Κάθε Ιούνιο, η ίδια ιστορία: αγωνία, κούραση, πίεση, προσδοκίες. Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις μετατρέπονται σε μια
εθνική τελετουργία ενηλικίωσης – ένα ψυχολογικό και κοινωνικό τεστ που δεν εξετάζει μόνο τις γνώσεις, αλλά και
τις αντοχές. Κι όμως, με τόση σημασία που τους δίνεται, μήπως τελικά ξεχνάμε πως η ζωή δεν αρχίζει και δεν
τελειώνει εκεί;

Ναι, οι Πανελλαδικές έχουν τα θετικά τους. Είναι ένα αντικειμενικό σύστημα –τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο –
που δίνει ευκαιρίες σε παιδιά από όλη τη χώρα, χωρίς κοινωνικά φίλτρα. Είναι ένας τρόπος να μπει κανείς στο
πανεπιστήμιο, να ξεκινήσει μια διαδρομή γνώσης.

Όμως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τα αρνητικά. Η πίεση που ασκείται στους μαθητές είναι συχνά δυσβάσταχτη. Η
κοινωνία μας –κι ενίοτε οι γονείς με τις καλύτερες των προθέσεων– έχουν αναγάγει τις Πανελλαδικές σε απόλυτο
κριτήριο αξίας. Ένα σύστημα που κάνει τα παιδιά να νιώθουν πως αν δεν περάσουν, απέτυχαν. Κι αυτό δεν είναι
αλήθεια.

Χάθηκε ο κόσμος αν δεν περάσεις στις Πανελλαδικές; Η απάντηση είναι απλή: όχι. Κάθε παιδί έχει το δικό του δρόμο,
το δικό του ταλέντο, τον δικό του χρόνο να ανθίσει. Δεν είναι όλοι γεννημένοι επιστήμονες, και δεν είναι κακό αυτό.
Καμία δουλειά δεν είναι κατώτερη – η κοινωνία λειτουργεί γιατί υπάρχει ποικιλία, γιατί υπάρχουν χέρια, μυαλά και
ψυχές σε κάθε επάγγελμα.

Ας σταματήσουμε να φορτώνουμε τις ελπίδες μας στις πλάτες των παιδιών. Ας τους δώσουμε χώρο να ονειρευτούν, να
ανακαλύψουν τι αγαπούν. Και, γιατί όχι, να έχουν δίπλα τους ανθρώπους που να τα καθοδηγούν – όχι με πίεση, αλλά με
κατανόηση. Όχι να τα σπρώχνουν σε φροντιστήρια από τα 12, αλλά να τα βοηθούν να βρουν τον εαυτό τους.

Αναρωτιέμαι καμιά φορά: αν το πω έτσι δημόσια, θα θυμώσουν τα φροντιστήρια; Ίσως. Θα πουν ότι υπονομεύω τη δουλειά
τους. Μα ποιος είμαι εγώ; Ένας απλός δημοσιογράφος, που εκφράζει μια σκέψη, μια απορία – ίσως και μια ελπίδα. Και
ίσως να υπάρχουν κι άλλοι που τη σκέφτονται, απλώς δεν βρίσκουν τον τρόπο ή το θάρρος να την πουν.

«Μια σκέψη στο τέλος»
Οι Πανελλαδικές είναι μια μάχη. Αλλά η ζωή είναι ένας πόλεμος με πολλές μάχες. Κάποια θα τις χάσουμε, άλλες θα τις
κερδίσουμε. Και δεν είναι τα μόρια που μετράνε στο τέλος – είναι η ευτυχία, η αξιοπρέπεια, η προσωπική ισορροπία.

Σ' εσάς που περάσατε: η διαδρομή τώρα αρχίζει.
Σ' εσάς που δεν τα καταφέρατε: σηκώστε το κεφάλι. Ο ήλιος συνεχίζει να ανατέλλει και για εσάς.
Η αξία σας δεν μετριέται με αριθμούς.

Α.Σπ.