ΣΗΜΕΙΑ ΑΙΧΜΗΣ

O Γιατρός και ποιητής Χρήστος Σαμαράς μίλησε στην εκδήλωση του Δικηγορικού Συλλόγου για τον αείμνηστο Τάσο Παπαδόπουλο

O Γιατρός και ποιητής Χρήστος Σαμαράς μίλησε στην εκδήλωση του Δικηγορικού Συλλόγου για τον αείμνηστο Τάσο Παπαδόπουλο

Για να μιλήσεις για έναν άνθρωπο που «έφυγε», χωρίς να συναισθηματολογείς και να πλατειάζεις  χρειάζεται να επικεντρωθείς στα κύρια σημεία της ζωής του δηλαδή στη προέλευση, τη διαδρομή και τη παρακαταθήκη.

Με τον Τάσο Παπαδόπουλο συναντηθήκαμε το μακρινό 1963 στην 6η Τάξη του Β’ Αρρένων στις Σέρρες.

Αυτός μαθητής ήδη του Γυμνασίου αυτού όλα τα χρόνια, και εγώ στην έκτη τάξη προερχόμενος από το Γυμνάσιο της Ηράκλειας και προετοιμαζόμενος για τις πανελλήνιες του 1964.

Πετύχαμε με την πρώτη, ο Τάσος στη Νομική, και εγώ στην Ιατρική του ΑΠΘ.

Ερχόμενοι από ταπεινές αφετηρίες ( επαρχία, οικονομικές δυσκολίες, αγώνας για βιοπορισμό) πετάξαμε προς τα ψηλά, σε νέους ορίζοντες.

Πανεπιστήμιο, σπουδές, συμμετοχή σε αγώνες για παιδεία, δημοκρατία, ενθουσιασμός και νεανική τόλμη, συναντηθήκαμε μετά από χρόνια ασκώντας τις επιστήμες μας και δραστηριοποιημένοι πολιτικά στο χώρο που μας εξέφραζε εκείνη τη στιγμή, στο ΠΑΣΟΚ.

Ο Τάσος προηγήθηκε, ήδη το 1981 όταν εκλέχθηκε βουλευτής.

Νεότατος και πολλά υποσχόμενος. Τι τον έκανε να ξεχωρίζει; Η διαφορετική οπτική για την πολιτική και τον χώρο του, οι καθαρές σκέψεις και οι καθαρές και πρωτοπόρες ιδέες.

Η πολιτική αλλαγή το 1981, με τα προτάγματα της  ήλθε να ανανεώσει και να αναγεννήσει το κλονισμένο ελληνικό μεταπολεμικό οικοδόμημα. Ο Τάσος Παπαδόπουλος συμμετείχε σ’ αυτό.

Πιστός στη σοσιαλδημοκρατία και τις ιδέες της , τα υπερασπίσθηκε με σθένος και υπομονή αλλά και με ευπρέπεια και σεβασμό, ωθούμενος από  μία φυσική αστική ευγένεια που χαρακτήριζαν τις επαφές του.

Ήταν θιασώτης του ήπιου λόγου και της αξίας των επιχειρημάτων. Και πολλές φορές υπήρξαν και εσωκομματικές κόντρες με άλλες απόψεις και μεθόδους.

Ήξερε, ξέραμε όμως ότι δεν έπρεπε να υπάρχουν μάχες και πόλεμοι, αλλά διαγωνισμός προτάσεων και στόχων.

Και ήταν με τη σωστή επιλογή, με το σωστό μέρος.

Η Ελληνική κοινωνία βγήκε από τη γερμανική κατοχή και τον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε, καθημαγμένη και καταστραμμένη.

Παρ΄ όλα αυτά μπόρεσε να σταθεί στα πόδια της και  σιγά- σιγά και με τη βοήθεια των ξένων, να χτίσει το δικό της  όραμα και όνειρο.

