ΤΟΠΙΚΑ
Κρυμμένος Χρυσός: Ρωμαϊκά ευρήματα σε Τούμπα και Χρυσό Σερρών
Η αρχαιολογία στις μικρές κοινότητες του νομού και η ιστορία που περιμένει να ακουστεί
Η αρχαιολογία στις μικρές κοινότητες του νομού και η ιστορία που περιμένει να ακουστεί
«Κάτω από τα χώματα της Τούμπας και του Χρυσού, κοιμάται ιστορία χιλιάδων ετών που παραμένει άγνωστη και ανεκμετάλλευτη»
Μακριά από τα φώτα των μεγάλων μουσείων και τις γνωστές ιστορικές διαδρομές, ο νομός Σερρών κρύβει πλούτο αιώνων κάτω
από τα πόδια των κατοίκων του. Στις κοινότητες της Τούμπας και του Χρυσού, χωριά που συχνά περνούν «απαρατήρητα» στο
χάρτη του ευρύτερου ενδιαφέροντος, έρχονται στο φως αρχαιολογικά ευρήματα μεγάλης αξίας — και ιστορικής και επιστημονικής.
Τούμπα: Το άγνωστο πρόσωπο μιας ρωμαϊκής ιστορίας
Η Τούμπα, μικρό χωριό νότια των Σερρών, φιλοξενεί στο υπέδαφός της τα ίχνη ρωμαϊκού οικισμού. Οι σωστικές ανασκαφές που
έγιναν κατά καιρούς έφεραν στο φως τμήματα λιθόστρωτων δρόμων, κεραμική ρωμαϊκής περιόδου, ακόμη και θεμέλια μικρών δημόσιων
οικοδομημάτων. Τα ευρήματα υποδεικνύουν την ύπαρξη οργανωμένου αγροτικού κέντρου που βρισκόταν πάνω σε εμπορικό άξονα και
εξυπηρετούσε τις ανάγκες τόσο των τοπικών πληθυσμών όσο και περαστικών.
Χρυσό: Όνομα και πράγμα
Το Χρυσό, γνωστό από την αρχαιότητα ως περιοχή με γεωργική και στρατηγική σημασία, κρύβει ευρήματα από τη ρωμαϊκή και
ελληνιστική περίοδο, ανάμεσά τους ερείπια ταφικών τύμβων, νομίσματα και κομμάτια μαρμάρινης αρχιτεκτονικής. Τοπικές παραδόσεις
και προφορικές μαρτυρίες μιλούν για «παλιό χωριό» και «καταποντισμένες εκκλησιές» που περιμένουν ακόμη να ερευνηθούν.
Ειδικά στην περίπτωση του Χρυσού, οι αρχαιολογικές ενδείξεις είναι τόσο πλούσιες, που σε άλλες περιοχές της Ελλάδας θα είχαν
ήδη δημιουργηθεί θεματικά πάρκα, μουσειακοί σταθμοί ή διαδρομές επισκεψιμότητας.
Το κοινό πρόβλημα: ελλιπής καταγραφή και μηδενική αξιοποίηση
Παρότι οι ευκαιρίες είναι μπροστά μας, η αρχαιολογική καταγραφή στις μικρές κοινότητες παραμένει αποσπασματική, και η αξιοποίησή
της σχεδόν ανύπαρκτη. Η έλλειψη οργανωμένου σχεδίου ανάδειξης, καθώς και η συχνή αδιαφορία, κρατούν τις τοπικές κοινωνίες εκτός
της μεγάλης αφήγησης της σερραϊκής ιστορίας.
Ξυπνώντας τον κοιμισμένο θησαυρό
Ο νομός Σερρών έχει ανεκτίμητο αρχαιολογικό και πολιτιστικό πλούτο. Από την Αμφίπολη ως την Τούμπα, από το Χρυσό ως τον Ορφέα και
τα Άνω Πορρόια, κάθε σημείο του χάρτη κουβαλά ιστορία, πέτρα και μνήμη. Παρ’ όλα αυτά, μένει αναξιοποίητος — εσκεμμένα ή όχι.
Αν κάποτε αποφασίσουμε ως κοινωνία να επενδύσουμε σε αυτόν τον πλούτο, τότε ο νομός θα αποκτήσει τουρισμό, αναγνώριση και ανάπτυξη.
Η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι απλώς κειμήλιο, είναι εργαλείο για το μέλλον.
Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει πρώτα να το δούμε, να το εκτιμήσουμε και να το πιστέψουμε. Όλοι μας. Από τον πολίτη μέχρι τον θεσμό.
Αν θέλουμε ο νομός Σερρών να πάει μπροστά, πρέπει πρώτα να ξυπνήσουμε.
Α.Σπ.
Μακριά από τα φώτα των μεγάλων μουσείων και τις γνωστές ιστορικές διαδρομές, ο νομός Σερρών κρύβει πλούτο αιώνων κάτω
από τα πόδια των κατοίκων του. Στις κοινότητες της Τούμπας και του Χρυσού, χωριά που συχνά περνούν «απαρατήρητα» στο
χάρτη του ευρύτερου ενδιαφέροντος, έρχονται στο φως αρχαιολογικά ευρήματα μεγάλης αξίας — και ιστορικής και επιστημονικής.
Τούμπα: Το άγνωστο πρόσωπο μιας ρωμαϊκής ιστορίας
Η Τούμπα, μικρό χωριό νότια των Σερρών, φιλοξενεί στο υπέδαφός της τα ίχνη ρωμαϊκού οικισμού. Οι σωστικές ανασκαφές που
έγιναν κατά καιρούς έφεραν στο φως τμήματα λιθόστρωτων δρόμων, κεραμική ρωμαϊκής περιόδου, ακόμη και θεμέλια μικρών δημόσιων
οικοδομημάτων. Τα ευρήματα υποδεικνύουν την ύπαρξη οργανωμένου αγροτικού κέντρου που βρισκόταν πάνω σε εμπορικό άξονα και
εξυπηρετούσε τις ανάγκες τόσο των τοπικών πληθυσμών όσο και περαστικών.
Χρυσό: Όνομα και πράγμα
Το Χρυσό, γνωστό από την αρχαιότητα ως περιοχή με γεωργική και στρατηγική σημασία, κρύβει ευρήματα από τη ρωμαϊκή και
ελληνιστική περίοδο, ανάμεσά τους ερείπια ταφικών τύμβων, νομίσματα και κομμάτια μαρμάρινης αρχιτεκτονικής. Τοπικές παραδόσεις
και προφορικές μαρτυρίες μιλούν για «παλιό χωριό» και «καταποντισμένες εκκλησιές» που περιμένουν ακόμη να ερευνηθούν.
Ειδικά στην περίπτωση του Χρυσού, οι αρχαιολογικές ενδείξεις είναι τόσο πλούσιες, που σε άλλες περιοχές της Ελλάδας θα είχαν
ήδη δημιουργηθεί θεματικά πάρκα, μουσειακοί σταθμοί ή διαδρομές επισκεψιμότητας.
Το κοινό πρόβλημα: ελλιπής καταγραφή και μηδενική αξιοποίηση
Παρότι οι ευκαιρίες είναι μπροστά μας, η αρχαιολογική καταγραφή στις μικρές κοινότητες παραμένει αποσπασματική, και η αξιοποίησή
της σχεδόν ανύπαρκτη. Η έλλειψη οργανωμένου σχεδίου ανάδειξης, καθώς και η συχνή αδιαφορία, κρατούν τις τοπικές κοινωνίες εκτός
της μεγάλης αφήγησης της σερραϊκής ιστορίας.
Ξυπνώντας τον κοιμισμένο θησαυρό
Ο νομός Σερρών έχει ανεκτίμητο αρχαιολογικό και πολιτιστικό πλούτο. Από την Αμφίπολη ως την Τούμπα, από το Χρυσό ως τον Ορφέα και
τα Άνω Πορρόια, κάθε σημείο του χάρτη κουβαλά ιστορία, πέτρα και μνήμη. Παρ’ όλα αυτά, μένει αναξιοποίητος — εσκεμμένα ή όχι.
Αν κάποτε αποφασίσουμε ως κοινωνία να επενδύσουμε σε αυτόν τον πλούτο, τότε ο νομός θα αποκτήσει τουρισμό, αναγνώριση και ανάπτυξη.
Η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι απλώς κειμήλιο, είναι εργαλείο για το μέλλον.
Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει πρώτα να το δούμε, να το εκτιμήσουμε και να το πιστέψουμε. Όλοι μας. Από τον πολίτη μέχρι τον θεσμό.
Αν θέλουμε ο νομός Σερρών να πάει μπροστά, πρέπει πρώτα να ξυπνήσουμε.
Α.Σπ.
#SerresParatiritis
