ΤΟΠΙΚΑ
Το Ελληνιστικό Σπίτι στην Αμφίπολη Σερρών
Το εντυπωσιακό ψηφιδωτό με την Αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα με ψυχοπομπό τον Ερμή, που έχει μεταφερθεί εκεί για να προφυλαχθεί, αποκαλύπτει τη σπουδαιότητα του μνημείου και παραπέμπει άμεσα στο άλλο περίφημο ψηφιδωτό, τον Τάφο της Περσεφόνης, στο ανάκτορο των Αιγών.
Το εντυπωσιακό ψηφιδωτό με την Αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα με ψυχοπομπό τον Ερμή, που έχει μεταφερθεί εκεί για να προφυλαχθεί, αποκαλύπτει τη σπουδαιότητα του μνημείου και παραπέμπει άμεσα στο άλλο περίφημο ψηφιδωτό, τον Τάφο της Περσεφόνης, στο ανάκτορο των Αιγών.
Δεξιά και αριστερά στέκουν οι Καρυάτιδες, ενώ στον τελευταίο θάλαμο του τάφου, που είναι και ο νεκρικός, βρέθηκαν διαφορετικά
οστά που προφανώς αφορούν την ίδια οικογένεια σε ταφές που έγιναν σε μεταγενέστερες φάσεις.
Συνολικά βρέθηκαν οστά που αντιστοιχούν σε πέντε σκελετούς. Εννοείται ότι όλα τα στοιχεία-Καρυάτιδες, Αρπαγή της Περσεφόνης,
Σφίγγες- δείχνουν πως πρόκειται για το βασίλειο του Κάτω Κόσμου.
Οι εργασίες αναστήλωσης συνεχίζονται στο εσωτερικό του μνημείου ενώ όπως έχει αναγγελθεί από την Υπουργό Πολιτισμού θα αποκατασταθεί
το σύνολο του περιμετρικού περιβόλου του τύμβου και όλοι περιμένουν με αγωνία και τη δημιουργία του νέου μουσείου, το οποίο, όπως
μας είπε η Προισταμένη της Εφορείας, έχει ήδη προβλεφθεί μέσα από ΕΣΠΑ.
Το Ελληνιστικό Σπίτι
Μπορεί ο μιντιακός ντόρος να εστίασε το ενδιαφέρον στον τύμβο και στον τάφο που βρέθηκε, πριν από σχεδόν μία δεκαετία, αλλά η Αμφίπολη
είναι πολλά πέρα από αυτό: είναι τα εντυπωσιακά μνημεία που δεσπόζουν στην καρδιά και τα πέριξ αυτής της υπέροχης πόλης καθώς και οι
ανεκτίμητοι θησαυροί που κοσμούν τις προθήκες του μουσείου: αποκαλυπτικό ήταν το καλοδιατηρημένο ελληνιστικό σπίτι, το οποίο κατάφερε
να προστατευθεί στο πέρας των χρόνων χάρη στο στέγαστρο, που ευτυχώς μπήκε εγκαίρως, όπως επεσήμανε η κυρία Μαλαμίδου, και δείχνει
τον πλούτο της περιοχής.
Πρόκειται για ένα διώροφο σπίτι, με τα δύο δωμάτια του κάτω ορόφου να ξεχωρίζουν ακόμα και σήμερα και να παραπέμπουν όχι μόνο στα
ελληνιστικά σπίτια της Δήλου, αλλά και σε εκείνα της Πομπηίας με τις άκρως εντυπωσιακές τοιχογραφίες. Μάλιστα τα συγκεκριμένα σχέδια
και αυτό το κόκκινο χρώμα «δίνουν αυτή την τρισδιάστατη απόδοση στους χρωματιστούς πλίνθους».
