ΕΛΛΑΔΑ
Θεσσαλονίκη: Ένα ιστορικό κέντρο που ξεχάστηκε
Ανάμεσα σε φαντάσματα του παρελθόντος και υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, το εμπορικό κέντρο της πόλης βυθίζεται στην αφάνεια
Ανάμεσα σε φαντάσματα του παρελθόντος και υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, το εμπορικό κέντρο της πόλης βυθίζεται στην αφάνεια
Αν κάποιος περπατήσει σήμερα στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, πέρα από την Αριστοτέλους, δύσκολα θα πιστέψει ότι βρίσκεται
σε μια από τις πιο σημαντικές πόλεις των Βαλκανίων. Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική: εγκατάλειψη, ερήμωση, σκιά και σκόνη όπου
άλλοτε υπήρχε ζωή, κίνηση και εμπορική δραστηριότητα.
Μπορεί στο κέντρο της πλατείας να φυσά μια ανάσα δροσιάς, αλλά η ζέστη από τα κλιματιστικά, το τσιμέντο και την αδιαφορία καίει.
Το βλέμμα πέφτει στο Ολύμπιον, όπου συζητείται η εγκατάσταση μεγάλης αλυσίδας fast food, σε ένα κτίριο που θα μπορούσε να είναι
το πολιτιστικό στολίδι της πόλης. Οι περισσότεροι αντιδρούν, άλλοι σιωπούν, ενώ κάποιοι λίγοι προσπαθούν να πείσουν ότι αυτό
είναι πρόοδος.
Γύρω από τον ιστορικό άξονα, οι παραδοσιακές αγορές – το Καπάνι, η Άθωνος, το Μπεζεστένι – μοιάζουν με σκηνικά εγκαταλελειμμένης
ταινίας. Τα καμένα καταστήματα, οι μουχλιασμένες τέντες και η οσμή εγκατάλειψης δημιουργούν μια ατμόσφαιρα παρακμής. Τουρίστες
περπατούν απορημένοι ανάμεσα σε σκελετούς μαγαζιών, αναζητώντας κάτι που μάλλον χάθηκε για πάντα.
Στην Ερμού, τη Βενιζέλου, την Ίωνος Δραγούμη – κάποτε καρδιές της εμπορικής ζωής – σήμερα κυριαρχούν τα λουκέτα και οι επιγραφές
“κλείνουμε οριστικά”. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας δεν αντέχει πλέον, και στη θέση του δεν ανοίγει σχεδόν τίποτα. Λίγες
προσπάθειες μεζεδοπωλείων και μπαρ, χωρίς πραγματική οικονομική πνοή. Η αγορά μοιάζει να έχει πεθάνει, και κανείς δεν δείχνει
να αναλαμβάνει την ευθύνη.
Τα ιστορικά κτίρια καταρρέουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Οι στοές, όπως η Σαούλ, η Μοδιάνο και του Αγίου Μηνά, αντί να γίνουν
σύγχρονοι χώροι πολιτισμού και εμπορίου, έχουν παραδοθεί στη φθορά. Στην οδό Βασιλέως Ηρακλείου, η εικόνα θυμίζει “πόλη φάντασμα”,
με μόνο μερικά ξενοδοχεία και airbnb που αναρωτιέται κανείς ποια “πόλη” υποδέχονται.
Το μετρό, που διαφημίστηκε ως “λύση για την ανάσταση της Εγνατίας”, ακόμη δεν έχει φέρει τίποτα από τις υποσχέσεις που το συνόδευαν.
Παλιά καταστήματα παραμένουν άδεια, με τις βιτρίνες τους σβησμένες σαν μνήμη που ξεθωριάζει. Από τον Βαρδάρη μέχρι τα Λεμονάδικα,
η εγκατάλειψη έχει εγκατασταθεί μονίμως.
Κι ενώ κατά καιρούς παρουσιάζονται έργα ανάπλασης και φιλόδοξα σχέδια, λίγα αλλάζουν ουσιαστικά. Στην περιοχή των 12 Αποστόλων και
κοντά στην Αχειροποίητο, έχουν εμφανιστεί κάποιες επιχειρήσεις εστίασης – φωτεινές εξαιρέσεις σε μια σκοτεινή πραγματικότητα. Όμως
μια πόλη δεν μπορεί να ζει μόνο από καφέδες και μεζέδες. Η ψυχή της είναι το εμπόριο, η ιστορία της, οι άνθρωποι που ζούσαν μέσα
από τα μικρά μαγαζιά τους.
