Μια παραίτηση με πολλαπλές αναγνώσεις

Η επιστολή που κατέθεσε στη Βουλή ήταν λιτή, σχεδόν ψυχρή.
Όμως πίσω από την απλότητα κρυβόταν μια πολιτική δήλωση με βάθος:
ο Αλέξης Τσίπρας θεωρεί ότι η σημερινή Βουλή είναι «δημοκρατικά απογυμνωμένη» και πως η παρουσία του εκεί δεν έχει πια ουσιαστικό νόημα.
Αυτό από μόνο του είναι βαρύ   αγγίζει την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας και τα όρια του κοινοβουλευτισμού.
Αλλά ταυτόχρονα ανοίγει και το ερώτημα: όταν ένας πρώην πρωθυπουργός αποσύρεται από το κοινοβούλιο, μήπως απλώς εγκαταλείπει το πεδίο όπου κρίνονται οι μεγάλες μάχες;

Ο επόμενος σταθμός και τα «σενάρια»

Κανείς δεν πιστεύει πως ο Τσίπρας αποσύρεται από την πολιτική.
Αντιθέτως, όλα δείχνουν πως προετοιμάζει ένα νέο πολιτικό εγχείρημα, πιθανότατα με σύγχρονο, προοδευτικό πρόσημο και με αναφορά πέρα από τα στενά όρια της Αριστεράς.
Οι επαφές του το τελευταίο διάστημα, με πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και με πρόσωπα της κοινωνίας των πολιτών, ενισχύουν αυτή την εκτίμηση.
Το ερώτημα είναι αν υπάρχει κοινωνικό υπόβαθρο για μια τέτοια επιστροφή ή αν πρόκειται για μια κίνηση περισσότερο συναισθηματική παρά στρατηγική.

Ένα κόμμα σε σύγχυση, ένας ηγέτης σε αναζήτηση

Η αποχώρηση του Τσίπρα από το Κοινοβούλιο αφήνει πίσω έναν ΣΥΡΙΖΑ που δεν έχει ακόμη βρει βηματισμό.
Η ηγεσία  δέχεται κριτική εκ των έσω, τα στελέχη που κάποτε τον ακολούθησαν έχουν διασκορπιστεί και η κοινοβουλευτική ομάδα μοιάζει να λειτουργεί χωρίς σαφές πολιτικό κέντρο βάρους.
Σε αυτό το κλίμα, η παραίτηση του πρώην προέδρου περισσότερο περιπλέκει παρά διευκολύνει τις ισορροπίες.
Η «σκιά» του Τσίπρα εξακολουθεί να πλανάται πάνω από την Κουμουνδούρου, και αυτό κάνει το νέο ξεκίνημα του κόμματος ακόμη δυσκολότερο.

Ο επικοινωνιακός αντίκτυπος

Από επικοινωνιακής πλευράς, η κίνηση πέτυχε τον στόχο της:
έφερε ξανά τον Τσίπρα στο προσκήνιο, δημιούργησε πολιτικό θόρυβο και ανάγκασε όλους να τοποθετηθούν.
Η κυβέρνηση επέλεξε να υποβαθμίσει τη σημασία της παραίτησης, αλλά είναι φανερό ότι η συμβολική της φόρτιση ξεπερνά τα όρια ενός απλού κοινοβουλευτικού γεγονότος.
Ο πρώην πρωθυπουργός επανήλθε στη δημόσια συζήτηση , αλλά έξω από τα θεσμικά πλαίσια, κάτι που ενέχει κίνδυνο.

 Μεταξύ συμβολισμού και ουσίας

Η ιστορία δείχνει πως οι πολιτικοί που επιχειρούν επανακάθοδο μετά την αποχώρηση τους, είτε μένουν στην Ιστορία είτε χάνονται στη λήθη.
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποδείξει πως ξέρει να ανατρέπει το σκηνικό  όμως η εποχή είναι διαφορετική, πιο ψυχρή, πιο απαιτητική.
Αν η παραίτηση αυτή είναι η αρχή ενός νέου πολιτικού σχεδίου, θα χρειαστεί κάτι πολύ περισσότερο από τον συμβολισμό και τη ρητορική:
θα χρειαστεί όραμα, ομάδα και ρεαλισμό.
Διαφορετικά, η κίνηση θα μείνει ως μια ακόμη πράξη πολιτικού εντυπωσιασμού, σε μια χώρα που κουράστηκε από τα “νέα ξεκινήματα”.

Ρεπορτάζ – Ανάλυση: Πασχάλης Θ. Τόσιος
Για τον «Καθημερινό Παρατηρητή»