Σύμφωνα με τον ισχυρισμό αυτό, το σπίτι είναι προγενέστερο των αντίστοιχων οικιών της Πομπηίας, όπως τη Σαμνιτική Οικία που ήταν η πρώτη
που μαρτυρούσε αυτό το στυλ της ψευδαίσθησης του τρισδιάστατου. Είναι αυτή ακριβώς που κάνει τη διαφορά και συνιστά την επανάσταση της
συγκεκριμένης τέχνης σε σχέση με την προγενέστερη ρωμαϊκή και για πρώτη φορά δεν τη συναντάμε στην Πομπηία, όπως ευρύτερα θεωρείται, αλλά εδώ σε αυτό το πλούσιο σπίτι στην Αμφίπολη.
Στους Φιλίππους
Το ταξίδι μας στους αρχαιολογικούς χώρους της Ανατολικής πλευράς της Μακεδονίας επεφύλασσε πολλές εκπλήξεις, όπως το πέρασμα από το άκρως εντυπωσιακό Σπήλαιο Αλιστράτης, ένα από τα ομορφότερα της Ευρώπης, στις Σέρρες, για να φτάσουμε τελικά, διασχίζοντας όλα τα σημαντικά κέντρα, στη σκιά του Παγγαίου, στους εμβληματικούς Φιλίππους. Πρόκειται για ένα μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς UNESCO με τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον που φανερώνει όχι μόνο το πέρασμα από την αρχαιότητα στον πρωτοχριστιανικό κόσμο, αλλά και από τον παγανισμό στον χριστιανισμό.
H μάχη των Φιλίππων
Κρίσιμη για την περιοχή, όπως αποδείχθηκε, ήταν η μάχη των Φιλίππων, ανάμεσα στον Κάσιο Βρούτο και τον Μάρκο Αντώνιο-Οκταβιανό, που έμελλε τελικά να προκρίνει τη δύση της ρωμαϊκής επικράτειας στην περιοχή. Η πόλη που ιδρύθηκε το 360 π.Χ. οφείλει το όνομά της στον Φίλιππο τον Β’ που την κατέλαβε, λίγα χρόνια αργότερα, δίνοντάς της τη χαρακτηριστική αίγλη. Το αρχαίο θέατρο φαίνεται να μετατράπηκε σε περίφημη αρένα για τους μονομάχους, με τις επιγραφές να ξεχωρίζουν, ακόμα και να φέρουν τα χαρακτηριστικά ονόματά τους.
Το θέατρο σε εισάγει με τον ιδανικότερο τρόπο στην υποβλητικότητα του αχανούς χώρου των Φιλίππων, που συνδέει τις διαφορετικές εποχές και
θρησκείες, και βρίσκεται στην είσοδο και δίπλα στο διοικητικό κέντρο των Φιλίππων και στην κεντρική αγορά (ένα άγαλμα της Τύχης δείχνει τα
όρια της αρχαίας Εγνατίας Οδού). Ξεχωρίζει η επιβλητική βασιλική του Αποστόλου Παύλου που δημιουργήθηκε κοντά σε έναν υπόγειο μακεδονικό
τάφο και ένα ηρώο που φαίνεται να είναι αφιερωμένο σε κάποιο μύστη των Καβειρίων - άλλη μία απόδειξη ότι εδώ λατρεύονταν διαφορετικές
θρησκείες και λάμβαναν χώρα διάφορα μυστήρια. Λέγεται πως ο μιθραϊσμός, που είχε φτάσει μέχρι εδώ μέσω των Ρωμαίων, άνοιξε τον δρόμο στον Χριστιανισμό και τη λατρεία του: δεν είναι τυχαίο ότι αυτή την περιοχή επέλεξε ο Απόστολος Παύλος για να διδάξει τη νέα θρησκεία και να
βαφτίσει την πρώτη χριστιανή, την Αγία Λυδία τη Φιλιππησία. Μαζί με τον Φίλιππο, είναι άλλωστε τα δύο πρόσωπα που χαρίζουν στην περιοχή
τη διαρκή της αίγλη.
ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Στον χώρο των Φιλίππων μάς ξενάγησε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας Σταυρούλα Δαδάκη, η οποία μας ενημέρωσε για τις τελευταίες εργασίες που έχουν γίνει και έχουν αναδείξει τον χώρο, αλλά και για την πορεία των ανασκαφών που εξακολουθεί να φέρνει στο φως πολύτιμους θησαυρούς. Χαρακτηριστική είναι η σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη μιας κεφαλής αγάλματος του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.Χ. αι. που φαίνεται να ανήκει σε άγαλμα του θεού Απόλλωνα -και λόγω της απαράμιλλης ωραιότητάς του- ενώ στον μαρμαροστρωμένο δρόμο της Αρχαίας Εγνατίας εντοπίστηκαν νομίσματα του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ’, που βοηθούν να προσδιοριστεί με ακρίβεια η διάρκεια της χρήσης του δρόμου.
οστά που προφανώς αφορούν την ίδια οικογένεια σε ταφές που έγιναν σε μεταγενέστερες φάσεις.
Συνολικά βρέθηκαν οστά που αντιστοιχούν σε πέντε σκελετούς. Εννοείται ότι όλα τα στοιχεία-Καρυάτιδες, Αρπαγή της Περσεφόνης,
Σφίγγες- δείχνουν πως πρόκειται για το βασίλειο του Κάτω Κόσμου.
Οι εργασίες αναστήλωσης συνεχίζονται στο εσωτερικό του μνημείου ενώ όπως έχει αναγγελθεί από την Υπουργό Πολιτισμού θα αποκατασταθεί
το σύνολο του περιμετρικού περιβόλου του τύμβου και όλοι περιμένουν με αγωνία και τη δημιουργία του νέου μουσείου, το οποίο, όπως
μας είπε η Προισταμένη της Εφορείας, έχει ήδη προβλεφθεί μέσα από ΕΣΠΑ.
Το Ελληνιστικό Σπίτι
Μπορεί ο μιντιακός ντόρος να εστίασε το ενδιαφέρον στον τύμβο και στον τάφο που βρέθηκε, πριν από σχεδόν μία δεκαετία, αλλά η Αμφίπολη
είναι πολλά πέρα από αυτό: είναι τα εντυπωσιακά μνημεία που δεσπόζουν στην καρδιά και τα πέριξ αυτής της υπέροχης πόλης καθώς και οι
ανεκτίμητοι θησαυροί που κοσμούν τις προθήκες του μουσείου: αποκαλυπτικό ήταν το καλοδιατηρημένο ελληνιστικό σπίτι, το οποίο κατάφερε
να προστατευθεί στο πέρας των χρόνων χάρη στο στέγαστρο, που ευτυχώς μπήκε εγκαίρως, όπως επεσήμανε η κυρία Μαλαμίδου, και δείχνει
τον πλούτο της περιοχής.
Πρόκειται για ένα διώροφο σπίτι, με τα δύο δωμάτια του κάτω ορόφου να ξεχωρίζουν ακόμα και σήμερα και να παραπέμπουν όχι μόνο στα
ελληνιστικά σπίτια της Δήλου, αλλά και σε εκείνα της Πομπηίας με τις άκρως εντυπωσιακές τοιχογραφίες. Μάλιστα τα συγκεκριμένα σχέδια
και αυτό το κόκκινο χρώμα «δίνουν αυτή την τρισδιάστατη απόδοση στους χρωματιστούς πλίνθους».
Σύμφωνα με τον ισχυρισμό αυτό, το σπίτι είναι προγενέστερο των αντίστοιχων οικιών της Πομπηίας, όπως τη Σαμνιτική Οικία που ήταν η πρώτη
που μαρτυρούσε αυτό το στυλ της ψευδαίσθησης του τρισδιάστατου. Είναι αυτή ακριβώς που κάνει τη διαφορά και συνιστά την επανάσταση της
συγκεκριμένης τέχνης σε σχέση με την προγενέστερη ρωμαϊκή και για πρώτη φορά δεν τη συναντάμε στην Πομπηία, όπως ευρύτερα θεωρείται, αλλά εδώ σε αυτό το πλούσιο σπίτι στην Αμφίπολη.
