Στις Σέρρες, ένα γλυκό μικρό σε μέγεθος αλλά τεράστιο σε γεύση και ιστορία, κρατά ζωντανή τη σύνδεση του τόπου με το παρελθόν του. Ο ακανές, το μοναδικό αυτό γλύκισμα με άρωμα βουτύρου και καβουρδισμένων αμυγδάλων, δεν είναι απλώς ένα παραδοσιακό προϊόν – είναι κομμάτι της ταυτότητας των Σερραίων.

Η ιστορία του ξεκινά από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν προσφερόταν ως εκλεκτό έδεσμα στους πρίγκιπες και τους προύχοντες. Η λέξη «ακανές» θεωρείται πως προέρχεται από τον τίτλο «χακάν», δηλαδή πρίγκιπας, και πέρασε στα ελληνικά ως το όνομα του γλυκού. Η παρασκευή του ήταν τελετουργική, με καζάνια πάνω σε κάρβουνα και αγνά υλικά, όπως φρέσκο βούτυρο και καθαρό νερό από το βουνό του Λαϊλιά.

Στις Σέρρες, η παράδοση αυτή διατηρήθηκε ζωντανή χάρη στην επιμονή και την αγάπη κάποιων οικογενειών που μετέφεραν την τέχνη από γενιά σε γενιά. Ο Αριστείδης Ρούμπος, ο πρώτος που ξεκίνησε την παρασκευή ακανέ στην πόλη, έστησε το μικρό του εργαστήριο στις αρχές του 20ού αιώνα και αργότερα, παρά τις δυσκολίες της εποχής, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μεράκι του για το γλυκό που έμαθε να φτιάχνει ως νεαρός βοηθός σε τούρκικα εργαστήρια.

Σήμερα, απόγονοί του συνεχίζουν με τον ίδιο σεβασμό την παρασκευή του ακανέ, με συνταγές που μένουν αμετάβλητες στο χρόνο, αλλά με σύγχρονα μέσα. Από τα καζάνια με κάρβουνα περάσαμε στους ηλεκτρικούς βραστήρες, χωρίς όμως να αλλάξει η ψυχή του γλυκού: αγνά υλικά, επιμονή στη λεπτομέρεια και φυσικά, το… μυστικό της δοσολογίας, που μένει επτασφράγιστο.

Ο ακανές έχει γίνει πλέον πρεσβευτής των Σερρών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στέλνεται καθημερινά σε κάθε γωνιά της χώρας – από υπουργεία και σχολεία μέχρι κοινωνικές εκδηλώσεις και γάμους – και φτάνει ακόμη και στο εξωτερικό για όσους νοσταλγούν μια αυθεντική γεύση πατρίδας.

Παρά την αναγνωρισιμότητα και τις διακρίσεις που έχει λάβει σε εκθέσεις, η παρασκευή του εξακολουθεί να είναι υπόθεση λίγων και αφοσιωμένων οικογενειακών επιχειρήσεων στις Σέρρες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο «Ακανές Λαϊλιά Ρούμπου», ο «Νικολαΐδης», ο «Βασάκης» και ο «Μπουφίδης».

Ο ακανές είναι κάτι παραπάνω από ένα παραδοσιακό γλυκό. Είναι το άρωμα μιας μνήμης, η γεύση μιας ιστορίας, το γλυκό που συνδέει τις ρίζες με το παρόν. Όπως λένε και οι ίδιοι οι Σερραίοι, "ο ακανές γλυκαίνει το στόμα και ευφραίνει την καρδιά" — και αυτή είναι μια συνταγή που δεν αλλάζει ποτέ.