Στους αφανείς αγωνιστές που έδωσαν ψυχή χωρίς αντάλλαγμα

Σήμερα, μισό αιώνα μετά την 3η του Σεπτέμβρη, οι επίσημοι λόγοι και τα μεγάλα ονόματα θα μονοπωλήσουν ξανά το δημόσιο βήμα. Θα ακουστούν μνείες σε ηγέτες, σε πρωταγωνιστές, σε εκείνους που έγραψαν την Ιστορία με τις πράξεις και τις αποφάσεις τους. Όμως, υπάρχει και μια άλλη Ιστορία λιγότερο φωτισμένη, πιο ταπεινή, αλλά εξίσου σημαντική. Είναι η Ιστορία των αφανών αγωνιστών.

Εκείνων που δεν κατέλαβαν ποτέ υπουργικά γραφεία, που δεν έγιναν «παράγοντες», που δεν επένδυσαν την ψυχή τους για να εισπράξουν ανταλλάγματα.
Εκείνων που αρνήθηκαν να διορίσουν και να διοριστούν, που δεν έκαναν επάγγελμα την κομματική τους ταυτότητα, που δεν πούλησαν τις αρχές τους για μια θέση στο Δημόσιο ή για ένα μέσο στον κρατικό μηχανισμό.

Ήταν οι άνθρωποι που στάθηκαν με το κεφάλι ψηλά, που δεν μπήκαν σε κομματικά κυκλώματα, που είπαν «όχι» στο βόλεμα και στην πελατειακή λογική. Αυτοί, όσο και αν δεν φαίνονται, υπήρξαν οι βαθιές ρίζες του Κινήματος μέσα στην κοινωνία.

Μπορεί να μην τους ακούμπησαν τα φώτα, μπορεί να μη γράφτηκαν τα ονόματά τους στα βιβλία, όμως υπηρέτησαν με συνέπεια και ανιδιοτέλεια τις αξίες της Εθνικής Ανεξαρτησίας, της Λαϊκής Κυριαρχίας και της Κοινωνικής Απελευθέρωσης. Αυτοί απέδειξαν ότι το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν απλώς μια κομματική μηχανή εξουσίας, αλλά μια ζωντανή δύναμη που άλλαξε την Ελλάδα.

Κι αν κάτι μένει σήμερα ως παρακαταθήκη, δεν είναι μόνο τα μεγάλα έργα και οι μεγάλες αποφάσεις, αλλά η ηθική στάση αυτών των αφανών. Η πίστη τους ότι η πολιτική μπορεί να είναι πράξη αξιοπρέπειας, και όχι συναλλαγής.

Αυτούς πρέπει να μνημονεύσουμε σήμερα. Αυτούς που έδωσαν ψυχή χωρίς να ζητήσουν αντάλλαγμα. Γιατί χωρίς αυτούς, καμία Διακήρυξη δεν θα είχε ρίζες, κανένα όραμα δεν θα είχε ψυχή.