Επειδή όλα τελικά φαίνεται να είναι και να λέγονται πολιτική, ο Τάσος θεωρούσε και το εφήρμοζε ως ένα σημείο, ότι ίσως να ήταν αναγκαίο, η διαφύλαξη, ενός έστω μικρού πυρήνα που δεν θα εκτίθεται στο κοινό, που δεν θα είναι χώρος άσκησης πολιτικής. Ένας πνευματικός αριστοκρατισμός δηλαδή, που θα μπορούσε και να παρεξηγηθεί, αν  δεν ήταν στην πραγματικότητα, ένα ανάχωμα απέναντι στον πάντα δημοφιλή λαϊκισμό.

Αυτό μας ένωνε με τον Τάσο. Κι είχε πάντα τον φόβο για την κομματική βία και τον διαχωρισμό των ανθρώπων, κάτι που και σήμερα- ιδίως ότι με το διαδίκτυο ορισμένοι άφρονες επιδιώκουν.

Ο υπόγειος εμφύλιος πόλεμος που συνεχίζεται αδιάκοπα εδώ και δεκαετίες, κόβοντας τη χώρα στα δυο σε «καλούς»  και « κακούς» στους «δικούς μας» και στους «άλλους».

Η διάχυτη δυσπιστία είναι μία τροχοπέδη για τη χώρα που έχει κάνει μεγάλα βήματα προς τον εκσυγχρονισμό αλλά παραμένει δέσμια μίας παλιάς, κακής νοοτροπίας.

Μου  έλεγε πως δεν υπάρχουν εχθροί, υπάρχουν μόνο πολιτικοί και κοινωνικοί  αντίπαλοι, στα πλαίσια μίας κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Κι όσοι τον έζησαν και τον γνώρισαν, ξέρουν.

Ο Τάσος ποτέ δεν σήκωσε το όπλο να σημαδέψει αντίπαλο.

Ποτέ δεν σύρθηκε στο πεζοδρόμιο να συκοφαντήσει και να λαϊκίσει για αντίπαλο.

Ο Πολιτικός πολιτισμός, που για τον Τάσο ήταν επιλογή και προτεραιότητα και που αναγνωριζόταν απ’ όλους, τον συνόδεψε σ’ όλη την πολιτική και την επαγγελματική του ζωή.

Η συμμετοχή και η βοήθεια του ως βουλευτή ήταν  σημαντική και άφησε κυρίως αποτύπωμα σε θέματα και  έργα κοινής ωφέλειας για την κοινωνία και τον πολίτη.

Σημαντική ήταν η συμβολή του  κατά την πρώτη μου Δημαρχιακή θητεία,  στην πραγματοποίηση βασικών έργων υποδομής και ανάπτυξης στον Δήμο Ηράκλειας, ενώ κομβική ήταν  και η επαφή του με πρόσωπα και συλλόγους για κοινούς σκοπούς και στόχους.

Είχε επαφή με τους ανθρώπους, τους απλούς ανθρώπους που είχαν ανάγκες αναξιοπαθούσαν.

Αλλά φρόντιζε να ξεχωρίζει την πραγματική ανάγκη , από την ιδιοτέλεια.

Ούτως ή άλλως, η σχέση του πολιτικού με τον πολίτη πρέπει να έχει αρχές και  ειλικρίνεια.

Γιατί άλλο είναι το ανθρώπινο ενδιαφέρον και άλλο η ενδοτικότητα σε προσωπικές απαιτήσεις και ενίοτε εκβιασμούς.

Τότε αρχίζει το πολιτικό παζάρι που υποβιβάζει και τα δυο «συμβαλλόμενα» μέρη που λένε και οι νομικοί.

Ο Τάσος υπήρξε δυο τετραετίες βουλευτής, αλλά βιοπορίστηκε κυρίως από την άσκηση της δικηγορίας.