Στους Φιλίππους
Το ταξίδι μας στους αρχαιολογικούς χώρους της Ανατολικής πλευράς της Μακεδονίας επεφύλασσε πολλές εκπλήξεις, όπως το πέρασμα από το άκρως εντυπωσιακό Σπήλαιο Αλιστράτης, ένα από τα ομορφότερα της Ευρώπης, στις Σέρρες, για να φτάσουμε τελικά, διασχίζοντας όλα τα σημαντικά κέντρα, στη σκιά του Παγγαίου, στους εμβληματικούς Φιλίππους. Πρόκειται για ένα μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς UNESCO με τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον που φανερώνει όχι μόνο το πέρασμα από την αρχαιότητα στον πρωτοχριστιανικό κόσμο, αλλά και από τον παγανισμό στον χριστιανισμό.
H μάχη των Φιλίππων
Κρίσιμη για την περιοχή, όπως αποδείχθηκε, ήταν η μάχη των Φιλίππων, ανάμεσα στον Κάσιο Βρούτο και τον Μάρκο Αντώνιο-Οκταβιανό, που έμελλε τελικά να προκρίνει τη δύση της ρωμαϊκής επικράτειας στην περιοχή. Η πόλη που ιδρύθηκε το 360 π.Χ. οφείλει το όνομά της στον Φίλιππο τον Β’ που την κατέλαβε, λίγα χρόνια αργότερα, δίνοντάς της τη χαρακτηριστική αίγλη. Το αρχαίο θέατρο φαίνεται να μετατράπηκε σε περίφημη αρένα για τους μονομάχους, με τις επιγραφές να ξεχωρίζουν, ακόμα και να φέρουν τα χαρακτηριστικά ονόματά τους.
Το θέατρο σε εισάγει με τον ιδανικότερο τρόπο στην υποβλητικότητα του αχανούς χώρου των Φιλίππων, που συνδέει τις διαφορετικές εποχές και
θρησκείες, και βρίσκεται στην είσοδο και δίπλα στο διοικητικό κέντρο των Φιλίππων και στην κεντρική αγορά (ένα άγαλμα της Τύχης δείχνει τα
όρια της αρχαίας Εγνατίας Οδού). Ξεχωρίζει η επιβλητική βασιλική του Αποστόλου Παύλου που δημιουργήθηκε κοντά σε έναν υπόγειο μακεδονικό
τάφο και ένα ηρώο που φαίνεται να είναι αφιερωμένο σε κάποιο μύστη των Καβειρίων - άλλη μία απόδειξη ότι εδώ λατρεύονταν διαφορετικές
θρησκείες και λάμβαναν χώρα διάφορα μυστήρια. Λέγεται πως ο μιθραϊσμός, που είχε φτάσει μέχρι εδώ μέσω των Ρωμαίων, άνοιξε τον δρόμο στον Χριστιανισμό και τη λατρεία του: δεν είναι τυχαίο ότι αυτή την περιοχή επέλεξε ο Απόστολος Παύλος για να διδάξει τη νέα θρησκεία και να
βαφτίσει την πρώτη χριστιανή, την Αγία Λυδία τη Φιλιππησία. Μαζί με τον Φίλιππο, είναι άλλωστε τα δύο πρόσωπα που χαρίζουν στην περιοχή
τη διαρκή της αίγλη.
ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ
Στον χώρο των Φιλίππων μάς ξενάγησε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας Σταυρούλα Δαδάκη, η οποία μας ενημέρωσε για τις τελευταίες εργασίες που έχουν γίνει και έχουν αναδείξει τον χώρο, αλλά και για την πορεία των ανασκαφών που εξακολουθεί να φέρνει στο φως πολύτιμους θησαυρούς. Χαρακτηριστική είναι η σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη μιας κεφαλής αγάλματος του 2ου ή των αρχών του 3ου μ.Χ. αι. που φαίνεται να ανήκει σε άγαλμα του θεού Απόλλωνα -και λόγω της απαράμιλλης ωραιότητάς του- ενώ στον μαρμαροστρωμένο δρόμο της Αρχαίας Εγνατίας εντοπίστηκαν νομίσματα του αυτοκράτορα Λέοντος ΣΤ’, που βοηθούν να προσδιοριστεί με ακρίβεια η διάρκεια της χρήσης του δρόμου.
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