Η Θεσσαλονίκη σήμερα μοιάζει να έχει γυρίσει την πλάτη στο ιστορικό της κέντρο. Και όσο αυτό συμβαίνει, η απώλεια δεν είναι μόνο
οικονομική – είναι κυρίως πολιτισμική και κοινωνική. Αν θέλουμε να μιλάμε για πόλη με ταυτότητα, πρέπει να τη φροντίσουμε. Πριν
μείνει μόνο στις φωτογραφίες του χθες.
σε μια από τις πιο σημαντικές πόλεις των Βαλκανίων. Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική: εγκατάλειψη, ερήμωση, σκιά και σκόνη όπου
άλλοτε υπήρχε ζωή, κίνηση και εμπορική δραστηριότητα.
Μπορεί στο κέντρο της πλατείας να φυσά μια ανάσα δροσιάς, αλλά η ζέστη από τα κλιματιστικά, το τσιμέντο και την αδιαφορία καίει.
Το βλέμμα πέφτει στο Ολύμπιον, όπου συζητείται η εγκατάσταση μεγάλης αλυσίδας fast food, σε ένα κτίριο που θα μπορούσε να είναι
το πολιτιστικό στολίδι της πόλης. Οι περισσότεροι αντιδρούν, άλλοι σιωπούν, ενώ κάποιοι λίγοι προσπαθούν να πείσουν ότι αυτό
είναι πρόοδος.
Γύρω από τον ιστορικό άξονα, οι παραδοσιακές αγορές – το Καπάνι, η Άθωνος, το Μπεζεστένι – μοιάζουν με σκηνικά εγκαταλελειμμένης
ταινίας. Τα καμένα καταστήματα, οι μουχλιασμένες τέντες και η οσμή εγκατάλειψης δημιουργούν μια ατμόσφαιρα παρακμής. Τουρίστες
περπατούν απορημένοι ανάμεσα σε σκελετούς μαγαζιών, αναζητώντας κάτι που μάλλον χάθηκε για πάντα.
Στην Ερμού, τη Βενιζέλου, την Ίωνος Δραγούμη – κάποτε καρδιές της εμπορικής ζωής – σήμερα κυριαρχούν τα λουκέτα και οι επιγραφές
“κλείνουμε οριστικά”. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας δεν αντέχει πλέον, και στη θέση του δεν ανοίγει σχεδόν τίποτα. Λίγες
προσπάθειες μεζεδοπωλείων και μπαρ, χωρίς πραγματική οικονομική πνοή. Η αγορά μοιάζει να έχει πεθάνει, και κανείς δεν δείχνει
να αναλαμβάνει την ευθύνη.
Τα ιστορικά κτίρια καταρρέουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Οι στοές, όπως η Σαούλ, η Μοδιάνο και του Αγίου Μηνά, αντί να γίνουν
σύγχρονοι χώροι πολιτισμού και εμπορίου, έχουν παραδοθεί στη φθορά. Στην οδό Βασιλέως Ηρακλείου, η εικόνα θυμίζει “πόλη φάντασμα”,
με μόνο μερικά ξενοδοχεία και airbnb που αναρωτιέται κανείς ποια “πόλη” υποδέχονται.
Το μετρό, που διαφημίστηκε ως “λύση για την ανάσταση της Εγνατίας”, ακόμη δεν έχει φέρει τίποτα από τις υποσχέσεις που το συνόδευαν.
Παλιά καταστήματα παραμένουν άδεια, με τις βιτρίνες τους σβησμένες σαν μνήμη που ξεθωριάζει. Από τον Βαρδάρη μέχρι τα Λεμονάδικα,
η εγκατάλειψη έχει εγκατασταθεί μονίμως.
Κι ενώ κατά καιρούς παρουσιάζονται έργα ανάπλασης και φιλόδοξα σχέδια, λίγα αλλάζουν ουσιαστικά. Στην περιοχή των 12 Αποστόλων και
κοντά στην Αχειροποίητο, έχουν εμφανιστεί κάποιες επιχειρήσεις εστίασης – φωτεινές εξαιρέσεις σε μια σκοτεινή πραγματικότητα. Όμως
μια πόλη δεν μπορεί να ζει μόνο από καφέδες και μεζέδες. Η ψυχή της είναι το εμπόριο, η ιστορία της, οι άνθρωποι που ζούσαν μέσα
από τα μικρά μαγαζιά τους.
Η Θεσσαλονίκη σήμερα μοιάζει να έχει γυρίσει την πλάτη στο ιστορικό της κέντρο. Και όσο αυτό συμβαίνει, η απώλεια δεν είναι μόνο
οικονομική – είναι κυρίως πολιτισμική και κοινωνική. Αν θέλουμε να μιλάμε για πόλη με ταυτότητα, πρέπει να τη φροντίσουμε. Πριν
μείνει μόνο στις φωτογραφίες του χθες.
#SerresParatiritis
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