Άριστος νομικός και επαγγελματίας, όπως είναι κοινή εκτίμηση, δούλεψε για πολλά χρόνια, διεκπεραίωσε υποθέσεις, ασχολήθηκε με νομικούς γρίφους, συμπαραστάθηκε και βοήθησε παρά πολλούς που χρειάστηκαν την επιστημονική συνδρομή του έχοντας με τους συναδέλφους του σχέσεις τιμιότητας και ήθους και με την έδρα κωδικούς δικαίου και εμπιστοσύνης.

Είναι γνωστή και η σχέση εκτίμησης που είχε και με τον έτερο τιμώμενο απόψε  Γιώργο Κοσιτζίδη, πράγμα που αποδεικνύει και την ποιότητα και των δυο.

Πολλά νέα παιδιά πέρασαν από το Γραφείο του ως ασκούμενοι και μου προκαλεί ιδιαίτερη ευχαρίστηση όταν ακούω να μιλάνε πάντα με τα καλύτερα λόγια, για τον  εν δυνάμει δάσκαλο τους.

Ο Τάσος είχε σοβαρές περιπέτειες υγείας για πολλά χρόνια και διήνυσε μεγάλο διάστημα των επαγγελματικών και πολιτικών του υποχρεώσεων, αντιμετωπίζοντας τα με στωικότητα και θέληση.

Και παρ΄ όλο που του αντικαταστάθηκαν σχεδόν όλες οι στεφανιαίες αρτηρίες η καρδιά  του συνέχιζε να κτυπά στους ρυθμούς των ιδεών, των αγώνων και βέβαια και του ΠΑΣΟΚ, το οποίο δεν εγκατέλειψε ακόμη και στα πολύ δύσκολα, όπως άλλωστε και εμείς οι λίγοι.

Ο Τάσος Παπαδόπουλος οικογενειάρχης. Δεν υπάρχει νομίζω ανάγκη επιλογής επιθέτων που να τονίζουν τη διαδρομή του ως συζύγου και πατέρα.

Και δεν θα μπορούσε να αποκλίνει η οικογενειακή του πορεία από τις βασικές αρχές.

Είναι εδώ η γυναίκα του, η Κερασιώ, που με περισσή δύναμη και αξιοπρέπεια συνεχίζει την πορεία της οικογένειας και τα παιδιά του Χρήστος και Κωνσταντίνος που παλεύουν να βάλουν κι αυτά το δικό τους στίγμα στην κοινωνία και τη ζωή. Και θα το πετύχουν.

Για μένα ο Τάσος Παπαδόπουλος είναι φίλος, συνοδοιπόρος, κουμπάρος ( τον πάντρεψα και βάπτισα τον Κωνσταντίνο) αλλά κυρίως άνθρωπος με τον οποίο χτίσαμε σιγά- σιγά τους εαυτούς μας, με γνώση και αφοσίωση σε ότι πιστέψαμε από τα νεανικά μας χρόνια.

Οι επιλογές ίσως δεν ήταν πολλές φορές εύστοχες, όμως ήταν ειλικρινείς και ανθρωποκεντρικές και οι προθέσεις μας το ίδιο.

Ξέρετε πολλές φορές η «αγιογραφία» ενός ανθρώπου που  έφυγε, μπορεί να είναι «κλισέ» και εύκολη λύση, εξυπηρετώντας κυρίως το θυμικό και το συναίσθημα.

Στην πραγματική ζωή όμως,  έχουν αξία οι πράξεις και τα γεγονότα. Αυτά είναι η ζωή και η παρακαταθήκη μας. Κι αυτά δεν μπορούν να επινοηθούν ή να είναι αντικείμενο μυθοπλασίας.

Στην πραγματική ζωή, μας συνοδεύουν τα πραγματικά γεγονότα. Αυτά είναι τα αληθινά και τα δίκαια που συνοδεύουν τον Τάσο.

