ΚΟΣΜΟΣ

Ρωσία – Ουκρανία: Γιατί η Μόσχα εμφανίζεται επιφυλακτική απέναντι στο σχέδιο Ουάσινγκτον–Κιέβου για τον τερματισμό του πολέμου

Η Ρωσία δεν έχει προχωρήσει μέχρι στιγμής σε επίσημο σχόλιο για το νέο ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων που παρουσίασε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το οποίο προέκυψε από τις πρόσφατες συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών στο Μαϊάμι. Το σχέδιο φέρεται να αποτελεί αναθεώρηση προηγούμενου πλαισίου 28 σημείων που είχε συζητηθεί το φθινόπωρο σε ανεπίσημο επίπεδο.

Η Ρωσία δεν έχει προχωρήσει μέχρι στιγμής σε επίσημο σχόλιο για το νέο ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων που παρουσίασε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το οποίο προέκυψε από τις πρόσφατες συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ηνωμένων Πολιτειών στο Μαϊάμι. Το σχέδιο φέρεται να αποτελεί αναθεώρηση προηγούμενου πλαισίου 28 σημείων που είχε συζητηθεί το φθινόπωρο σε ανεπίσημο επίπεδο.

Σύμφωνα με τους New York Times, το Κρεμλίνο αντιμετωπίζει με επιφύλαξη την πρόταση, καθώς εκτιμά ότι δεν ανταποκρίνεται στις βασικές στρατηγικές και πολιτικές του επιδιώξεις, ιδιαίτερα στο ζήτημα των εδαφών και της μελλοντικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην περιοχή.

Το περιεχόμενο του σχεδίου

Το νέο πλαίσιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία με στόχο την αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων, καθώς και διεθνή συμμετοχή στην ανοικοδόμηση της χώρας. Παράλληλα, προβλέπεται αποχώρηση ρωσικών δυνάμεων από περιοχές όπως το Ντνιπροπετρόφσκ, το Μικολάιβ, το Σούμι και το Χάρκοβο.

Για το Ντονέτσκ, το σχέδιο αναφέρει τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένων ζωνών, υπό την προϋπόθεση αμοιβαίων αποχωρήσεων στρατευμάτων. Δεν προβλέπεται, ωστόσο, ρητή λύση για τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ο οποίος τελεί υπό ρωσικό έλεγχο, γεγονός που, σύμφωνα με αναλυτές, αποτελεί σημαντικό σημείο τριβής.

Οι ρωσικές θέσεις

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι για τη Μόσχα παραμένουν κεντρικά ζητήματα η αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, καθώς και η μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Τις θέσεις αυτές επανέλαβε και στην πρόσφατη ετήσια συνέντευξη Τύπου.

Ρώσοι αναλυτές σημειώνουν ότι το προτεινόμενο σχέδιο δεν περιλαμβάνει σαφείς παραχωρήσεις στα παραπάνω σημεία. «Η απουσία συνολικής λύσης για το εδαφικό ζήτημα δυσχεραίνει την αποδοχή του σχεδίου», εκτιμά ο Γκεόργκι Μποβτ, σχολιάζοντας ότι η πρόταση δεν καλύπτει τις βασικές απαιτήσεις της ρωσικής πλευράς.

Το στρατιωτικό και οικονομικό πλαίσιο

Παρά τις σημαντικές απώλειες και το οικονομικό κόστος από τη συνέχιση του πολέμου, αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία θεωρεί πως διατηρεί στρατηγικά περιθώρια στο πεδίο. Η χώρα ελέγχει μεγάλο μέρος της περιοχής του Ντονέτσκ και, σύμφωνα με δυτικές εκτιμήσεις, θα μπορούσε να ολοκληρώσει την κατάληψή της σε βάθος χρόνου.

Σε οικονομικό επίπεδο, η ρωσική οικονομία αντιμετωπίζει πιέσεις από τις δυτικές κυρώσεις, τα υψηλά επιτόκια και τη μείωση των ρυθμών ανάπτυξης. Ωστόσο, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, δεν βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση που θα επέβαλλε άμεση αλλαγή στρατηγικής από το Κρεμλίνο.

Γιατί συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις

Παρά την επιφυλακτικότητα, η Μόσχα συνεχίζει να συμμετέχει στις συζητήσεις. Σύμφωνα με αναλυτές, αυτό αποδίδεται στην επιθυμία της να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Ουάσινγκτον, να περιορίσει τον κίνδυνο νέων κυρώσεων και να αποφύγει την πλήρη διπλωματική απομόνωση.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι ο Ρώσος πρόεδρος έχει ενημερωθεί για τις νέες προτάσεις και ότι η ρωσική πλευρά «διαμορφώνει τη θέση της». Όπως σημείωσε, οι βασικές ρωσικές θέσεις είναι γνωστές στους συνομιλητές της.

Οι διπλωματικές διεργασίες αναμένεται να συνεχιστούν, την ώρα που οι εχθροπραξίες παραμένουν σε εξέλιξη, με το ενδεχόμενο συμφωνίας να εξαρτάται από το κατά πόσο μπορεί να γεφυρωθεί το χάσμα στις θεμελιώδεις θέσεις των δύο πλευρών.