ΕΛΛΑΔΑ
Λύκοι, αρκούδες και αγριόχοιροι στις πόλεις
Οι αιτίες: ερήμωση, θήρα και… καλοκαιρία όλο τον χρόνο
Οι αιτίες: ερήμωση, θήρα και… καλοκαιρία όλο τον χρόνο
Πίσω από τις «επισκέψεις» άγριων ζώων στις πόλεις, κρύβονται συγκεκριμένες αιτίες.
Πρώτον, η ερήμωση της υπαίθρου. Χωριά εγκαταλείπονται, οι αγροτικές δραστηριότητες μειώνονται, τα κοπάδια λιγοστεύουν, και έτσι οι φυσικοί χώροι τροφής των άγριων ζώων περιορίζονται.
Δεύτερον, η αναγέννηση των οικοσυστημάτων. Μετά από δεκαετίες εντατικής εκμετάλλευσης, πολλά δάση ξαναβρίσκουν τον ρυθμό τους – και μαζί επιστρέφουν και οι παλιοί τους κάτοικοι.
Τρίτον, η τριετής απαγόρευση της θήρας την περίοδο της πανδημίας. «Ήταν ένα σωστό μέτρο για την προστασία της δημόσιας υγείας», παραδέχεται ο Γενικός Γραμματέας, «όμως οδήγησε σε εκρηκτική αύξηση ορισμένων πληθυσμών, όπως του αγριόχοιρου».
Και, τέταρτον, η κλιματική αστάθεια. Οι συνεχόμενοι άνυδροι, ήπιοι χειμώνες των τελευταίων ετών έχουν επιμηκύνει την αναπαραγωγική περίοδο των ζώων. «Όταν δεν υπάρχουν βαριές καιρικές συνθήκες, τα είδη κινούνται περισσότερο και αναπαράγονται συχνότερα», εξηγεί.
Σ’ αυτά προστίθεται ένα λιγότερο γνωστό φαινόμενο: ο υβριδισμός. Η διασταύρωση άγριων και ήμερων ζώων –ιδίως στον χοίρο– έχει δημιουργήσει είδη πιο εξοικειωμένα με τον άνθρωπο, που δεν φοβούνται να κατέβουν στις πόλεις αναζητώντας τροφή.
Η μεγάλη επιστροφή του λύκου
Από όλα τα είδη, ο λύκος είναι εκείνος που προκαλεί το μεγαλύτερο ενδιαφέρον – και τον μεγαλύτερο φόβο. Για έξι δεκαετίες δεν είχε εμφανιστεί στην Πάρνηθα. Και πολλές αλλες περιοχες για σχεδόν έναν αιώνα. Τώρα, όμως, είναι ξανά εδώ.
«Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε ούτε μία καταγεγραμμένη επίθεση λύκου σε άνθρωπο στην Ελλάδα», τονίζει ο κ. Σταθόπουλος. «Δυστυχώς, είχαμε ένα περιστατικό στη Χαλκιδική, με θύμα ένα πεντάχρονο κορίτσι. Ήταν η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που χρειάστηκε να εκδώσουμε απόφαση για ενδεχόμενη αφαίρεση ζώου από τον πληθυσμό, αν δεν πετύχει η παγίδευση και η αναισθητοποίησή του. Ελπίζουμε να μη χρειαστεί».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Δασικής Υπηρεσίας, πάνω από 700 , ίσως καο 900 αρκούδες και εκατοντάδες χιλιάδες αγριογούρουνα ζουν σήμερα στη χώρα, αριθμοί που πριν από μία δεκαετία ήταν στο ένα τρίτο. Μόνο το 2024 θηρεύτηκαν περίπου 90.000 αγριογούρουνα, έναντι 12.000 το 2010.
Πρώτον, η ερήμωση της υπαίθρου. Χωριά εγκαταλείπονται, οι αγροτικές δραστηριότητες μειώνονται, τα κοπάδια λιγοστεύουν, και έτσι οι φυσικοί χώροι τροφής των άγριων ζώων περιορίζονται.
Δεύτερον, η αναγέννηση των οικοσυστημάτων. Μετά από δεκαετίες εντατικής εκμετάλλευσης, πολλά δάση ξαναβρίσκουν τον ρυθμό τους – και μαζί επιστρέφουν και οι παλιοί τους κάτοικοι.
Τρίτον, η τριετής απαγόρευση της θήρας την περίοδο της πανδημίας. «Ήταν ένα σωστό μέτρο για την προστασία της δημόσιας υγείας», παραδέχεται ο Γενικός Γραμματέας, «όμως οδήγησε σε εκρηκτική αύξηση ορισμένων πληθυσμών, όπως του αγριόχοιρου».
Και, τέταρτον, η κλιματική αστάθεια. Οι συνεχόμενοι άνυδροι, ήπιοι χειμώνες των τελευταίων ετών έχουν επιμηκύνει την αναπαραγωγική περίοδο των ζώων. «Όταν δεν υπάρχουν βαριές καιρικές συνθήκες, τα είδη κινούνται περισσότερο και αναπαράγονται συχνότερα», εξηγεί.
Σ’ αυτά προστίθεται ένα λιγότερο γνωστό φαινόμενο: ο υβριδισμός. Η διασταύρωση άγριων και ήμερων ζώων –ιδίως στον χοίρο– έχει δημιουργήσει είδη πιο εξοικειωμένα με τον άνθρωπο, που δεν φοβούνται να κατέβουν στις πόλεις αναζητώντας τροφή.
Η μεγάλη επιστροφή του λύκου
Από όλα τα είδη, ο λύκος είναι εκείνος που προκαλεί το μεγαλύτερο ενδιαφέρον – και τον μεγαλύτερο φόβο. Για έξι δεκαετίες δεν είχε εμφανιστεί στην Πάρνηθα. Και πολλές αλλες περιοχες για σχεδόν έναν αιώνα. Τώρα, όμως, είναι ξανά εδώ.
«Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε ούτε μία καταγεγραμμένη επίθεση λύκου σε άνθρωπο στην Ελλάδα», τονίζει ο κ. Σταθόπουλος. «Δυστυχώς, είχαμε ένα περιστατικό στη Χαλκιδική, με θύμα ένα πεντάχρονο κορίτσι. Ήταν η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που χρειάστηκε να εκδώσουμε απόφαση για ενδεχόμενη αφαίρεση ζώου από τον πληθυσμό, αν δεν πετύχει η παγίδευση και η αναισθητοποίησή του. Ελπίζουμε να μη χρειαστεί».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Δασικής Υπηρεσίας, πάνω από 700 , ίσως καο 900 αρκούδες και εκατοντάδες χιλιάδες αγριογούρουνα ζουν σήμερα στη χώρα, αριθμοί που πριν από μία δεκαετία ήταν στο ένα τρίτο. Μόνο το 2024 θηρεύτηκαν περίπου 90.000 αγριογούρουνα, έναντι 12.000 το 2010.
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