Εδώ αναδεικνύεται η ανάγκη του σκεπτόμενου πολίτη, του ανθρώπου που έχει πλήρη συναίσθηση του ρόλου του σε μία κοινωνία, σε  μία δημοκρατική χώρα, όπου η ευθύνη των πράξεων του δεν είναι εξ’ αιτίας των νόμων αλλά συμπίπτουν μ’ αυτούς.

Κι εδώ έρχεται η λοιδορούμενη και συκοφαντημένη «ατομική ευθύνη», να αντιτάξει με σθένος το σωστό και την αλήθεια και  να σηματοδοτήσει την συμμετοχή στη κοινή προσπάθεια με  την πολιτεία.

Και παράλληλα και η γνώση, που απορρέει απ’ την παιδεία και την μελέτη και κράτησε και  κρατάει το μέλλον μίας χώρας.

Το έλεγε και το ξαναέλεγε  ο Παπαδόπουλος:

Τεκμηρίωσε το, δηλαδή μελέτησε . Κι είμαστε τώρα σε μία εποχή που η πληροφορία και η δήθεν άποψη- ιδίως στο διαδίκτυο- αντιπαλεύουν με ευκολία ( λόγω του μέσου) και θράσος,  την γνώση (ιδίως την επιστημονική) με κακοήθειες και ψέματα.

Όσοι το κάνουν με δόλο, δεν μας ενδιαφέρουν, ξέρουμε.

Όσοι το κάνουν από άγνοια είναι τουλάχιστον επικίνδυνοι γιατί σύμφωνα με την δαρβινική ανάγνωση « η άγνοια γεννά πιο συχνά την αυτοπεποίθηση, από ό,τι η γνώση».

Οι μέρες μας είναι δύσκολες. Πέρα από τις οικονομικές δυσκολίες, τις πανδημίες και τη δυσπραγία που είναι διάχυτη, έχουμε μία συνεχή πτώση ηθών, αξιών, με ευκολία πλέον ο καθένας μπορεί να εκφράζεται και να λειτουργεί.

Ακούμε φωνές για ανθρωπισμό, ιδέες, Δημοκρατία, πολιτεία και κράτος, δικαιωματισμό και δικαιωματιστές.

Θα έλεγα όμως ότι έχουμε μία ανακατάταξη αυτών των εννοιών. Μία δόλια παρερμηνεία σημείων και λέξεων.

Ο αντίλογος βέβαια υπάρχει και βρίσκεται ίσως μέσα στην  αριστοφανική υπερβολή – ότι δηλαδή οι ποιητές θα σώσουν την πατρίδα- πως διαχρονικά η παιδεία, η γνώση και η τέχνη του  λόγου  σ’ όλες τις εκφάνσεις, έσωσαν και κράτησαν όρθιους πολλές φορές την  κοινωνία μας και τον λαό μας.

Τι θα έλεγε εδώ ο Τάσος; ( ο όποιος ήταν βαθύς και φανατικός θιασώτης της κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας)

Και ποια είναι η ερώτηση Σαμαρά;

Κι εγώ απλώς θα του θύμιζα  ότι όποιον και αν είναι η ερώτηση η απάντηση είναι αυτή που έδωσε πριν αιώνες ο Αριστοτέλης: «Τόσο οι λαϊκές Δημοκρατίες, όσο και οι απόλυτες μοναρχίες είναι πρότυπα αποκλινόντων πολιτευμάτων».

Δεν ξέρω που είναι τώρα ο Τάσος. Σύμφωνα με την θρησκεία, μπορεί να είναι κάπου εδώ ψηλά, σύμφωνα με την επιστήμη, δεν είναι πουθενά.

Αν όμως ήταν κάπου εδώ γύρω, με την απαιτητική του ματιά  και το καυστικό του χιούμορ, όλο και κάτι θα έβρισκε πως δεν έγινε σωστά η έλλειψε.

Κι ίσως να διαφωνούσε και με την ίδια την εκδήλωση.