ).

  • 31.07.2025: Νέα απόρριψη αιτήματος εκταφής από τον ανακριτή.

  • 29.08.2025: Νεότερο πόρισμα ΓΧΚ με ανίχνευση ξυλολίου/υδρογονανθράκων (κατά την πλευρά των συγγενών).

  • 23.09.2025: Δελτίο Τύπου Μ. Καρυστιανού.

Το διακύβευμα σήμερα

Η κ. Καρυστιανού δηλώνει ότι «ο εμπαιγμός δεν θα περάσει» και αναφέρεται στον Πάνο Ρούτσι, ο οποίος —όπως τονίζει— ρισκάρει τη ζωή του με απεργία πείνας υπέρ της διεξαγωγής εκταφών. Το αίτημα των οικογενειών εστιάζει σε εκταφές με πλήρες πρωτόκολλο (DNA, βιοχημικές και ιστολογικές αναλύσεις), προκειμένου να διερευνηθεί τελεσίδικα αν στο μοιραίο τρένο υπήρχε παράνομο φορτίο χημικών.

Ανοιχτά ερωτήματα

  • Γιατί απορρίφθηκαν διαδοχικά τα αιτήματα εκταφών παρότι υπήρχαν νέες τεχνικές γνωμοδοτήσεις;

  • Πώς τεκμηριώνεται η θέση ότι η πυρόσφαιρα οφείλεται αποκλειστικά σε έλαιο σιλικόνης;

  • Ποια είναι η θεσμική γραμμή του Αρείου Πάγου ως προς την «αναρμοδιότητα» — υπό το φως παλαιότερων ενεργειών που επηρέασαν τη δικογραφία;

  • Με ποιον τρόπο αξιολογήθηκε το νεότερο πόρισμα του ΓΧΚ (29.08.2025), εφόσον όντως περιλαμβάνει ανίχνευση ξυλολίου και υδρογονανθράκων;